Finansowe determinanty wzrostu w gospodarce globalnej / prof. Jan L. Bednarczyk

Współczesna gospodarka światowa znajduje się w szczególnej fazie rozwoju. Z jednej strony, pojawiają się oznaki wychodzenia z jednego z najgłęb­szych kryzysów, jakie dotknęły kraje rozwinięte w latach 2007-2008, zaś z drugiej strony - równowaga wzrostu jest na tyle krucha, że znaczna część uczestników życia gospodarczego przewiduje możliwość rozwinięcia się po tym kryzysie jedynie słabego ożywienia lub nawet wystąpienia jego „dru­giego dna". Źródeł tych pesymistycznych nastrojów należy upatrywać niewątpliwie w przyczynach, które legły u podstaw ostatniego kryzysu, tj. niesta­bilności rynków finansowych. Przejawem tej niestabilności był kryzys na rynku kredytów subprime w Stanach Zjednoczonych, ale jej przesłanki pojawi­ły się znacznie wcześniej i tkwią głęboko korzeniami zarówno w polityce gospodarczej czołowych potęg współczesnego świata, żywiołowym rozwoju rynków finansowych, jak i wynikają z braku wystarczająco skutecznych narzędzi koordynacji polityki antykryzysowej w skali globalnej.

Przekazywana do rąk Czytelnika książka prezentuje różne aspekty problematyki wzrostu gospodarczego ze szczególnym uwzględnieniem wpływu na ten wzrost czynników finansowych. Taki profil publikacji wynika z charakteru procesów, jakie dokonują się w globalnej gospodarce właściwie od po­czątku tego wieku, odkąd to narastanie bańki spekulacyjnej w szeroko pojętym sektorze nieruchomości, finansowanej kredytem bankowym, wywołało załamanie się koniunktury, nie obserwowane od czasów Wielkiego Kryzysu lat 1929-1933. Istnieje zatem potrzeba przyjrzenia się mechanizmom, które wywołały ostatnie wstrząsy w globalnej gospodarce m.in. po to, aby ocenić szanse finansowych mechanizmów stabilizacji wdrażanych w ich efekcie.

Wprowadzenie

Część I Kryzys finansowy, jego skutki i sposoby przezwyciężania

1. Globalny kryzys finansowy i sposoby jego przezwyciężania w różnych rejonach świata - Tadeusz Sporek
1.1. Polityka antykryzysowa na innych kontynentach
1.2. Skutki globalnego kryzysu finansowego
1.2.1. Skutki gospodarcze
1.2.2. Proponowane zmiany w globalnej architekturze finansowej
Streszczenie Summary
Bibliografia

2. Wpływ globalnego kryzysu finansowego na gospodarki krajów rozwijających się - Tomasz Rynarzewski
2.1. Fazy i przyczyny kryzysu finansowego
2.1.1. Przebieg kryzysu
2.1.2.1. Czynniki makroekonomiczne
2.1.2.2. Czynniki mikroekonomiczne
2.1.2. Determinanty ekonomiczne powstania kryzysu
2.2. Kanały transmisji skutków kryzysu do realnej gospodarki krajów rozwijających się
2.2.1. Ujęcie modelowe
2.2.2. Dochody eksportowe
2.2.3. Napływ kapitału
2.2.4. Krajowy system finansowy
2.2.5. Płatności od krajowych migrantów
2.2.6. Oficjalna pomoc zagraniczna
2.3. Skutki makroekonomiczne w gospodarkach krajów rozwijających się
2.4. Działania przystosowawcze
2.4.1. Na poziomie narodowym i regionalnym
2.4.2. Na poziomie gospodarki światowej
2.5. Chiny a globalny kryzys finansowy
Streszczenie Summary
Bibliografia

3. Globalne konsekwencje kryzysu finansowego - Aneta Kosztowtńak
3.1. Zmiany w przepływach kapitału zagranicznego w krajach rozwijających się
3.1.1. Zmiany napływu zadłużenia zagranicznego do krajów rozwijających się w latach 1998-2008
3.1.2. Przepływy zagranicznych inwestycji bezpośrednich w krajach rozwiniętych i rozwijających się
3.2. Konsekwencje gospodarcze globalnego kryzysu finansowego
3.2.1. Zmiany realnego Produktu Krajowego Brutto
Streszczenie Summary
Bibliografia

4. Kryzys finansowy a sprawność współczesnego systemu gospodarki rynkowej - Aneta Kosztowniak
4.1. Teoretyczne ujęcie systemu gospodarki rynkowej
4.2. Dezyderaty oceny sprawności systemu gospodarki rynkowej
4.3. Sytuacja gospodarcza w głównych gospodarkach rynkowych świata wiatach 1984-2010
4.4. Współczesna gospodarka rynkowa - dyskusja i postulaty zmiany jej zasad w okresie kryzysu finansowego
Streszczenie Summary
Bibliografia

5. Światowy rynek ubezpieczeniowy w czasie kryzysu finansowego - Adam Rutkowski, Paweł Różycki
5.1. Charakterystyka rynku ubezpieczeniowego
5.2. Wpływ kryzysu finansowego na rynek ubezpieczeniowy
Streszczenie Summary
Bibliografia

Część II W poszukiwaniu czynników wzrostu

6. Innowacyjność gospodarki Stanów Zjednoczonych. Trwała czy słabnąca dominacja? - Witold Kasperkiewicz
6.1. Czynniki określające dominację Stanów Zjednoczonych w dziedzinie innowacji
6.2. Innowacyjność gospodarki Stanów Zjednoczonych w świetle analiz statystycznych
6.3. Wpływ kryzysu na innowacyjność gospodarki Stanów Zjednoczonych.
Streszczenie Summary
Bibliografia

7. Egzogeniczne modele wzrostu - implikacje dla badań nad instytucjami - Andrzej Kacprzyk
7.1. Model Solowa
7.2. Model Mankiwa-Romera-Weila
7.3. Krytyka modelu Mankiwa-Romera-Weila i implikacje dla badań nad instytucjami
7.4. Fundamentalne determinanty wzrostu gospodarczego
Bibliografia

8. Mierzenie gospodarki opartej na wiedzy według metodologii Banku Światowego i Komisji Europejskiej - Edyta Dworak
8.1. Metodologia Szacowania Wiedzy (Knowledge Assessment Methodology)
8.2. Europejska Tablica Wyników w zakresie innowacji (European Innovation Scoreboard)
Streszczenie Summary
Bibliografia

9. Fundusze inwestycyjne w formie piramid w krajach Europy Środkowo-Wschodniej - Sławomir Antkiewicz
9.1. Koncepcja piramid
9.2. Przypadek Albanii
9.3. Uwarunkowania gospodarcze
9.4. Geneza albańskich piramid
9.5. Rok 1996 jako punkt krytyczny albańskich piramid
9.6. Rok 1997 jako okres chaosu i zawirowań
9.7. Problem niezależności sektora funduszy
9.8. Skutki upadku albańskich piramid
9.9. Przypadek Rosji
9.10. Geneza funduszu MMM
9.11. Oferta funduszu MMM
9.12. Upadek funduszu MMM
9.13. Inne przypadki piramid
Streszczenie Summary
Bibliografia

Część III Pieniądz międzynarodowy jako determinanta wzrostu

10. Kryzys międzynarodowego systemu walutowego a spory o pieniądz - Tomasz Gniszecki
Załamanie się systemu pieniężnego
Bibliografia

11. Dolar amerykański, euro 1 złoto jako składniki oficjalnych rezerw banków centralnych - Ireneusz Pszczółka
11.1. Euro kontra dolar amerykański
11.2. Złoto w rezerwach banków centralnych
Streszczenie Summary
Bibliografia

12. Międzynarodowy Fundusz Walutowy a reformy gospodarcze w Chinach 1 Rosji -Anna Gapys
12.1. Aktualna sytuacja MFW
12.2. Propozycje reform MFW
12.3. Perspektywy Funduszu
12.4. Błędy przeszłości Funduszu
12.5. Wzrastająca potęga ChRL
12.6. Przemiany w Federacji Rosyjskiej a MFW
Streszczenie Summary
Bibliografia

13. Normy ostrożnościowe oraz działania antykryzysowe instytucji bezpieczeństwa finansowego a aktywność kredytowa banków -Joanna Stawska
13.1. Nowa Umowa Kapitałowa jako źródło bezpieczeństwa systemu finansowego
13.2. Znaczenie norm ostrożnościowych w działalności kredytowej banków
13.3. Działalność antykryzysowa instytucji bezpieczeństwa finansowego w celu pobudzenia akcji kredytowej banków
Streszczenie Summary
Bibliografia

14. Problemy międzynarodowej architektury finansowej w okresie między I i II wojną światową - Zbigniew Kłimiuk
14.1. Sytuacja ekonomiczno-finansowa po I wojnie światowej
14.2. Pożyczki zagraniczne a stabilizacja walut
14.2.1. Pożyczki stabilizacyjne dla Niemiec
14.2.2. Kredyty dla Banku Anglii
14.2.3. Kredyty zagraniczne dla faszystowskich Włoch
14.2.4. Pożyczki zagraniczne dla Belgii
14.3. Względna stabilizacja finansów międzynarodowych
14.4. Lokaty pożyczek zagranicznych w USA
14.5. Finanse międzynarodowe w okresie Wielkiego Kryzysu
Streszczenie Summary
Bibliografia

Część IV Polityka gospodarcza a procesy wzrostu w gospodarce polskiej

15. Polityka pieniężna a wzrost gospodarczy i bezrobocie w Polsce w latach 1998-2009 - Leszek Kucharski
15.1. Polityka pieniężna a wzrost gospodarczy - podstawowe hipotezy teoretyczne
15.2. Wzrost gospodarczy w Polsce w latach 1998-2009
15.3. Charakter polityki pieniężnej a tendencje wzrostu gospodarczego
Streszczenie Summary
Bibliografia

16. Polityka Narodowego Banku Polskiego jako determinanta wzrostu gospodarczego - Tomasz Grabią
16.1. Strategia polityki monetarnej Narodowego Banku Polskiego
16.2. Podstawowe instrumenty polityki pieniężnej NBP
16.3. Inflacja a wzrost gospodarczy w Polsce w latach 1998-2009
16.4. Próba oceny polityki stopy procentowej w kontekście oddziaływania na wzrost gospodarczy
Streszczenie Summary
Bibliografia

17. Współzależności między inflacją a bezrobociem w warunkach wzrostu gospodarczego w Polsce - Piotr Misztal
17.1. Inflacja i bezrobocie w ujęciu modelowym
17.2. Zależność między inflacją, bezrobociem i wzrostem gospodarczym w teorii ekonomii
17.3. Zależności między inflacją i bezrobociem w świetle wyników analiz empirycznych
17.4. Zależności między inflacją i bezrobociem w Polsce w okresie 2003-2010.
Streszczenie Summary
Bibliografia

18. Determinanty polityki fiskalnej a wzrost gospodarczy -Ireneusz Gałuszka
18.1. Uwarunkowania równowagi polityki fiskalnej w Unii Monetarnej
18.2. Fiskalne uwarunkowania wzrostu gospodarczego i stabilności gospodarczej - Japonia i USA
Streszczenie Summary
Bibliografia

19. Kryzys gospodarczy "2007-2009" w Polsce - medialne doniesienia, czy obiektywna rzeczywistość - retrospektywna analiza zmian w dynamice i strukturze upadłości przedsiębiorstw w Polsce w okresie 2007-2009 - Paweł Antonowicz
19.1. Dynamika zmian przedsiębiorstw zarejestrowanych w REGON
19.2. Analiza procesów upadłościowych w długim horyzoncie
19.3. Analiza procesów upadłościowych w okresie 2007-2009
Summary
Bibliografia