Jak wyznaczyć beneficjenta rzeczywistego? / Juditha Majcher, Andrzej Otto

Kwestia identyfikacji beneficjenta rzeczywistego jest najtrudniejszym aspektem stosowania środków bezpieczeństwa finansowego. Właściwe zrozumienie sposobu jego ustalenia jest kluczowe dla realizacji obowiązków wskazanych w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

W publikacji wyjaśniono m.in. zawiłości ustawowej definicji beneficjenta rzeczywistego oraz jak należy dokonać zgłoszenia do Centralnego Rejestru. Omówiono również, jakie dokumenty są pomocne do ustalenia beneficjenta rzeczywistego dla poszczególnych form organizacyjnych.

Książka zawiera wiele praktycznych rozwiązań i schematów, które ułatwią pracę przy identyfikacji i weryfikacji tożsamości beneficjenta rzeczywistego.

Publikacja jest przeznaczona dla praktyków związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy, ale mogą z niej skorzystać również osoby, które odpowiadają za ustalenie oraz zgłoszenie beneficjenta do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych.

Wykaz skrótów  | str.  9

Wstęp  | str.  11

Rozdział I

Implementacja przepisów europejskich w prawie polskim  | str.  15

1. Definicja beneficjenta rzeczywistego w prawie europejskim | str. 15
2. Sposób implementacji unijnej definicji beneficjenta rzeczywistego do polskiego porządku prawnego | str. 20

2.1. Definicja beneficjenta rzeczywistego obowiązująca od 22 października 2009 r. do 12 lipca 2018 r.  | str.  20

2.2. Definicja beneficjenta rzeczywistego obowiązująca od 13 lipca 2018 r. do 14 maja 2021 r.  | str.  21

2.3. Definicja beneficjenta rzeczywistego obowiązująca od 15 maja 2021 r. do 21 maja 2023 r.  | str.  22

2.4. Definicja beneficjenta rzeczywistego obowiązująca od 22 maja 2023 r.  | str.  24

Rozdział II

Zasady ustalania beneficjenta rzeczywistego  | str.  32

1. Definicja – część ogólna | str. 32
2. Beneficjent rzeczywisty osoby fizycznej | str. 39

2.1. Przedstawiciele ustawowi  | str.  39

2.1.1. Dziecko nieposiadające zdolności do czynności prawnych  | str.  39

2.1.2. Dziecko, które posiada ograniczoną zdolność do czynności prawnych  | str.  39

2.1.3. Rozporządzanie zarobkiem  | str.  39

2.2. Kurator dziecka  | str.  40

2.3. Opiekun dziecka  | str.  40

2.4. Opiekun osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie  | str.  42

2.5. Kurator osoby ubezwłasnowolnionej częściowo  | str.  43

2.6. Tymczasowy nadzorca sądowy  | str.  43

2.7. Zarządca przymusowy  | str.  44

2.7.1. Syndyk  | str.  44

2.8. Wierzyciel  | str.  46

3. Definicja – część szczegółowa | str. 46

3.1. Beneficjent rzeczywisty osoby prawnej innej niż spółka, której papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym podlegającym wymogom ujawniania informacji wynikającym z przepisów prawa Unii Europejskiej lub odpowiadających im przepisów prawa państwa trzeciego  | str.  49

3.1.1. Tiret pierwsze  | str.  53

3.1.2. Tiret drugie  | str.  63

3.1.3. Tiret trzecie  | str.  72

3.1.4. Tiret czwarte  | str.  79

3.1.5. Tiret piąte  | str.  87

3.2. Spółki, której papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym  | str.  90

3.3. Spółki z udziałem Skarbu Państwa lub jednostki sektora finansów publicznych (np. jednostka samorządu terytorialnego, organ administracji państwowej)  | str.  91

3.4. Grupa spółek  | str.  93

3.5. Trust  | str.  96

3.6. Beneficjent rzeczywisty fundacji  | str.  97

3.7. Beneficjent rzeczywisty osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą  | str.  98

Rozdział III

Sposób identyfikacji beneficjenta rzeczywistego w zależności od formy organizacyjnej klienta i okoliczności zawierania umowy  | str.  100

1. Uwagi wstępne | str. 100
2. Stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego w praktyce | str. 104
3. Sposób identyfikacji i weryfikacji beneficjenta rzeczywistego w zależności od formy organizacyjnej | str. 105

3.1. Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą  | str.  106

3.2. Spółka cywilna  | str.  107

3.3. Spółka jawna  | str.  107

3.4. Spółka partnerska  | str.  108

3.5. Spółka komandytowa  | str.  109

3.6. Spółka komandytowo-akcyjna  | str.  111

3.7. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością  | str.  113

3.8. Prosta spółka akcyjna  | str.  114

 3.9. Spółka akcyjna, której papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym podlegającym wymogom ujawniania informacji wynikającym z przepisów prawa UE lub odpowiadających im przepisów prawa państwa trzeciego  | str.  114

3.10. Spółka akcyjna, której papiery wartościowe nie są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym podlegającym wymogom ujawniania informacji wynikającym z przepisów prawa UE lub odpowiadających im przepisów prawa państwa trzeciego  | str.  115

3.11. Spółki komunalne  | str.  116

2.12. Spółki Skarbu Państwa – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (100% udziałów)  | str.  116

3.13. Spółki Skarbu Państwa – spółka akcyjna (100% akcji)  | str.  117

3.14. Trust  | str.  117

3.15. Polska fundacja  | str.  118

3.16. Polska fundacja rodzinna  | str.  118

3.17. Fundacja zagraniczna  | str.  119

3.18. Fundusze inwestycyjne  | str.  119

3.19. Fundusze inwestycyjne otwarte, specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte – powołane według prawa polskiego  | str.  119

3.20. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych, Niepubliczny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty, Fundusz Sekurytyzacyjny – powoływane według prawa polskiego  | str.  120

3.21. Zagraniczny fundusz inwestycyjny  | str.  120

3.22. Przedsiębiorstwa państwowe  | str.  121

3.23. Centralne instytucje państwowe  | str.  121

3.24. Jednostka samorządu terytorialnego – gmina  | str.  122

3.25. Jednostka samorządu terytorialnego – związek międzygminny  | str.  122

3.26. Jednostka samorządu terytorialnego – powiat  | str.  122

3.27. Jednostka samorządu terytorialnego – związek powiatów  | str.  123

3.28. Jednostka samorządu terytorialnego – województwo  | str.  123

3.29. Samorządowe jednostki i zakłady budżetowe  | str.  123

3.30. Instytuty i jednostki badawcze – państwowe jednostki organizacyjne  | str.  124

3.31. Publiczne uczelnie wyższe  | str.  124

3.32. Wyższe uczelnie niepubliczne  | str.  124

3.33. Kościoły i związki wyznaniowe  | str.  125

3.34. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej  | str.  126

3.35. Centralne instytucje państwowe (ministerstwa i inne organy administracji rządowej, w tym również sądy i trybunały)  | str.  126

3.36. Partia polityczna  | str.  126

3.37. Związek zawodowy  | str.  126

3.38. Izba gospodarcza  | str.  127

3.39. Szkoła publiczna i szkoła niepubliczna  | str.  127

3.40. Stowarzyszenie  | str.  127

3.41. Spółdzielnia  | str.  128

3.42. Wspólnota mieszkaniowa (mała)  | str.  128

3.43. Wspólnota mieszkaniowa  | str.  128

4. Proces identyfikacji i weryfikacji tożsamości klienta i beneficjenta rzeczywistego na podstawie zdalnego onboardingu | str. 129

Rozdział IV

Zgłaszanie beneficjentów do CRBR  | str.  131

1. Uwagi wstępne | str.  131
2. Procedura zgłaszania beneficjenta rzeczywistego do CRBR | str.  135
3. Dane podmiotu | str.  140
4. Dane beneficjentów | str.  141
5. Dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego | str.  143
6. Informacja o udziałach lub uprawnieniach beneficjenta | str.  144
7. Dane zgłaszających | str.  157
8. Klauzula odpowiedzialności | str.  158
9. Termin zgłoszenia | str.  160
10. Zgłoszenie informacji do CRBR – nowe podmioty zobowiązane do zgłaszania informacji do crbr
    (po zmianach obowiązujących od 31.10.2021 r.) | str. 169

Rozdział V

Zasady ustalania i zgłaszania rozbieżności w identyfikacji beneficjenta rzeczywistego przez instytucję obowiązaną a wskazanego w centralnym rejestrze beneficjentów rzeczywistych  | str.  174

Zakończenie  | str.  185

Bibliografia  | str.  187