W książce, w sposób kompleksowy i interdyscyplinarny przedstawiono temat zarządzania przestrzenią miasta - zarówno z punktu widzenia inwestorów, innych użytkowników przestrzeni oraz samorządów. Publikacja zawiera analizy oraz praktyczne wskazówki na temat m.in.:
- wykorzystywania poszczególnych instrumentów zarządzania przestrzenią,
- kształtowania przestrzeni mieszkaniowej miast,
- finansowych aspektów i konsekwencji zarządzania przestrzenią.
W książce poza konkretnymi propozycjami rozwiązań podawane są liczne przykłady miast prowadzących poprawną politykę w zakresie zarządzania przestrzenią.
Wprowadzenie 7
Rozdział 1
Podstawowe instrumenty i uwarunkowania zarządzania przestrzenią w Polsce - Teodor Skotarczak, Maciej J. Nowak 9
1.1. Przestrzeń 9
1.2. Gospodarka przestrzenna i polityka przestrzenna 11
1.3. Podstawowe zasady polityki przestrzennej 14
1.4. Bezpośrednie instrumenty zarządzania przestrzenią 17
1.5. Uwarunkowania zarządzania przestrzenią w mieście a funkcje miasta 20
1.6. Zarządzanie przestrzenią przy wykorzystaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w wybranych miastach - wyniki badań 22
Rozdział 2
Rola urbanisty w procesie zarządzania przestrzenią - Dariusz Łaguna 29
2.1. Udział urbanisty w definiowaniu polityki przestrzennej samorządu - studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego 30
2.2. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - podstawowy instrument
zarządzania przestrzenią 36
2.3. Z kim powinien współpracować samorząd lokalny - czyli wybór urbanisty 42
Rozdział 3
Środowiskowe uwarunkowania polityki przestrzennej - Arnold Bernaciak 47
3.1. Świadczenia ekosystemów a jakość życia w mieście 48
3.2. Zagrożenia środowiska przyrodniczego w mieście 56
3.3. Środowisko przyrodnicze jako wyzwanie dla polityki przestrzennej 61
Rozdział 4
Finansowe instrumenty zarządzania przestrzenią miast - Maciej J. Nowak 67
4.1. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego a wartość nieruchomości 68
4.2. Renta planistyczna 69
4.3. Odszkodowanie z tytułu obniżenia wartości nieruchomości 71
4.4. Opłata adiacencka a kształtowanie przestrzeni 73
4.5. Zarządzanie przestrzenią a budżet miasta 77
4.6. Opłata adiacencka w gminach województwa zachodniopomorskiego 80
4.7. Renta planistyczna w wybranych miastach Polski 82
Rozdział 5
Zaspokajanie potrzeb mieszkańców miasta jako cel miejskiej polityki przestrzennej - Lidia Mierzejewska 85
5.1. Polityka miejska Unii Europejskiej 86
5.2. Miejska polityka przestrzenna w warunkach polskich 86
5.3. Zaspokojenie potrzeb mieszkańców a miejska polityka przestrzenna 89
5.4. Stopień zaspokojenia zbiorowych potrzeb mieszkańców w polskich miastach - badania empiryczne 91
Rozdział 6
Rozwój nowoczesnej działalności gospodarczej w mieście jako cel polityki przestrzennej - Katarzyna Miszczak 99
6.1. Miasto i jego miejsce we współczesnej przestrzeni społeczno-gospodarczej - ujęcie teoretyczne 99
6.2. Narzędzia Strategic Policy Intelligence w zarządzaniu miastem 112
6.3. Znaczenie działalności sektora kreatywnego oraz sektora ICT w rozwoju miast uczących się 120
Rozdział 7
Aktywna gospodarka nieruchomościami jako narzędzie polityki przestrzennej miasta - Agnieszka Małkowska 129
7.1. Istota i cele aktywnej gospodarki nieruchomościami miast 129
7.1.1. Określenie pojęcia gospodarki nieruchomościami 129
7.1.2. Cele gospodarki nieruchomościami w miastach 132
7.1.3. Cechy aktywnej i pasywnej gospodarki nieruchomościami 134
7.2. Instrumenty aktywnej gospodarki nieruchomościami i determinanty ich stosowania 136
7.2.1. Klasyfikacja instrumentów gospodarki nieruchomościami 136
7.2.2. Kryteria wyboru i efekty oddziaływania instrumentów gospodarki nieruchomościami 138
7.2.3. Bariery prowadzenia aktywnej gospodarki nieruchomościami w miastach 140
7.3. Proinwestycyjna (aktywna) gospodarka gruntami w miastach 144
7.3.1. Kształtowanie zasobów nieruchomości własnych 144
7.3.2. Oferty lokalizacyjne i strefy aktywności gospodarczej 149
7.4. Podatki i opłaty od nieruchomości oraz ich znaczenie w aktywnej gospodarce nieruchomościami 152
7.5. Inwestycje publiczne w kształtowaniu atrakcyjności inwestycyjnej miast i warunków życia mieszkańców 157
Rozdział 8
Polityka przestrzenna i zarządzanie w obszarach metropolitalnych - Marta Lackowska-Madurowicz 163
8.1. Polityka przestrzenna w obszarach metropolitalnych - wierzchołek góry lodowej 163
8.2. Podejście konceptualne - co podpowiada teoria? 167
8.3. Podejście pragmatyczne - co podpowiadają przykłady niemieckie? 169
8.4. Próby metropolitalnego zarządzania i polityki przestrzennej w Polsce 178
Rozdział 9
Polityka przestrzenna w małych miastach - Bartosz Bartosiewicz, Michał Kowalski 195
9.1. Planowanie polityki przestrzennej w małych miastach 199
9.2. Realizacja polityki przestrzennej w małych miastach 202
9.3. Podsumowanie - specyfika polityki przestrzennej małych miast 205