Delegowanie pracowników za granicę / Małgorzata Skibińska, Anna Sokołowska

Wejście w życie ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług spowodowało konieczność zmierzenia się przez pracodawców delegujących pracowników z nowymi obowiązkami.
Publikacja stanowi kompleksowe omówienie prawnych zagadnień dotyczących delegowania pracowników w ramach świadczenia usług oraz powiązanej z instytucją delegowania koordynacji zabezpieczenia społecznego. Wątki teoretyczne uzupełnione zostały konkretnymi przykładami oraz procedurami (wraz ze schematami) określającymi zasady postępowania w obszarze delegowania. Opracowanie oparte zostało na szerokim wyborze literatury, zilustrowano je również bogatym dorobkiem orzeczniczym, co powinno ułatwić stosowanie poszczególnych przepisów prawnych poświęconych delegowaniu pracowników oraz wskazać pożądane kierunki ich interpretacji.
Książka jest skierowana do pracowników działów kadr, dyrektorów personalnych, właścicieli firm, agencji pracy tymczasowej oraz kancelarii prawnych.

WPROWADZENIE 11
ROZDZIAŁ I DELEGOWANIE PRACOWNIKÓW W RAMACH ŚWIADCZENIA USŁUG W UNII EUROPEJSKIEJ 13 1. Uwagi ogólne 13 2. Zasady wyboru prawa właściwego dla umowy, w ramach której pracownik jest delegowany 13 3. Zakres obowiązywania dyrektywy 96/71 19 4. Zasady delegowania pracowników 21 5. Podróż służbowa a delegowanie 22 5.1. Uwagi ogólne 22 5.2. Podróż służbowa 22 5.3. Delegowanie 26 6. Minimalne warunki zatrudnienia 29 7. Informowanie pracowników delegowanych o warunkach zatrudnienia 35 8. Dochodzenie roszczeń z tytułu delegowania przed sądem 39 8.1. Uwagi ogólne 39 8.2. Jurysdykcja sądów polskich 40
ROZDZIAŁ II DELEGOWANIE PRACOWNIKÓW DO POLSKI W RAMACH ŚWIADCZENIA USŁUG W UE 43 1. Uwagi ogólne 43 2. Pracodawca delegujący i pracownik delegowany 45 3. Warunki zatrudnienia pracowników delegowanych do Polski 46 3.1. Uwagi ogólne 46 3.2. Normy i wymiar czasu pracy oraz okresy odpoczynku dobowego i tygodniowego 47 3.3. Wymiar urlopu wypoczynkowego 49 3.4. Minimalne wynagrodzenie za pracę 49 3.5. Bezpieczeństwo i higiena pracy 50 3.6. Ochrona pracownic w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego 50 3.7. Zatrudnianie młodocianych oraz wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko (art. 3045 k.p.) 51 3.8. Zakaz dyskryminacji oraz równe traktowanie w zatrudnieniu 53 3.9. Wykonywanie pracy zgodnie z przepisami o zatrudnianiu pracowników tymczasowych 54 4. Minimalne warunki zatrudnienia dla pracowników delegowanych do wykonywania pracy na terytorium Polski przez przedsiębiorstwo z siedzibą w kraju nienależącym do UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (np. w Chinach, Korei czy Indiach) 54 5. Obowiązki pracodawcy delegującego pracownika na terytorium RP związane m.in. z przechowywaniem i udostępnianiem PIP dokumentów 58 6. Odpowiedzialność solidarna pracodawcy delegującego i podmiotu powierzającego wykonanie prac 63 7. Sankcje za naruszenie przepisów dotyczących delegowania pracowników do Polski 63 8. Nadzór i kontrola przestrzegania przepisów dotyczących delegowania pracowników do Polski 64 8.1. Kontrola prawidłowości delegowania pracowników 64 8.2. Administracyjne kary pieniężne i grzywny administracyjne 66 8.3. Współpraca z właściwymi organami państw członkowskich w zakresie delegowania 69
ROZDZIAŁ III USTALANIE USTAWODAWSTWA WŁAŚCIWEGO W ZAKRESIE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO DLA PRACOWNIKÓW WYKONUJĄCYCH PRACĘ NAJEMNĄ POZA GRANICAMI POLSKI 71 1. Uwagi wstępne 71 2. Przepisy prawa wspólnotowego dotyczące koordynacji zatrudnienia 71 3. Zasada miejsca wykonywania pracy 74 4. Delegowanie pracowników do innego państwa członkowskiego (art. 12 rozporządzenia 883/2004) 78 4.1. Uwagi ogólne 78 4.2. Wykonywanie pracy na rzecz wysyłającego pracodawcy 79 4.3. Delegowanie do kilku przedsiębiorstw w tym samym państwie zatrudnienia 80 4.4. Delegowanie do kilku państw 83 4.6. Normalne prowadzenie działalności na terytorium państwa wysyłającego 86 4.7. Delegowanie na okres nieprzekraczający 24 miesięcy 88 4.8. Nowy okres delegowania 89 4.9. Zastępowanie pracownika, okres delegowania którego uległ zakończeniu 91 4.10. Warunek podlegania bezpośrednio przed delegowaniem co najmniej miesiąc ubezpieczeniu w państwie członkowskim, w którym siedzibę ma pracodawca 94 4.11. Wyjątki od art. 11-15 rozporządzenia 883/2004 95 4.12. Wyłączenia w zakresie stosowania przepisów dotyczących delegowania 96 5. Delegowanie osób niebędących obywatelami UE, EOG lub Szwajcarii 99 6. Pozwolenia na pracę w kraju delegowania dla obywateli państw trzecich 102 7. Delegowanie osób na podstawie art. 13 rozporządzenia 883/2004 103 7.1. Uwagi ogólne 103 7.2. Osoba wykonuje pracę w dwóch lub kilku państwach 103 7.3. Wykonywanie wielu prac w różnych państwach 104 7.4. Praca wykonywana równocześnie 104 7.5. Praca wykonywana na zmianę 105 7.6. Praca o charakterze marginalnym 105 7.7. Znaczna część pracy 106 7.8. Zasady ustalania właściwego systemu zabezpieczenia społecznego do osób normalnie pracujących w dwóch lub w kilku państwach członkowskich - procedura 107 8. Zasady wydawania formularzy A1 110 8.1. Uwagi ogólne 110 8.2. Weryfikacja mającego zastosowanie ustawodawstwa (informacje, na podstawie których wystawiane jest zaświadczenie A1) 111 8.3. Ocena możliwości wysyłania osób zatrudnionych za granicę na podstawie art. 13 rozporządzenia 883/2004 113 8.4. Zasady wypełniania formularza A1 118 8.5. Zasady wydawania formularzy A1 dla pracowników delegowanych - procedura 122 9. Ustalanie właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego dla pracowników wykonujących pracę najemną poza granicami Polski na podstawie rozporządzeń 1408/71 i 574/72 126 9.1. Uwagi wstępne 126 9.2. Zasada jedności stosowania prawa 127 10. Delegowanie pracowników na obszar innego państwa (art. 14 ust. 1 lit. a i art. 14a ust. 1 lit. a rozporządzenia 1408/71) 128 10.1. Uwagi ogólne 128 10.2. Warunki wysłania 128 10.3. Przedłużanie delegowania pracowników 132 10.4. Wyłączenia w zakresie stosowania przepisów dotyczących delegowania 135 10.5. Zakończenie oddelegowania 135 10.6. Łączenie pracy najemnej i działalności na własny rachunek 136 10.7. Praca najemna w kilku państwach 141 10.8. Formularz E 101 141 10.9. Zasady wydawania formularzy E 101 dla pracowników delegowanych - procedura 148 10.10. Powiadamianie o zmianach zachodzących w trakcie okresu delegowania - procedura 151 11. Podleganie ubezpieczeniu społecznemu w trakcie pracy poza UE 154 12. Zatrudnienie cudzoziemca w Polsce i delegowanie do pracy za granicę 155 12.1. Uwagi ogólne 155 12.2. Legalność wykonywania pracy na terytorium Polski 156 12.3. Cudzoziemcy wykonujący pracę w tzw. uproszczonym trybie 156 12.4. Cudzoziemcy, którzy dla legalnej pracy w Polsce potrzebują zezwolenia na pracę 158 12.5. Zasady zatrudniania cudzoziemców na terenie RP 160 12.6. Zatrudnienie przez polską firmę obywatela Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej lub Ukrainy do pracy w kraju członkowskim UE 164 13. Delegowanie a podróż służbowa 167
ROZDZIAŁ IV ZABEZPIECZENIE SPOŁECZNE I ZDROWOTNE OSÓB WYKONUJĄCYCH PRACĘ NAJEMNĄ POZA GRANICAMI POLSKI 178 1. Uwagi ogólne 178 2. Wybór formy zatrudnienia 178 3. Umowa o pracę - uwagi ogólne 182 4. Oskładkowanie umów o pracę 184 5. Umowy cywilnoprawne - uwagi ogólne 192 5.1. Wprowadzenie 192 5.2. Umowa zlecenia 193 5.3. Inne umowy o świadczenie usług 194 5.4. Umowa agencyjna 195 5.5. Umowa o dzieło 195 5.6. Wybór właściwej formy zatrudnienia w przypadku umów cywilnoprawnych (umowa zlecenia, inne umowy o świadczenie usług, umowa agencyjna, umowa o dzieło) - procedura 195 6. Oskładkowanie umów cywilnoprawnych 197 6.1. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osoby wykonujące pracę na podstawie umów zlecenia obowiązujące od 1 stycznia 2016 r. 197 6.2. Umowa zlecenia jako tytuł do ubezpieczeń społecznych 198 6.3. Umowa o dzieło jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych 201 7. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym do 31 grudnia 2015 r. 205 8. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym od 1 stycznia 2016 r. 205 8.1. Podstawa wymiaru składek 205 8.2. Koszty z tytułu ubezpieczeń społecznych przy zatrudnieniu na podstawie umowy zlecenia 217 8.3. Składka wypadkowa 218 8.4. Fundusz Pracy 218 8.5. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych 220 8.6. Obowiązek informowania o osiągniętych przychodach 222 8.7. Uprawnienia płatnika dotyczące poprawności odprowadzania składek 225 9. Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych 225 9.1. Rozstrzyganie zbiegu tytułów - zasady ogólne 225 9.2. Umowa zlecenia zawarta z własnym pracodawcą lub wykonywana na jego rzecz 226 9.3. Umowa zlecenia z innym podmiotem niż własny pracodawca i niewykonywana na jego rzecz 231 9.4. Umowa zlecenia i prowadzenie pozarolniczej działalności 236 9.5. Umowa zlecenia i prawo do emerytury lub renty 242 9.6. Umowa zlecenia zawarta ze studentem 247 9.7. Równoczesne zawarcie kilku umów zlecenia z tym samym zleceniodawcą 251 9.8. Podstawy prawne oskładkowania umów zlecenia 256 10. Ustalenie podstawy wymiaru składek w przypadku pracowników delegowanych i odbywających podróż służbową 258
ROZDZIAŁ V PRAKTYCZNE ASPEKTY DELEGOWANIA 260
ZAŁĄCZNIKI 275 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego 277 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego 291 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1231/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. rozszerzające rozporządzenie (WE) nr 883/2004 i rozporządzenie (WE) nr 987/2009 na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo 349 DECYZJA NR A2 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotycząca wykładni art. 12 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 w sprawie ustawodawstwa mającego zastosowanie do pracowników delegowanych i osób wykonujących pracę na własny rachunek, tymczasowo pracujących poza państwem właściwym 353 DECYZJA NR A3 z dnia 17 grudnia 2009 r. dotycząca sumowania nieprzerwanych okresów delegowania przebytych na podstawie rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 358 Dyrektywa 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług 360 Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług 367
SPIS PROCEDUR, LEGENDA 383