Książka jest jedyną na rynku pozycją szczegółowo omawiającą problematykę korupcji urzędniczej. Autor przedstawia w niej m.in.: sposoby walki z korupcją, specyfi kę działań wywiadowczych, instrumenty prawne służące ujawnianiu i zapobieganiu korupcji oraz problematykę wykorzystywania materiałów operacyjnych jako dowodu w sprawie. .. Opracowanie przeznaczone jest dla radców prawych, adwokatów, pracowników prokuratury, policji, Centralnego Biura Antykorupcyjnego i służb wywiadowczych. Pomocne będzie także studentom i pracownikom naukowym wydziałów prawa i administracji, jak również pracownikom organów skarbowych oraz wszystkim zainteresowanym szeroko rozumianą problematyką zwalczania korupcji. Znaczenie publikacji wynika ze znacznej i oczywistej szkodliwości praktyk korupcyjnych. Ich skala jest w Polsce nadal znacząca, stąd obiektywnie rzecz biorąc rośnie znaczenie badań nad sposobami ich zwalczania. Problematyka poruszana w rozprawie nie była jak dotąd przedmiotem solidnych badań naukowych. ( ) Autor trafnie identyfi kuje ustawowe problemy związane z działalnością wywiadu skarbowego, który z natury rzeczy w poszukiwaniu informacji zbliżać się musi do granic praw obywatelskich, ale jednocześnie nie powinien ich przekraczać. (...) Bardzo interesujące są rozważania Autora na temat sposobu gromadzenia dowodów oraz znaczenia prawnego dowodów zgromadzonych. Ukazują one skalę trudności w przekuwaniu ustaleń operacyjnych na ustalenia o znaczeniu procesowym . Prof. dr hab. Bogumił Brzeziński
Wykaz skrótów 9
Od autora 15
Wstęp 17
Rozdział I Uwagi wprowadzające 25
1. Zjawisko korupcji 25
1.1. Definicja korupcji 25
1.2. Działania antykorupcyjne 33
1.3. Zagrożenia korupcją w Polsce w świetle badań statystycznych 40
2. Kryminalizacja urzędniczych przestępstw korupcyjnych 43
2.1. Katalog osób odpowiedzialnych za popełnianie urzędniczych przestępstw korupcyjnych 43
2.2. Łapownictwo bierne 45
2.3. Łapownictwo czynne 50
2.4. Płatna protekcja 52
2.5. Nadużycie funkcji publicznej 55
3. Międzynarodowe standardy w zakresie zwalczania urzędniczych przestępstw korupcyjnych 58
3.1. Zagrożenie przestępczością korupcyjną w ujęciu międzynarodowym 58
3.2. Działalność instytucji prawa międzynarodowego w zakresie zwalczania korupcji 59
3.3. Podręcznik OECD dla inspektorów podatkowych w zakresie zwiększania świadomości na temat korupcji 66
4. Dualizm kompetencji kontroli skarbowej z Centralnym Biurem Antykorupcyjnym do walki z korupcją 73
5. Organizacja kontroli skarbowej jako podmiotu do walki z korupcją 80
5.1. Cel i zakres działania kontroli skarbowej 80
5.2. System organów kontroli skarbowej 86
5.3. Jednostki organizacyjne kontroli skarbowej 92
Rozdział II Bezpośrednie instrumenty prawne wykorzystywane w celu ujawniania i zapobiegania korupcji przez wywiad skarbowy 96
1. Wywiad skarbowy - podstawy prawne funkcjonowania i zakres przedmiotowy działania 96
1.1. Zakres uprawnień wywiadu skarbowego 96
1.2. Współdziałanie z innymi instytucjami 99
1.3. Przekazywanie informacji 104
2. Wykrywanie przestępstw korupcyjnych w ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych 106
2.1. Zainicjowanie czynności operacyjno-rozpoznawczych 106
2.2. Obserwowanie i rejestrowanie przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych oraz dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom 108
2.3. Przesyłka niejawnie nadzorowana 112
3. Wykrywanie przestępstw korupcyjnych w ramach kontroli operacyjnej 116
3.1. Uprawnienie do wszczęcia kontroli operacyjnej 116
3.2. Zarządzenie kontroli operacyjnej 120
3.3. Zakres czasowy trwania kontroli operacyjnej 122
3.4. Procedura dokumentowania kontroli operacyjnej 124
4. Pozyskiwanie danych telekomunikacyjnych w celu wykrywania przestępstw korupcyjnych 126
4.1. Zakres uprawnień pracowników wywiadu skarbowego do pozyskiwania danych telekomunikacyjnych 126
4.2. Procedura pozyskiwania danych 131
4.3. Wątpliwości co do konstytucyjności trybu pozyskiwania danych telekomunikacyjnych 134
5. Wykorzystywanie materiału dowodowego pozyskanego przez wywiad skarbowy 136
5.1. Legalność wykorzystywania materiału dowodowego pozyskanego przez wywiad skarbowy 136
5.2. Wartość dowodowa ustaleń operacyjnych 140
5.3. Stanowisko sądów powszechnych w sprawie wykorzystywania dowodów pozyskanych przez instytucje wywiadowcze 143
Rozdział III Pośrednie instrumenty prawne służące ujawnianiu korupcji przez organy kontroli skarbowej 147
1. Uprawnienia inspektorów i pracowników kontroli skarbowej do ujawniania przestępstw korupcyjnych 147
1.1. Prowadzenie postępowań kontrolnych 147
1.2. Ochrona prawna przewidziana dla inspektorów i pracowników organów kontroli skarbowej 152
1.3. Inspektor kontroli skarbowej jako finansowy organ postępowania przygotowawczego w sprawach karnych skarbowych 155
1.4. Tryb postępowania w przypadku ujawnienia podejrzenia popełnienia przestępstwa korupcyjnego 163
2. Dostęp do informacji o podatnikach, płatnikach i inkasentach 165
2.1. Wprowadzenie 165
2.2. Pozyskiwanie informacji oraz współpraca z instytucjami państwowymi 166
3. Obowiązywanie tajemnicy skarbowej w kontekście ujawniania korupcji 170
3.1. Definicja tajemnicy skarbowej 170
3.2. Wyłączenie spod tajemnicy skarbowej 174
3.3. Zobowiązani do przestrzegania tajemnicy skarbowej 175
4. Kontrola oświadczeń majątkowych 176
4.1. Przedmiot oświadczeń majątkowych 176
4.2. Właściwość podmiotowa organów kontroli skarbowej do przeprowadzenia kontroli oświadczeń majątkowych 179
4.3. Oświadczenia majątkowe urzędników służby cywilnej 182
4.4. Kontrola oświadczeń majątkowych w związku z pełnieniem funkcji publicznej 186
4.5. Procedura kontroli oświadczeń majątkowych 187
4.6. Zakończenie kontroli oświadczeń majątkowych 191
5. Kontrola nieujawnionych źródeł przychodów 193
Rozdział IV Instrumenty prawne przyczyniające się do zwalczania korupcji wewnątrz kontroli skarbowej 198
1. Problematyka korupcji wewnątrz administracji skarbowej 198
2. Kodeks etyki służby cywilnej jako instrument walki z korupcją 206
2.1. Infrastruktura etyczna 206
2.2. Wprowadzenie kodeksu etyki służby cywilnej 207
3. Instrumenty prawne służące zwalczaniu korupcji wewnątrz kontroli skarbowej 214
3.1. Wprowadzenie 214
3.2. Kontrola resortowa 215
3.3. Kontrola wewnętrzna 224
3.4. Audyt wewnętrzny 229
3.5. Kontrola zarządcza 230
4. Profilaktyka antykorupcyjna 232
Rozdział V Ujawnianie przestępstw korupcyjnych i zapobieganie im przez kontrolę skarbową w świetle przeprowadzonych badań empirycznych 234
1. Uwagi metodologiczne 234
2. Wyniki przeprowadzonych badań w urzędach kontroli skarbowej 236
3. Wyniki przeprowadzonych badań w Ministerstwie Finansów 291
4. Interpretacja i ocena wyników zrealizowanych badań 297
Wnioski końcowe 305
Bibliografia 315
Źródła prawa 323
Inne źródła 327
Wykaz orzecznictwa 331
Wykaz tabel i wykresów 333