Kodeks postępowania cywilnego. Praktyczny komentarz do nowelizacji z 2023 r. / Marcin Dziurda

Książka zawiera szczegółowe, pełne omówienie wszystkich zmian wprowadzonych przez nowelizację k.p.c. z 9 marca 2023. Przedstawione zostały praktyczne skutki wejścia w życie nowych przepisów – zarówno z punktu widzenia pełnomocnika, jak i sądu.
Autor porównuje założenia projektodawcy z tym, jakie będą rzeczywiste skutki wejścia w życie nowych przepisów. Szeroko i wszechstronnie posiłkuje się wnioskami wynikającymi z dotychczasowego stanowiska orzecznictwa, zwłaszcza Sądu Najwyższego. 

Szczególną uwagę zwraca na te nowe regulacje, których stosowanie może sprawić trudności, a niewłaściwe zastosowanie wiąże się z poważnymi ryzykami procesowymi. 

Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego z 9 marca 2023 r. wprowadza istotne zmiany m.in. w zakresie wymagań dotyczących wniosków dowodowych, działań w razie niemożności doręczenia pozwanemu odpisu pozwu, potrąceń, pełnomocnictw, wnoszenia zażaleń czy  wyłączenia sędziego. Dodane zostało nowe postępowanie odrębne w sprawach konsumenckich. Zasadniczej zmianie uległo posiedzenie przygotowawcze. W postępowaniu egzekucyjnym w sposób radykalny zmieniły się m.in. przepisy dotyczące egzekucji wyroków nakazujących publikację przeprosin.

Książka szczegółowo omawia ponadto najważniejsze, istotne dla praktyki zmiany w innych ustawach – o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, o komornikach sądowych, o kosztach komorniczych, a także w ustawie covidowej oraz Prawie o ustroju sądów powszechnych. Analizuje również przepisy epizodyczne i intertemporalne, a zwłaszcza ich wpływ na praktykę sadową.

Publikacja przeznaczona jest przede wszystkim dla praktyków – adwokatów, radców prawnych, radców Prokuratorii Generalnej, sędziów oraz komorników. Ze względu na uporządkowaną strukturę może być także pomocą dla aplikantów oraz studentów prawa.

Wykaz skrótów   15
Wprowadzenie   19
Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw   25
Art. 1 – Kodeks postępowania cywilnego   25
Pkt 1 – art. 17 pkt 4   25
Pkt 2 – art. 49 § 2   29
Pkt 3 – art. 531 § 1 pkt 3   35
Pkt 4 – art. 68 § 3   38
Pkt 5 – art. 87 § 3   45
Pkt 6 – art. 88   47
Pkt 7 – art. 91 pkt 1   55
Pkt 8 – art. 98   62
I. Dodanie w art. 98 § 11 k.p.c. zdania trzeciego – orzekanie o odsetkach od kosztów procesu   63
II. Zmiana art. 98 § 2 zdanie drugie – zniesienie limitu zwrotu kosztów dojazdu do sądu na rzecz strony działającej osobiście   67
Pkt 9 – art. 981 § 1   69
Pkt 10 – art. 118   72
I. Zmiana art. 118 § 2 – zakres czasowy obowiązków pełnomocnika z urzędu   74
II. Zmiana art. 118 § 5 zdanie pierwsze – opinia o braku podstaw zaskarżenia   76
Pkt 11 – art. 126 § 2 pkt 1   79
Pkt 12 – art. 1281   81
Pkt 13 – art. 1301a   92
I. Zmiana art. 1301a § 1 zdanie pierwsze – zwrot pisma pełnomocnikowi   93
II. Uchylenie art. 1301a § 4 – kompetencje referendarza sądowego   95
Pkt 14 – art. 132 § 1   95
Pkt 15 – art. 133 § 3   98
Pkt 16 – art. 135 § 2   100
Pkt 17 – art. 136 § 5   102
Pkt 18 – art. 139   105
I. Zmiana art. 139 § 1 k.p.c. – możliwość pozostawienia awiza w drzwiach biura   107
II. Nowy art. 139 § 21 k.p.c. – doręczanie pierwszego pisma w sprawie przedsiębiorcom wpisanym
do CEIDG   108
Pkt 19 – art. 1391   113
I. Zmiana art. 1391 § 1 k.p.c. – zakres zastosowania doręczeń komorniczych   115
II. Dodanie art. 1391 § 11 k.p.c. – wyłączenie konieczności doręczeń komorniczych   122
III. Zmiana art. 1391 § 2 – rezultat doręczeń komorniczych   124
IV. Dodanie art. 1391 § 3 k.p.c. – skutki ustalenia, że adres podany w pozwie jest właściwy   133
Pkt 20 – art. 1392   138
Pkt 21 – art. 1481 § 3   141
Pkt 22 – art. 1561   146
Pkt 23 – art. 165 § 2   152
Pkt 24 – art. 181 § 1   159
I. Dodanie art. 181 § 1 pkt 3 – podjęcie postępowania zawieszonego na skutek niestawiennictwa stron   160
II. Zmiana art. 181 § 1 pkt 2 k.p.c. – podjęcie postępowania zawieszonego na zgodny wniosek stron   161
Pkt 25 – art. 1835   163
I. Uchylenie art. 1835 § 2 zdanie drugie k.p.c. – przeniesienie regulacji   164
II. Dodanie art. 1835 § 3 i 4 k.p.c. – przyznanie należności mediatorowi   165
Pkt 26 – art. 18313 § 2   166
Pkt 27 – art. 18314 § 21   168
Pkt 28 – art. 2031 § 1   172
Pkt 29 – art. 2051   185
Pkt 30 – art. 2052   186
Pkt 31 – art. 2054   195
Pkt 32 – art. 2054a   203
Pkt 33 – art. 2055   208
I. Dodanie art. 2055 § 11 k.p.c. – możliwość skierowania sprawy na posiedzenie niejawne   211
II. Zmiana art. 2055 § 2 k.p.c. – zdalne posiedzenie przygotowawcze   213
III. Dodanie art. 2055 § 21 k.p.c. – ogłaszanie postanowień wydanych na posiedzeniu przygotowawczym   218
IV. Zmiana art. 2055 § 3 k.p.c. – możliwość udziału w posiedzeniu przygotowawczym mimo złożenia wniosku przewidzianego w art. 2055 § 4 k.p.c.   225
V. Zmiana art. 2055 § 5 k.p.c. – umorzenie postępowania w razie niestawiennictwa powoda na posiedzenie przygotowawcze   227
Pkt 34 – art. 2059   232
Pkt 35 – art. 20510 i art. 20511   242
I. Zmiana art. 20510 k.p.c. – plan rozprawy   245
II. Nowelizacja art. 20511 k.p.c. – zmiana planu rozprawy   257
Pkt 36 – art. 20512 § 1   265
Pkt 37 – art. 224 § 3   267
Pkt 38 – art. 2261   273
Pkt 39 – art. 278 § 4   276
Pkt 40 – art. 280   277
Pkt 41 – art. 288 § 3   279
Pkt 42 – art. 3261   281
Pkt 43 – art. 333 § 2   282
Pkt 44 – art. 357   283
I. Dodanie art. 357 § 22–24 k.p.c. – doręczenie postanowień wydanych na posiedzeniu niejawnym   286
II. Zmiana art. 357 § 3 k.p.c. – termin na sporządzenie uzasadnienia postanowienia   293
III. Dodanie art. 357 § 5 zdanie drugie k.p.c. – forma zasadniczych powodów rozstrzygnięcia   294
Pkt 45 – art. 367 § 3   296
Pkt 46 – art. 369 § 3   298
Pkt 47 – art. 387 § 4   299
Pkt 48 – art. 394   302
I. Dodanie art. 394 § 1 pkt 51   303
II. Zmiana art. 394 § 2 zdanie pierwsze   304
III. Dodanie art. 394 § 4 k.p.c.   306
Pkt 49 – art. 3941 § 3   310
Pkt 50 – art. 3941a   311
I. Zmiany art. 3941a § 1 k.p.c. – zażalenie na wynagrodzenie kuratora   313
II. Dodanie art. 3941a § 11 k.p.c. – kontrola formalna postanowienia przez skład, który je wydał   315
III. Dodanie art. 3941a § 3 zdanie drugie k.p.c. – wyłączenie badania, czy w sądzie pierwszej instancji nie można utworzyć składu do rozpoznania zażalenia   317
Pkt 51 – art. 3942   319
I. Zmiana art. 3942 § 1 k.p.c.   320
II. Zmiana art. 3942 § 11 pkt 1 k.p.c. – zażalenie na odmowę zwolnienia od kosztów sądowych przez sąd drugiej instancji   324
III. Dodanie art. 3942 § 11 pkt 41 k.p.c. – zażalenie na postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie wynagrodzenia biegłego   326
IV. Dodanie art. 3942 § 12 k.p.c. – badanie wymagań formalnych zażalenia przez skład sądu, który je wydał   327
V. Zmiana art. 3942 § 2 k.p.c.   329
Pkt 52 – art. 395   329
I. Zmiana art. 395 § 1 k.p.c. – częściowe badanie zażalenia dewolutywnego przez sąd, który je wydał   331
II. Dodanie art. 395 § 11 k.p.c. – odpowiedź na zażalenie   336
III. Zmiana art. 395 § 2 k.p.c. – autokontrola na posiedzeniu niejawnym   337
Pkt 53 – art. 397   337
I. Dodany art. 397 § 11 k.p.c. – odrzucenie zażalenia w składzie jednego sędziego   338
II. Zmiana art. 397 § 2 k.p.c. – zakres, w jakim nie sporządza się uzasadnienia postanowienia sądu drugiej instancji   343
Pkt 54 – art. 39822 § 2   344
Pkt 55 – art. 39823 § 11   345
Pkt 56 – art. 4101   348
Pkt 57 – art. 4241 § 1   350
Pkt 58 – art. 4245 § 1 pkt 5   351
Pkt 59 – art. 4248 § 2   352
Pkt 60 – art. 431   356
Pkt 61 – art. 4581 § 1   357
Pkt 62 – art. 4582 § 1   360
Pkt 63 – art. 4583   363
Pkt 64 – art. 4584   364
I. Zmiana art. 4584 § 2 k.p.c. – pouczenia dla przedsiębiorcy działającego bez zawodowego pełnomocnika   365
II. Uchylenie art. 4584 § 3 i 4 k.p.c.   367
Pkt 65 – Dział IIb   368
I. Uwagi wprowadzające   371
II. Dodany art. 45814 k.p.c. – zakres postępowania z udziałem konsumentów, właściwość przemienna   373
III. Dodany art. 45815 k.p.c. – jednostronna prekluzja   378
IV. Dodany art. 45816 k.p.c. – sankcyjne koszty   383
Pkt 66 – art. 461 § 4   386
Pkt 67 – art. 4779   391
Pkt 68 – art. 47955   395
Pkt 69 – art. 47966   396
Pkt 70 – art. 47985   396
Pkt 71 – art. 5051a   397
Pkt 72 – art. 5058 § 4   398
Pkt 73 – art. 50510 § 1   399
Pkt 74 – art. 50512 § 11   402
Pkt 75 – art. 50518 § 1   403
Pkt 76 – art. 50519 § 1   404
Pkt 77 – art. 50527 § 1   405
Pkt 78 – art. 5091 § 5   406
Pkt 79 – art. 5111a   408
Pkt 80 – art. 5181   410
Pkt 81 – art. 569 § 1   414
Pkt 82 – art. 622 § 2   416
Pkt 83 – art. 62610 § 12   417
Pkt 84 – art. 6912 i art. 6913   418
Pkt 85 – art. 6916   419
Pkt 86 – art. 6918   419
Pkt 87 – art. 7301 § 11   420
Pkt 88 – art. 736 § 5   423
Pkt 89 – art. 741 § 1 i 2   424
Pkt 90 – art. 755 § 22 i 23   429
I. Dodanie art. 755 § 22 k.p.c.   430
II. Dodanie art. 755 § 23 k.p.c.   433
Pkt 91 – art. 7581   434
Pkt 92 – art. 7592   440
I. Zmiana art. 7592 § 2 k.p.c.   441
II. Dodany art. 7592 § 3 k.p.c.   442
Pkt 93 – art. 7661 § 1   443
Pkt 94 – art. 767 § 32   445
Pkt 95 – art. 7673a § 2   448
Pkt 96 – art. 7674   450
I. Zmiana art. 7674 § 1 k.p.c.   451
II. Dodanie art. 7674 § 12–14 k.p.c.   453
Pkt 97 – art. 770 § 3   455
Pkt 98 – art. 7821 § 1 pkt 2   457
Pkt 99 – art. 784 i art. 785   460
Pkt 100 – art. 797 § 1   462
Pkt 101 – art. 8001   465
Pkt 102 – art. 801 § 2–4   470
Pkt 103 – art. 804 § 2   474
Pkt 104 – art. 8042   476
Pkt 105 – art. 8043   478
Pkt 106 – art. 805 § 12   481
Pkt 107 – art. 813 § 2   483
Pkt 108 – art. 8181   484
Pkt 109 – art. 820   492
Pkt 110 – art. 824 § 11   495
Pkt 111 – art. 825 pkt 11   497
Pkt 112 – art. 837   499
Pkt 113 – art. 867 § 15   500
Pkt 114 – art. 8673   501
Pkt 115 – art. 8792 § 1   502
Pkt 116 – art. 8794   503
Pkt 117 – art. 8795   505
Pkt 118 – art. 8796   508
Pkt 119 – art. 8797 i art. 8798   510
Pkt 120 – art. 8799   512
Pkt 121 – art. 929 § 2   513
Pkt 122 – art. 930   515
Pkt 123 – art. 940 i art. 941   518
I. Zmiany w art. 940 k.p.c.   520
II. Zmiany w art. 941 k.p.c.   521
Pkt 124 – art. 945   522
Pkt 125 – art. 948 § 1–2   524
Pkt 126 – art. 950   530
Pkt 127 – art. 953 § 1 pkt 1   531
Pkt 128 – art. 955 § 11   532
Pkt 129 – art. 966   533
Pkt 130 – art. 968 § 2   534
Pkt 131 – art. 973 pkt 5   535
Pkt 132 – art. 985 § 11   536
Pkt 133 – art. 9864   537
Pkt 134 – art. 9866   539
Pkt 135 – art. 9867 § 31   539
Pkt 136 – art. 98610 § 2   541
Pkt 137 – art. 10136 § 1   541
Pkt 138 – art. 1025   543
Pkt 139 – art. 1028   550
Pkt 140 – art. 10281   552
Pkt 141 – art. 1029   554
Pkt 142 – art. 1031   556
Pkt 143 – art. 1033 § 2   557
Pkt 144 – art. 1049   557
Pkt 145 – art. 1050 § 4   563
Pkt 146 – art. 10631   568
Pkt 147 – art. 1086 § 5   569
Pkt 148 – art. 11611   570
Pkt 149 – art. 1165 § 11   572
Komentarze do wybranych zmian w innych ustawach   574
Art. 7 – ustawa – Prawo o ustroju sądów powszechnych   574
Pkt 1 – art. 20 pkt 9a   574
Art. 8 – ustawa o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki   577
Pkt 1 – art. 6 ust. 4   577
Art. 9 – ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych   579
Pkt 1 – art. 79 ust. 1 pkt 2 lit. aa   579
Pkt 2 – art. 89a   582
Pkt 4 – art. 89c ust. 2   584
Pkt 5 – art. 93a   586
Pkt 7 – art. 104 ust. 2   586
Pkt 8 – art. 105a   588
Pkt 9 – art. 107 ust. 2   589
Art. 11 – ustawa o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw   590
Pkt 1 – art. 21 ust. 7a   590
Pkt 2 – art. 21 ust. 11   591
I. Dodanie art. 21 ust. 7a nowelizacji k.p.c. z 2015 r.   592
II. Dodanie art. 21 ust. 11 nowelizacji k.p.c. z 2015 r.   594
Art. 13 – ustawa o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej   596
Art. 14 – ustawa o kosztach komorniczych   598
Pkt 2 – art. 41 ust. 3   598
Art. 15 – ustawa o komornikach sądowych   599
Pkt 1 – art. 3 ust. 5   599
Pkt 2 – art. 3a   601
I. Dodane art. 3a ust. 1a i 1b u.k.s. – pełnomocnictwo, korzystanie przez komornika z informacji posiadanych z urzędu   603
II. Zmiana art. 3a ust. 3 u.k.s. – doręczenie domownikowi   604
III. Zmiana art. 3a ust. 5 u.k.s. – zakres skargi na czynności komornika   605
Pkt 3 – art. 3b   605
Pkt 4 – art. 9 ust. 2   606
Pkt 5 – art. 153 ust. 1a   607
Pkt 6 – art. 166 ust. 4   608
Art. 16 – ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw   610
Art. 17 – ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych   615
Pkt 1 – art. 15zzs1 ust. 1   615
I. Zmiana części wstępnej art. 15zzs1 ustawy o COVID-19 – okres obowiązywania przepisów epizodycznych   617
II. Zmiana art. 15zzs1 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o COVID-19 – sprzeciw co do rozpoznania sprawy na posiedzeniu niejawnym   617
Pkt 4 – art. 15zzs7   618
Art. 18   619
Art. 19   622
Art. 20   623
Art. 21   623
Art. 26   627
Art. 30   628
Literatura   629