Książka „Podstawy ochrony prawnej konsumenta - przepisy i przykłady" to najnowsze kompendium prawnej ochrony konsumenta. Autor czytelnie i przystępnie łączy trudne w interpretacji wymagania prawne z praktycznymi przykładami ich zastosowania.
W pierwszej części książki można znaleźć informacje o:
- podstawowych definicjach i przepisach prawnych związanych z ochroną konsumentów i konkurencji,
- bezpieczeństwie produktów (ogólnym bezpieczeństwie produktów, oznakowaniu CE i bezpieczeństwie żywności),
- ochronie konkurencji i konsumentów (m.in.: praktykach naruszających zbiorowe interesy konsumentów, organizację ochrony konkurencji i konsumentów oraz upadłości konsumenckiej),
- sprzedaży i reklamacji towarów (sprzedaży między przedsiębiorcą a konsumentem, sprzedaży w innych relacjach i bezpieczeństwie danych osobowych),
- świadczeniu niektórych usług (usług w zakresie handlu elektronicznego, usług finansowych i usług turystycznych).
W drugiej części książki znajduje się 50 przykładów praktycznych, opatrzonych komentarzem i podstawą prawną, które mogą być bardzo przydatne na co dzień każdemu konsumentowi, m.in. o tym:
- jak przedsiębiorcy starają się wprowadzać konsumenta w błąd w reklamie i w sklepie,
- jakie prawa ma konsument przy zakupie towaru poza siedzibą firmy i na odległość (zamówienie przez telefon, faks, list czy internet),
- czy i kiedy konsument może oddać (zwrócić) zakupiony towar,
- jak manipuluje się popularnym znakiem bezpieczeństwa CE,
- jakie prawa ma konsument przy reklamowaniu towaru w zakresie niezgodności towaru z umową, gwarancji i rękojmi,
- jakie trudności może napotkać konsument korzystając z niektórych usług finansowych.
Publikacja zawiera także dane teleadresowe wybranych instytucji zajmujących się ochroną konsumenta.
Wprowadzenie 9
Rozdział 1
Akty prawne dotyczące ochrony konsumentów i konkurencji 11
1.1. Definicja konsumenta i przedsiębiorcy 12
1.2. Podstawowe akty prawne i zakres ochrony konsumentów i konkurencji 13
1.3. Definicja produktu, towaru, wyrobu, rzeczy i usługi 14
1.4. Umowy zawierane przez konsumenta 16
Rozdział 2
Bezpieczeństwo produktów 17
2.1. Ogólne bezpieczeństwo produktów 17
2.1.1. Obowiązki producentów i dystrybutorów 19
2.1.2. Nadzór nad bezpieczeństwem produktów 20
2.1.2.1. Kontrola i postępowanie wobec produktów niebezpiecznych 21
2.1.2.2. Rejestr produktów niebezpiecznych i system RAPEX 23
2.1.3. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny 25
2.1.3.1. Odpowiedzialność producenta 25
2.1.3.2. Postępowanie grupowe 26
2.2. Dyrektywy nowego podejścia i oznakowanie CE 27
2.2.1. Dyrektywy nowego podejścia 27
2.2.2. Oznakowanie CE 29
2.3. Bezpieczeństwo żywności 31
2.3.1. System HACCP 32
2.3.2. Organy nadzoru nad żywnością 33
2.3.3. Żywność niebezpieczna i system RASFF 34
Rozdział 3
Ochrona konkurencji i konsumentów 37
3.1. Praktyki ograniczające konkurencję 37
3.1.1. Porozumienia ograniczające konkurencję 38
3.1.2. Nadużywanie pozycji dominującej 38
3.2. Koncentracje przedsiębiorców 39
3.3. Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów 39
3.3.1. Niedozwolone postanowienia umowne 40
3.3.2. Nieudzielenie właściwej informacji 43
3.3.3. Nieuczciwe praktyki rynkowe 43
3.3.4. Czyny nieuczciwej konkurencji 48
3.4. Organizacja ochrony konkurencji i konsumentów 53
3.4.1. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów 53
3.4.2. Inspekcja Handlowa 55
3.4.3. Rzecznicy w samorządach terytorialnych 56
3.4.4. Organizacje konsumenckie 57
3.5. Upadłość konsumencka 58
Rozdział 4
Sprzedaż i reklamacja towarów 61
4.1. Sprzedaż między przedsiębiorcą i konsumentem 62
4.1.1. Sprzedaż z jednoczesnym udziałem sprzedawcy i kupującego 63
4.1.2. Sprzedaż poza lokalem przedsiębiorstwa i sprzedaż na odległość 65
4.1.2.1. Sprzedaż poza lokalem przedsiębiorstwa 66
4.1.2.2. Sprzedaż na odległość 67
4.1.3. Niezgodność towaru z umową i gwarancja 71
4.1.3.1. Niezgodność towaru z umową 73
4.1.3.2. Gwarancja 76
4.2. Sprzedaż w innych relacjach 77
4.3. Bezpieczeństwo danych osobowych przy dokonywaniu zakupu 79
Rozdział 5
Świadczenie niektórych usług 83
5.1. Usługi w zakresie handlu elektronicznego 85
5.1.1. Usługi związane z dokonaniem zapłaty kartą płatniczą 85
5.1.2. Usługi świadczone drogą elektroniczną 86
5.2. Usługi finansowe 89
5.2.1. Kredyt konsumencki 89
5.2.2. Leasing konsumencki 93
5.2.3. Usługi finansowe w umowach zawieranych na odległość 94
5.3. Usługi turystyczne oraz timeshare i długoterminowy produkt wakacyjny 97
5.3.1. Usługi turystyczne 97
5.3.2. Timeshare i długoterminowy produkt wakacyjny 100
Wykaz rysunków, tabel i skrótów 103
Bibliografia 105
Załącznik 1. Przykłady sytuacji z udziałem konsumenta 109
Przykład 1 (2.1.2, 2.2, 4.1.3.1; Reklamacja niebezpiecznej zabawki) 110
Przykład 2 (2.2.2; Niepotrzebne i niezgodnie z prawem oznakowanie CE na paczuszce z cukrem) 112
Przykład 3 (2.3 - wstęp, 4.1.3.1; Reklamacja zepsutego jogurtu) 113
Przykład 4 (3.3 - wstęp, 3.3.1, 4.1.2.2; Próba wyłączenia odpowiedzialności za dane techniczne przy zakupie monitora w sklepie internetowym) 114
Przykład 5 (3.3 - wstęp, 3.3.1, 4.1.3.1, 4.1.3.2; Skrócony niezgodnie z prawem czas na złożenie reklamacji fotelika kupionego w sklepie internetowym) 116
Przykład 6 (3.3 - wstęp, 3.3.1, 4.1.3.1; Niezgodny z prawem termin na rozpatrzenie reklamacji za zakupione monety) 118
Przykład 7 (3.3 - wstęp, 3.3.1; Próba obciążenia konsumenta odpowiedzialnością za szkody wynikające z założenia telewizji satelitarnej) 120
Przykład 8 (3.3 - wstęp, 3.3.1; Próba wymuszenia na konsumencie potwierdzenia sprawdzenia funkcjonowania wszystkich układów nowego samochodu) 122
Przykład 9 (3.3 - wstęp, 3.3.3, 3.3.4; Proponowanie przez przedsiębiorcę zakupu encyklopedii w systemie konsorcyjnym) 124
Przykład 10 (3.3 - wstęp, 3.3.3, 4.1.1; Wprowadzanie przez przedsiębiorcę w błąd przy cenie jednostkowej płynu do mycia naczyń) 126
Przykład 11 (3.3 - wstęp, 3.3.3; Klocki Lego jako reklama przynęta) 129
Przykład 12 (3.3 - wstęp, 3.3.3; Manipulacja ceną radia samochodowego i kosztem dostawy na portalu aukcyjnym) 131
Przykład 13 (3.3 - wstęp, 3.3.3; Możliwość wprowadzenia konsumenta w błąd w zakresie pochodzenia ciasta francuskiego) 133
Przykład 14 (3.3 - wstęp, 3.3.3; Ogłoszenie o możliwości wymiany drzwi wprowadzające w błąd) 134
Przykład 15 (3.3 - wstęp, 3.3.3; Sprzedaż płaszcza w cenie promocyjnej z doborem do niego apaszki w zawyżonej cenie) 135
Przykład 16 (3.3 - wstęp, 3.3.3; Uciążliwe namawianie konsumenta w miejscu jego zamieszkania do nabycia odkurzacza) 137
Przykład 17 (4 - wstęp, 4.2; Reklamacja uszkodzonej części samochodowej kupionej na portalu aukcyjnym od osoby fizycznej) 138
Przykład 18 (4.1.1; Pobieranie przez sprzedawcę opłaty za wyniesienie starej pralki przy kupnie nowej) 140
Przykład 19 (4.1.1; Próba zwrotu niewykorzystanego materiału zakupionego w markecie budowlanym) 141
Przykład 20 (4.1.1; Udzielenie przez sprzedawcę niewłaściwej informacji na temat gatunku wina) 142
Przykład 21 (4.1.1; Wymiana paska do spodni w innym sklepie tej samej sieci) 143
Przykład 22 (4.1.2.1; Próba odstąpienia od umowy w zakresie cyfrowej telewizji kablowej) 144
Przykład 23 (4.1.2.1; Próba zwrotu części zamówionych przez internet produktów spożywczych) 145
Przykład 24 (4.1.2.1; Rezygnacja z kosmetyków zakupionych na prezentacji poza lokalem firmy) 146
Przykład 25 (4.1.2.1; Rezygnacja z założonego internetu) 148
Przykład 26 (4.1.2.1; Żądanie zwrotu pieniędzy po nieudanym zakupie w automacie sprzedającym) 149
Przykład 27 (4.1.2.2, 4.1.3.1; Reklamacja uszkodzonej płyty kupionej w sklepie internetowym) 150
Przykład 28 (4.1.2.2; Brak roweru zakupionego w sklepie internetowym) 152
Przykład 29 (4.1.2.2; Nieodebranie paczki z doliczoną ceną niezamawianej książki) 153
Przykład 30 (4.1.2.2; Pośrednie zmuszanie konsumenta do dokonania zapłaty przed otrzymaniem zegarka przy zakupie w sklepie internetowym) 153
Przykład 31 (4.1.2.2; Próba rezygnacji z prenumeraty) 154
Przykład 32 (4.1.2.2; Próba zwrotu aparatu fotograficznego wylicytowanego na portalu aukcyjnym) 155
Przykład 33 (4.1.2.2; Próba zwrotu kupionego w sklepie internetowym laptopa po przeinstalowaniu systemu operacyjnego) 156
Przykład 34 (4.1.3, 4.1.3.2; Naprawa za granicą samochodu na gwarancji) 157
Przykład 35 (4.1.3.1, 4.1.3.2; Próba reklamowania uszkodzonego zawieszenia samochodu terenowego na podstawie gwarancji) 158
Przykład 36 (4.1.3.1, 4.1.3.2; Reklamacja powtarzającego się uszkodzenia butów) 159
Przykład 37 (4.1.3.1, 4.1.3.2; Reklamacja uszkodzonego telewizora) 161
Przykład 38 (4.1.3.1; Próba reklamacji nieodpowiednio zainstalowanego pieca gazowego) 162
Przykład 39 (4.1.3.1; Reklamacja bez rachunku uszkodzonego atomizera flakonu z perfumami) 163
Przykład 40 (4.1.3.1; Reklamacja kurtki nienadającej się do użytkowania) 164
Przykład 41 (4.1.3.1; Reklamacja torebki nienadającej się do użytkowania) 165
Przykład 42 (4.2; Dochodzenie roszczeń na podstawie rękojmi po kupnie samochodu od osoby fizycznej) 166
Przykład 43 (5 - wstęp, 4.2; Korzystanie z rękojmi po nieudanej naprawie samochodu) 167
Przykład 44 (5 - wstęp, 4.2; Reklamacja nieprawidłowo położonych kafelków w łazience) 169
Przykład 45 (5.1.1; Brak możliwości zapłaty kartą z powodu dużej ilości transakcji) 170
Przykład 46 (5.1.1; Brak możliwości zapłaty kartą z uwagi na informację sprzedawcy o płatności od 20 zł) 171
Przykład 47 (5.1.1; Zwrot odtwarzacza mp4 z wykorzystaniem karty płatniczej) 172
Przykład 48 (5.1.2; Próba pozyskania przez usługodawcę danych konsumentki przy zasileniu telefonu w systemie prepaid) 173
Przykład 49 (5.2.1; Obciążenie konsumenta odsetkami przy odstąpieniu od kredytu konsumenckiego udzielonego na zakup lodówki) 175
Przykład 50 (5.3.1; Reklamacja wycieczki do Tunezji z powodu niższej niż deklarowana kategorii zakwaterowania) 176
Załącznik 2. Dane teleadresowe wybranych instytucji zajmujących się ochroną konsumentów 179
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów 179
Wojewódzkie inspektoraty Inspekcji Handlowej 179
Rzecznicy oraz polubowne sądy konsumenckie w miastach wojewódzkich 182
Organizacje konsumenckie 188