.. Nieodlacznym elementem warunkujacym spójnosc prowadzonych dzialan w samorzadach jest uwzglednienie w planowaniu fi nansowym i wieloletnich zamierzeniach inwestycyjnych poza aspektem zarzadzania plynnoscia budzetu wizji zadluzenia. Takie ujecie pozwala na kompleksowe podejscie do utrzymania równowagi fi nansowej, w tym równowagi biezacej budzetu. Poradnik przedstawia zbiór zagadnien dotyczacych wyboru zródel fi nansowania potrzeb pozyczkowych jednostek samorzadu terytorialnego. Szczególny nacisk zostal polozony na kwes.. e aktywnego ksztaltowania zadluzenia, zarówno w aspekcie podsektora samorzadowego, jak i calego sektora fi nansów publicznych. .. Publikacja jest przeznaczona dla pracowników jednostek fi nansowych sektora publicznego, w tym banków oraz instytucji nabywajacych skarbowe i municypalne papiery wartosciowe.
Wykaz skrótów 9
Wstęp 11
Rozdział 1. Sektor finansów publicznych i jego przemiany 15
1. Uwagi ogólne 15
2. Zakres sektora publicznego i obecne przemiany 16
3. Rozwój i znaczenie podsektora samorządowego finansów publicznych 18
4. Podział sektora publicznego i zasilanie podsektora samorządowego 22
Rozdział 2. Zasady budżetowania a zasady finansowania 35
1. Zasady budżetowania w ramach sektora publicznego 35
2. Potencjał finansowania dłużnego w sektorze publicznym 37
3. Zdolność do finansowania dłużnego przez jednostki samorządu terytorialnego 40
4. Pojęcie potrzeb pożyczkowych i charakter ich zaspokojenia 45
5. Zasady finansowania dłużnego - odmienności i podobieństwa na szczeblu rządowym i samorządowym 48
Rozdział 3. Planowanie finansowe 53
1. Założenia planu finansowania wieloletniego 53
2. Planowanie finansowania dłużnego a finansowanie inwestycji 57
3. Założenia budowania strategii finansowania na szczeblu rządowym i samorządowym - strategia sektora 60
4. Planowanie finansowe na szczeblu samorządowym 64
5. Forma zabezpieczenia środków pod projekty unijne 68
6. Planowanie finansowania dłużnego jednostek samorządu terytorialnego - doświadczenia wybranych krajów europejskich 71
7. Strategia finansowania dłużnego (zadłużenia sektora finansów publicznych) - dylematy 72
Rozdział 4. Zarządzanie płynnością finansową w jednostkach samorządu terytorialnego 76
1. Podejście do płynności w sektorze publicznym 76
2. Kryteria płynności i mierniki 80
3. Zdolność planowania i kontrolowania strumieni finansowych - zarys problemu 85
4. Modele płynności budżetu w różnych strategiach finansowania i zarządzania długiem 89
5. Płynność jako funkcja finansowania. Polityka lokowania nadwyżek w ciągu roku 91
Rozdział 5. Ocena ratingowa jako miara efektywności jednostek samorządu terytorialnego 96
1. Uwagi ogólne 96
2. Założenia wyboru firm ratingowych 96
3. Metodologia ocen ratingowych - wybrane problemy 97
4. Kryteria oceny i ryzyka 107
5. Rating a efektywność finansowania 108
6. Oceny ratingowe a kryteria zadłużenia 109
7. Ocena zdolności kredytowej poza ratingiem agencji ratingowych 113
Rozdział 6. Uwarunkowania wyboru instrumentów finansowania dłużnego 118
1. Uwagi ogólne 118
2. Kryteria wyboru rynku 121
3. Zapadalność instrumentów 122
4. Koszt a ryzyko 124
5. Efektywność finansowania dłużnego, wzory i założenia 126
6. Strategia finansowania dłużnego a efektywność 129
7. Zmienność parametrów obligacji a analiza płynności budżetu 132
8. Kryteria wyboru firm wspomagających, kancelarii prawnych, agentów emisji 134
8.1. Wybór kancelarii prawnej 136
8.2. Wybór kierownika konsorcjum emisyjnego - banku 142
9. Procedury i procesowanie zadań w finansowaniu dłużnym 147
10. Zabezpieczenia i poręczenia związane z emisją obligacji 154
Rozdział 7. Finansowanie kredytami bankowymi 158
1. Profil kredytu, pożyczki 158
2. Dodatkowe czynniki określające warunki kredytowe 163
3. Zakres współpracy jednostek samorządu terytorialnego z bankiem kredytującym 166
4. Kryteria wyboru banków komercyjnych 168
5. Rodzaje zabezpieczeń 169
6. Pozyskiwanie kredytów z międzynarodowych instytucji finansowych 170
Rozdział 8. Zarządzanie długiem w sektorze finansów publicznych 174
1. Finansowanie sektora a zarządzanie długiem 174
2. Planowanie finansowe a zarządzanie aktywami i pasywami 178
3. Ujęcie makroekonomiczne a mikroekonomiczne zarządzania długiem w sektorze publicznym 182
3.1. Ujęcie makroekonomiczne 182
3.2. Ujęcie mikroekonomiczne 184
4. Aktywne a pasywne zarządzanie długiem w sektorze finansów publicznych 186
5. Określenie celów zarządzania długiem 188
6. Proces zarządzania długiem w jednostkach samorządu terytorialnego 191
6.1. Wybrane metody zarządzania długiem 192
6.2. Portfel odniesienia (benchmarkowy) długu jednostek samorządu terytorialnego 194
7. Zarządzanie ryzykiem 198
7.1. Ryzyko stopy procentowej 199
7.2. I nne ryzyka związane z zarządzaniem długiem 201
7.3. Równowaga między ryzykiem i kosztem obsługi długu 207
8. Sterowanie kosztami 209
9. Dobre praktyki w zarządzaniu długiem publicznym 212
10. Zarządzanie długiem potencjalnym 216
Rozdział 9. Mechanizm synchronizacji finansowania dłużnego podmiotów sektora finansów publicznych 219
Bibliografia 223
Słowniczek pojęć 227