W książce w sposób przystępny i kompleksowy przybliżono zasady funkcjonowania podmiotów leczniczych oraz zakres poszczególnych rodzajów odpowiedzialności (cywilnej, karnej, zawodowej) osób wykonujących zawody medyczne, ze szczególnym uwzględnieniem wykonywania zawodu lekarza. Jednocześnie zaprezentowane zostały algorytmy postępowania w przypadkach, gdy świadczenia zdrowotne udzielane są w trybie niestandardowym (postępowanie wobec pacjenta nieprzytomnego, małoletniego, którego rodzice nie wyrażają zgody na podjęcie leczenia, niezdolnego do podjęcia świadomej decyzji, itp.), przymusowym (leczenie chorób zakaźnych) lub profilaktycznym (szczepienia obowiązkowe i zalecane).
Kolejnym ważnym tematem poruszonym w poradniku jest przedstawienie zasad związanych z prowadzeniem podmiotów leczniczych, w tym również dostosowanie udzielania świadczeń do standardów mających charakter aktów normatywnych, ze szczególnym uwzględnieniem zasad prowadzenia, udostępniania i archiwizowania dokumentacji medycznej, jak również zasad funkcjonowania systemów informatycznych i baz danych. Odrębnie omówiona została tematyka ochrony danych osobowych istotna zwłaszcza z punktu widzenia pracy kadry menedżerskiej w podmiotach leczniczych. Ponadto autorzy poruszają kwestie związane z formami wykonywania zawodu lekarza i pielęgniarki, z osobnym omówieniem zagadnień związanych z przekształceniami własnościowymi i organizacyjnymi w zakresie działalności leczniczej (prywatyzacja, połączenie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, przekształcenie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej w spółkę kapitałową, a także likwidacja podmiotu leczniczego). Ważne z punktu widzenia praktyki jest również szczegółowe przedstawienie przesłanek legalności przeprowadzania zabiegów estetycznych (kosmetycznych).
W treści opracowania czytelnicy znajdą omówienie zasad wypisywania produktów leczniczych, jak również prowadzenia kontroli recept i dokumentacji medycznej przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Odrębnie została przedstawiona tematyka działania systemu ratownictwa medycznego oraz obowiązku udzielania pomocy medycznej i jego ograniczenia, a także zasady odpowiedzialności karnej za przestępstwa okołomedyczne (np. łapownictwo bierne a przyjmowanie podarków).
W kompendium przybliżono również zagadnienia związane z ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej podmiotów leczniczych i osób wykonujących indywidualną bądź indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską oraz kwestie opodatkowania dochodów osób świadczących usługi w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego, w tym problematykę podatku VAT w kontekście usług w zakresie opieki medycznej.
Walor praktyczny książki podnoszą dodatkowo zamieszczone jako załączniki do poszczególnych rozdziałów wzory dokumentów, których zastosowanie stanowi zwiększenie ochrony osób wykonujących zawody medyczne oraz kadry zarządzającej.
Słowo wstępne 9
Wykaz skrótów 11
Rozdział I. Zgoda i sprzeciw pacjenta na udzielenie świadczenia zdrowotnego 15
1. Rozwój praw pacjenta 16
2. Podstawowe terminy 21
3. Podstawa podjęcia lub odstąpienia od udzielenia świadczenia zdrowotnego 30
4. Autonomia pacjenta w procesie leczenia 41
5. Systematyka relacji podmiotów na płaszczyźnie udzielania świadczeń zdrowotnych 57
6. Cywilnoprawny charakter zgody 62
7. Wady oświadczenia woli 88
8. Wzory dokumentów 115
Rozdział II. Informacja w procesie udzielania świadczeń zdrowotnych 121
1. Zakres autonomii informacyjnej 122
2. Odpowiedzialność za naruszenie prawa pacjenta do informacji 166
Rozdział III. Dokumentacja medyczna - podstawy prawne 185
1. Funkcje dokumentacji medycznej. Źródła regulacji 186
2. Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej i odpowiedzialność za jej nieprowadzenie (prowadzenie nieprawidłowe) 189
3. Przechowywanie dokumentacji medycznej 195
4. Udostępnianie dokumentacji medycznej 198
Rozdział IV. Zasady prowadzenia, udostępniania i archiwizowania dokumentacji medycznej - zagadnienia praktyczne 219
1. Słownik terminologiczny 221
2. Akty normatywne 224
3. Podstawowe zasady dotyczące tworzenia dokumentacji medycznej 225
4. Zakończenie działalności przez podmiot leczniczy 247
5. Elektroniczna dokumentacja medyczna 250
6. Karta diagnostyki i leczenia onkologicznego 256
7. Charakterystyka dokumentacji medycznej prowadzonej przez szpital 257
8. Pozostałe podmioty lecznicze 261
9. Dokumentacja dotycząca szczepień ochronnych (obowiązkowych) 270
10. Dokumentacja medyczna prowadzona przez osoby wykonujące inne zawody medyczne 274
11. Dokumentacja medyczna prowadzona w odniesieniu do świadczeń diagnostyki laboratoryjnej 274
Rozdział V. Obowiązek udzielania pomocy medycznej i jego ograniczenia. Odpowiedzialność karna za przestępstwa okołomedyczne 281
1. Obowiązek udzielania pomocy medycznej 282
2. Odpowiedzialność karna za przestępstwa okołomedyczne 310
Rozdział VI. Obowiązek współdziałania pracowników medycznych z organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości. Karnoprawna ochrona pracowników medycznych 339
1. Obowiązek współdziałania pracowników medycznych z organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości 340
2. Karnoprawna ochrona pracowników medycznych 357
Rozdział VII. Odpowiedzialność karna i zawodowa za błędy medyczne 387
1. Uwagi wprowadzające. Pojęcie błędu medycznego 388
2. Przesłanki odpowiedzialności karnej za przestępstwa skutkowe przeciwko życiu i zdrowiu pacjenta 388
3. Pracownik medyczny jako gwarant nienastąpienia skutku 396
4. Naruszenie ostrożności wymaganej w postępowaniu medycznym 399
5. Skutek 407
6. Obiektywne przypisanie skutku 412
7. Kary i środki karne orzekane za przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu człowieka popełnione na skutek błędu medycznego. Tryb ścigania 415
8. Odpowiedzialność karna pracownika medycznego za nieudzielenie pomocy 423
9. Odpowiedzialność karna a odpowiedzialność zawodowa 426
Rozdział VIII. Przeprowadzanie zabiegów estetycznych (kosmetycznych) 437
1. Wprowadzenie 438
2. Rodzaje zabiegów estetycznych (kosmetycznych). Uzasadnienie legalności interwencji czysto kosmetycznych 440
3. Przesłanki legalności czynności czysto kosmetycznych 444
4. Podsumowanie 461
Rozdział IX. Działalność lecznicza i jej rodzaje 463
1. Pojęcie działalności leczniczej i jej rodzaje 465
2. Podmioty lecznicze 460
3. Indywidualne i grupowe praktyki lekarskie i pielęgniarskie jako forma wykonywania zawodów medycznych 491
4. Rejestr podmiotów wykonujących działalność leczniczą 502
5. Przekształcenia własnościowe i organizacyjne w zakresie działalności leczniczej 511
6. Kontrola i nadzór w działalności leczniczej 520
Rozdział X. Ratownictwo medyczne 531
1. Zagadnienia wstępne 532
2. Elementy składające się na system ratownictwa medycznego 534
3. Zadania podmiotów tworzących system ratownictwa medycznego 534
4. Wojewódzki plan działania systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne 535
5. Rozmieszczenie jednostek systemu ratownictwa medycznego 536
6. Zabezpieczenie prawidłowej komunikacji, informacji i przetwarzania danych związanych z udzielaniem pomocy medycznej 537
7. Jednostki systemu ratownictwa 538
Rozdział XI. Administracja publiczna w sferze ochrony zdrowia 547
1. Zagadnienia wstępne 548
2. Administracja rządowa 550
3. Administracja samorządowa 566
Rozdział XII. Uprawnienia Narodowego Funduszu Zdrowia wobec podmiotu leczniczego 571
1. Wstęp 572
2. Pojęcie kontroli i podstawy prawne jej przeprowadzania 572
3. Kontrola a monitorowanie 579
4. Kontrola świadczeniodawców a ustawa o swobodzie działalności gospodarczej 581
5. Podsumowanie 582
Rozdział XIII. Usługi w zakresie opieki medycznej a VAT. Formy opodatkowania dochodów osób wykonujących wolny zawód - świadczących usługi w zakresie ochrony zdrowia 585
1. Usługi w zakresie opieki medycznej a VAT 586
2. Dopuszczalne formy opodatkowania dochodów osób wykonujących wolny zawód - świadczących usługi w zakresie ochrony zdrowia 598
Indeks rzeczowy 611