Zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych oraz poprawa warunków mieszkaniowych rodzin w Polsce, w tym w szczególności rodzin wielodzietnych, stanowi jedno z największych wyzwań społecznych i ekonomicznych. Narzędziem pomocnym w sprostaniu temu wyzwaniu może być innowacyjne rozwiązanie finansowe, wdrażane w relatywnie krótkim czasie, wykorzystujące przekierowywanie części strumieni pieniężnych z programu „Rodzina 500+” z wydatków konsumpcyjnych na wydatki inwestycyjne. Monografia zawiera propozycję takiego właśnie rozwiązania, opracowanego w ramach projektu pn. „Model innowacyjnego instrumentu finansowego wspierającego rozwój mieszkalnictwa – od koncepcji do wdrożenia”, finansowanego ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach programu „Dialog”.
Publikacja zawiera propozycję preferencyjnego kredytu mieszkaniowego skierowanego głównie do rodzin wielodzietnych. Dowolny bank komercyjny mógłby udzielać kredytów hipotecznych ujednoliconych pod względem treści umowy, oprocentowania i sposobu zabezpieczenia. Finansowanie byłoby udzielane m.in. na zakup mieszkania na rynku pierwotnym lub na budowę domu jednorodzinnego (do około 140 m² powierzchni użytkowej). Zabezpieczeniem byłaby hipoteka umowna na rzecz banku. Preferencyjny kredyt polegałby na tym, że udzielano by go bez konieczności wniesienia wkładu własnego. Drugą formą zabezpieczenia byłaby cesja praw do przekierowania strumienia świadczeń wychowawczych pochodzących z programu „Rodzina 500+”, które w uzgodnionej kwocie byłyby przelewane bezpośrednio z budżetu państwa na rachunki banków służące do spłaty rat kredytu.
Koncepcja jest oparta na mechanizmach wolnorynkowych – zarówno z punktu widzenia banku oraz dewelopera, jak i rodziny nabywającej nieruchomość. Dodatkowo projekt zakłada podjęcie działań w zakresie ochrony środowiska oraz promowania odnawialnych źródeł energii (OZE) przez innowacyjny produkt kredytowy.
Wstęp
Rozdział 1. Rynek kredytów hipotecznych oraz rynek nieruchomości w Polsce
1.1. Kredyty hipoteczne jako główne źródło finansowania potrzeb mieszkaniowych
1.2. Analiza rynku nieruchomości w Polsce
1.3. Rynek kredytów hipotecznych a rozwój społeczno-gospodarczy
Rozdział 2. Analiza potencjalnych beneficjentów innowacyjnego produktu kredytowego
2.1. Status mieszkaniowy młodych rodzin w Polsce
2.2. Nabywcy obligacji „500+” jako rynek docelowy innowacyjnego kredytu
2.3. Determinanty rozwoju mieszkalnictwa w Polsce – metodologia i wyniki badań
Rozdział 3. Model innowacyjnego kredytu oraz rekomendacje wdrożeniowe
3.1. Rola państwa w finansowaniu mieszkalnictwa
3.2. Wprowadzenie do modelu prezentującego innowacyjny kredyt „Mieszkanie własnościowe 500+”
3.3. Założenia dla modelu preferencyjnego kredytu mieszkaniowego wspierającego rozwój mieszkalnictwa w Polsce
3.4. Konstrukcja ekspozycji kredytowej preferencyjnego kredytu zabezpieczonego hipotecznie
Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel
Spis rysunków
Spis wykresów
Załączniki