Andrzej Gomułowicz - profesor nauk prawnych, kierownik Katedry Prawa Finansowego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu,
członek Biura Orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, specjalista w zakresie prawa podatkowego, autor publikacji monografi cznych, komentarzy i podręczników
z tej dziedziny prawa.
W monografi i omówiono prawną formułę kosztu podatkowego zarówno w aspekcie teoretycznym, jak i praktycznym. Autor analizuje następujące problemy:
jak należy rozumieć ustawowy zwrot koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów ,
kiedy dany wydatek może być zaliczony do kosztów,
pojęcie tzw. ciężaru dowodu, który ma fundamentalny charakter w postępowaniach
dotyczących określenia kosztów uzyskania przychodów.
Istotnym walorem książki jest starannie dobrane orzecznictwo Najwyższego Trybunału Administracyjnego, wojewódzkich sądów administracyjnych, jak i Naczelnego
Sądu Administracyjnego, analizowane z punktu widzenia skutecznej ochrony praw
podatnika.
Recenzowana praca profesora Andrzeja Gomułowicza jest według mnie jedną z nielicznych książek, gdzie rozważania teoretyczne nie odstraszają praktyków. Celem tych rozważań jest bowiem pokazanie sposobu rozstrzygania problemów praktycznych dotyczących kosztów uzyskania przychodu. W związku z tym jest ona godna polecenia nie tylko
naukowcom, sędziom, pracownikom organów podatkowych i doradcom podatkowym,
ale także zwykłym podatnikom, którzy każdego dnia podejmują decyzje, co zaliczyć do
kosztów prowadzonej działalności gospodarczej .
Prof. dr hab. Leonard Etel
Wykaz skrótów 7
Wprowadzenie 9
Rozdział I Uwarunkowania normatywne pojęcia "cel" 11
1. Językowy kontekst terminu "cel" 11 2. "Cel" jako motyw działania podatnika 14 2.1. Założenie racjonalności językowej prawodawcy 15 2.2. Język prawny i jego znaczenie 17 2.3. Standard interpretacyjny 19 2.4. Niejasność przepisu prawa podatkowego jako przesłanka niekonstytucyjności 23 3. Sens regulacji prawnej - "koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów" 25 4. Cel a następstwo - istota sporu 26 5. Wydatki nieuznawane za koszt podatkowy 30 6. Wnioski 32
Rozdział II Związek przyczynowy 34
1. Sposoby pojmowania związku przyczynowego 34 2. Przyczyna a następstwo 36 3. Sporne aspekty 40 4. Bezpośredni a adekwatny związek przyczynowy 41 5. Czyn podatnika - sposób rozumienia 43 6. Czyn podatnika a wiedza o związkach przyczynowych 44 7. Stopień dbałości w działaniu podatnika 47 8. Wnioski 49
Rozdział III Koszty osiągnięcia, zachowania i zabezpieczenia przychodów - tezy orzecznicze Najwyższego Trybunału Administracyjnego 50
1. Znaczenie orzecznictwa Najwyższego Trybunału Administracyjnego 50 2. Zasady ogólne sformułowane przez orzecznictwo Najwyższego Trybunału Administracyjnego 51 3. Wybrane tezy orzecznicze Najwyższego Trybunału Administracyjnego 54
Rozdział IV Koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów - wybrane tezy orzecznicze wojewódzkich sądów administracyjnych i Naczelnego Sądu Administracyjnego 69
1. Znaczenie orzecznictwa sądowoadministracyjnego 69 2. Jednolitość orzecznictwa sądowoadministracyjnego a skuteczna ochrona praw podatnika 71 3. Standard ochrony praw podatnika wyznaczony przez orzecznictwo sądowoadministracyjne 74 4. Wybrane tezy orzecznicze wojewódzkich sądów administracyjnych i Naczelnego Sądu Administracyjnego 79
Rozdział V Koszt podatkowy - aspekt dowodowy 156
1. Standardy dotyczące postępowania dowodowego 156 2. Ciężar dowodu, postępowanie dowodowe - wybrane tezy orzecznicze sądu administracyjnego 160
Podsumowanie 213
Bibliografia 219
Wykaz orzecznictwa 227