Monografia jest efektem dyskursu prowadzonego podczas konferencji naukowej organizowanej w 2023 r. przez WPiA Uniwersytetu Jagiellońskiego, Ośrodek Naukowo-Szkoleniowy przy Krajowej Radzie Komorniczej oraz Radę Izby Komorniczej w Krakowie. Celem jest przedstawienie teoretycznych oraz praktycznych aspektów związanych z egzekucyjnym zaspokojeniem wierzyciela hipotecznego.
Prawo egzekucyjne jest nieodłączną cechą każdego porządku prawnego. Bez egzekucji i związanego z nią przymusu prawnego każdy system ochrony prawnej będzie niedoskonały. Egzekucja sądowa jest przede wszystkim instrumentem prawnym służącym realizacji praw wierzyciela o istotnym także znaczeniu społecznym i gospodarczym, zwłaszcza dla właściwego funkcjonowania współczesnej gospodarki wolnorynkowej.
Publikacja została podzielona na dwie części, które w kompleksowy sposób omawiają tematykę egzekucyjnego zaspokojenia wierzyciela hipotecznego.
Część I. książki to omówienie zagadnień teoretycznych, takich jak m.in.:
- zaspokojenie wierzyciela pauliańskiego a zabezpieczenie hipoteczne,
- zmiany w zakresie zabezpieczenia hipotecznego a egzekucja sądowa,
- zajęcie nieruchomości obciążonej hipoteką i jego skutki,
- prawo wierzyciela hipotecznego do przejęcia licytowanej nieruchomości na własność,
- wygaśniecie lub przekształcenie praw i roszczeń osobisty ciążących na nieruchomości na skutek przysądzenia własności,
- prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości pozostające w mocy pomimo przysądzenia własności,
- skutki przysądzenia własności ułamkowej części nieruchomości oraz użytkowania wieczystego obciążanych hipoteką,
- zbieg należności hipotecznych z innymi prawami i roszczeniami w podziale sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości,
- szczególne zasady podziału sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości w razie niewyczerpania hipoteki oraz zabezpieczenia hipotecznego kilku wierzytelności,
- zasady podziału sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości obciążonej hipoteką łączną,
- wykreślenie w księdze wieczystej praw wygasłych wskutek przysądzenia własności nieruchomości w egzekucji sądowej.
Cześć II. to praktyczny komentarz, w którym przedstawiono:
- wpływ przysądzenia własności na stosunek najmu i dzierżawy nieruchomości,
- powstanie hipoteki przy podziale sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości,
- uczestnicy postępowania o podział sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości,
- kolejność zaspokojenia należności zabezpieczonych hipoteką,
- praktyczne aspekty opisu i oszacowania nieruchomości.
W ostatnim rozdziale części praktycznej przedstawiono najważniejsze orzecznictwo z zakresu przedstawionego w publikacji.
Publikacja okaże się przydatna przede wszystkim w pracy komorników, syndyków oraz doradców restrukturyzacyjnych, jak również sędziów orzekających w sprawach egzekucyjnych. Publikacja adresowana jest także do przedstawicieli zawodów prawniczych: adwokatów, radców prawnych, notariuszy, aplikantów zawodów prawniczych oraz studentów prawa.