Niniejsza książka jest pierwszą polską publikacją prezentującą dorobek orzeczniczy Komitetu Praw Człowieka ONZ, organu czuwającego nad implementacją przez państwa postanowień Międzynarodowego Paktu Praw Osobistych (Obywatelskich) i Politycznych, którego stroną Polska jest od 1977 roku. Autorzy dokonali wyboru i tłumaczenia kilkudziesięciu najciekawszych decyzji tego organu wydanych na przestrzeni przeszło dwudziestu lat w trybie procedury rozpatrywania skarg indywidualnych. Publikacja ma na celu ukazanie znaczącego wkładu Komitetu Praw Człowieka w rozwój międzynarodowego standardu praw człowieka. Prezentowane orzeczenia podejmują interesujące kwestie związane z realizacją takich fundamentalnych praw i wolności jak m.in. prawo do życia, zakaz tortur, zakaz dyskryminacji, wolność słowa, prawo do sądu czy prawo do prywatności.
Wstęp
Instytucja skargi indywidualnej do Komitetu Praw Człowieka ONZ (Roman Wieruszewski). 9
Rozdział I Zakaz dyskryminacji. 17
Dyskryminacyjne działania pracodawcy mające skłonić pracownika do rezygnacji z pracy (tłum. Łukasz Horała) Sprawa Timmerman p. Holandii, decyzja z dnia 29 października 1999 r., skarga nr 871/1999. 17
Finansowanie przez państwo szkół rzymsko-katolickich jako dyskryminacja na tle religijnym (tłum. Łukasz Horała) Sprawa Waldman p. Kanadzie, decyzja z dnia 3 listopada 1999 r., skarga nr 694/1996. 20
Odpowiedzialność dowódcy jednostek granicznych NRD za zabójstwa osób nielegalnie przekraczających granicę z RFN (tłum. Aleksandra Gliszczyńska) Sprawa Baumgarten p. Niemcom, decyzja z dnia 31 lipca 2003 r., skarga nr 960/2000. 37
Odmowa przyznania świadczeń emerytalnych homoseksualnemu partnerowi zmarłego kombatanta (tłum. Łukasz Horała) Sprawa Young p. Australii, decyzja z dnia 6 sierpnia 2003 r., skarga nr 941/2000. 55
Rozdział II Prawo do życia. 73 Zgon aresztanta na skutek warunków panujących w areszcie (tłum. Katarzyna Sękowska-Kozłowska) Sprawa Lantsova p. Federacji Rosyjskiej, decyzja z dnia 26 marca 2002 r., skarga nr 763/1997. 73
Wydalenie osoby do państwa, w którym została skazana na karę śmierci (tłum. Katarzyna Sękowska-Kozłowska) Sprawa Judge p. Kanadzie, decyzja z dnia 5 sierpnia 2003 r., skarga nr 829/1998 80
Rozdział III Zakaz tortur, okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania 111
Brak udzielenia rodzinie skazanego informacji o dacie egzekucji i miejscu pochówku (tłum. Katarzyna Sękowska-Kozłowska) Sprawa Staselovich p. Białorusi, decyzja z dnia 3 kwietnia 2003 r., skarga nr 887/1999. 111
Rozdział IV Wolność osobista. 119
Bezprawność postanowienia o przymusowym umieszczeniu osoby w szpitalu psychiatrycznym (tłum. Aleksandra Gliszczyńska) Sprawa Fijałkowska p. Polsce, decyzja z dnia 26 lipca 2005 r., skarga nr 1061/2002. 119
Rozdział V Prawo osób pozbawionych wolności do godnego traktowania. 129
Brak przedstawienia zatrzymanemu zarzutów; odmowa wglądu w dokumentację lekarską (tłum. Katarzyna Sękowska-Kozłowska) Sprawa Zheludkova p. Ukrainie, decyzja z dnia 29 października 2002 r., skarga nr 726/1996. 129
Rozdział VI Wolność poruszania się. 141
Określenie miejsca przymusowego pobytu wobec osoby, której przyznano status uchodźcy (tłum. Katarzyna Sękowska-Kozłowska) Sprawa Karker p. Francji, decyzja z dnia 26 października 2000 r., skarga nr 833/1998. 141
Rozdział VII Prawo do sądu. 151
Przewlekłość postępowania w sprawie dotyczącej zwolnienia z pracy urzędnika państwowego (tłum. Aleksandra Gliszczyńska) Sprawa Casanovas p. Francji, decyzja z dnia 19 lipca 1994 r., skarga nr 441/1990. 151
Osądzenie przez "trybunał sędziów bez twarzy" oraz warunki uwięzienia (tłum. Aleksandra Gliszczyńska) Sprawa Polay Campos p. Peru, decyzja z dnia 6 listopada 1997 r., skarga nr 577/1994. 157
Bezprawne aresztowanie i brak rzetelnego procesu osób podejrzanych o udział w zamachu stanu (tłum. Aleksandra Gliszczyńska) Sprawa Domukovsky i inni p. Gruzji, decyzja z dnia 6 kwietnia 1998 r., skargi nr 623/1995, 624/1995, 626/1995 i 627/1995 . 166
Odmowa mianowania na wyższy stopień wojskowy (tłum. Aleksandra Gliszczyńska) Sprawa Kolanowski p. Polsce, decyzja z dnia 6 sierpnia 2003 r., skarga nr 837/1998. 188
Rozdział VIII Prawo do prywatności. 195
Kryminalizacja kontaktów homoseksualnych (tłum. Łukasz Horała) Sprawa Toonen p. Australii, decyzja z dnia 31 marca 1994 r., skarga nr 488/1992. 195
Arbitralna ingerencja w życie rodzinne i mir domowy oraz pojęcie "własnego kraju" w sprawie deportacyjnej (tłum. Aleksandra Gliszczyńska) Sprawa Canepa p. Kanadzie, decyzja z dnia 3 kwietnia 1997 r., skarga nr 558/1993. 208
Wydalenie rodziców małoletniego obywatela Państwa-strony (tłum. Łukasz Horała) Sprawa Winata p. Australii, decyzja z dnia 26 lipca 2001 r., skarga nr 930/2000. 219
Odmowa dokonania zabiegu przerwania ciąży w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia kobiety (tłum. Katarzyna Sękowska-Kozłowska) Sprawa Llantoy Huamán p. Peru, decyzja z dnia 24 października 2005 r., skarga nr 1153/2003. 233
Rozdział IX Wolność wypowiedzi. 243
Zakaz umieszczania reklamy komercyjnej w języku angielskim w przestrzeni publicznej (tłum. Łukasz Horała) Sprawa Ballantyne i Davidson, McIntyre p. Kanadzie, decyzja z dnia 31 marca 1993 r., skargi nr 359/1989 i 385/1989. 243
Wolność wypowiedzi działacza związkowego podczas sporu strajkujących z rządem (tłum. Łukasz Horała) Sprawa Jong-Kyu Sohn p. Republice Korei, decyzja z dnia 19 lipca 1995 r., skarga nr 518/1992. 261
Wolność wypowiedzi podczas demonstracji skierowanej przeciwko głowie obcego państwa (tłum. Łukasz Horała) Sprawa Kivenmaa p. Finlandii, decyzja z dnia 31 marca 1994 r., skarga nr 412/1990. 269
Wolność wypowiedzi osoby głoszącej "kłamstwo oświęcimskie" (tłum. Łukasz Horała) Sprawa Faurisson p. Francji, decyzja z dnia 8 listopada 1996 r., skarga nr 550/1993. 280
Odmowa przyjęcia do stowarzyszenia sprawozdawców parlamentarnych (tłum. Łukasz Horała) Sprawa Gauthier p. Kanadzie, decyzja z dnia 7 kwietnia 1999 r., skarga nr 633/1995. 304
Sankcje nałożone w związku z dystrybucją ulotek (tłum. Łukasz Horała) Sprawa Laptsevich p. Białorusi, decyzja z dnia 20 marca 2000 r., skarga nr 780/1997. 322
Odsunięcie od pracy dydaktycznej w szkole autora publikacji antysemickich (tłum. Łukasz Horała) Sprawa Ross p. Kanadzie, decyzja z dnia 18 października 2000 r., skarga nr 736/1997. 327
Rozdział X Prawo do udziału w życiu publicznym. 347 Zwolnienie z pracy na skutek wyników postępowania weryfikacyjnego funkcjonariuszy byłej Służby Bezpieczeństwa (tłum. Katarzyna Sękowska-Kozłowska) Sprawa Kall p. Polsce, decyzja z dnia 14 lipca 1997 r., skarga nr 552/1993. 347
Skreślenie kandydata z listy wyborczej na podstawie wyników egzaminu językowego (tłum. Katarzyna Sękowska-Kozłowska) Sprawa Ignatane p. Łotwie, decyzja z dnia 25 lipca 2001 r., skarga nr 884/1999. 358
Nieproporcjonalność okręgów wyborczych w wyborach samorządowych (tłum. Katarzyna Sękowska-Kozłowska) Sprawa Matyus p. Słowacji, decyzja z dnia 22 lipca 2002 r., skarga nr 923/2000. 367
Pozbawienie urzędu sędziego Trybunału Konstytucyjnego na mocy dekretu prezydenckiego (tłum. Aleksandra Gliszczyńska) Sprawa Pastukhov p. Białorusi, decyzja z dnia 5 sierpnia 2003 r., skarga nr 814/1998. 374
Rozdział XI Ochrona mniejszości. 381
Pozbawienie statusu członka mniejszości etnicznej (tłum. Aleksandra Gliszczyńska, Katarzyna Sękowska-Kozłowska) Sprawa Lovelace p. Kanadzie, decyzja z dnia 30 lipca 1981 r., skarga nr 24/1977. 381
Indeks. 391