Każdy instruktor, który, chcąc zrozumieć i docenić swoiste cechy i wielorakie funkcje harcerskiego przyrzeczenia, powinien najpierw sięgnąć do jego historii. Nie tylko po to, by uczynić zadość starej rzymskiej maksymie, iż „historia jest nauczycielką życia”, lecz także i w tym celu, żeby pogłębić swoją świadomość historyczną z korzyścią dla pełnienia harcerskiej służby. Wzbudzony w latach 1980–1981 spór instruktorski wokół harcerskiego przyrzeczenia, choć skoncentrowany głównie na jego aspekcie ideowym, z całą wyrazistością ujawnił szereg luk w wiedzy historycznej wśród harcerskich wychowawców.
Różne złożyły się na to przyczyny:
– subiektywne, jak np. niechęć do wnikania w przeszłość lub świadome pomijanie niektórych faktów historycznych w celu wyeksponowania własnej interpretacji danego zagadnienia;
– obiektywne – w postaci braku dostępu do źródeł i opracowań historycznych czy przekazywanie przez niektórych autorów, zapewne częściowo na skutek cenzury politycznej, błędnych lub celowo zafałszowanych informacji.
Mam nadzieję, że niniejsze rozważania historyczne pomogą w wyeliminowaniu powyższych barier. Ucichły już spory o harcerski rodowód. Nie wzbudza dziś emocji problem, kiedy zaczęła się historia ruchu harcerskiego. W tej sprawie różnice w poglądach pokoleń instruktorów uległy na szczęście zatarciu. Postanowiłem przy pomocy metody historyczno-rozwojowej przyjrzeć się jednemu z najbardziej znaczących w ruchu skautowym i harcerskim zjawisk wychowawczych, by stworzyć pomost do zrozumienia toczących się wokół niego sporów i kontrowersji.
Wstęp
Rozdział I. Angielskie pierwowzory przyrzeczeń
- Konstrukcja formalna i samowychowawczy sens przyrzeczenia skautów angielskich
- Obrzęd przyrzeczenia skautów angielskich
- Wychowawcze aspekty przyrzeczenia skautów angielskich
Rozdział II. Geneza i ewolucja przyrzeczenia polskich skautów w latach 1909–1918
- Różne wersje przyrzeczeń polskich skautów
- Ideowy i wychowawczy aspekt przyrzeczenia skautowego
- Obrzęd przyrzeczenia skautów polskich
- Pierwsza, oficjalna rota przyrzeczenia skautowego
- Ideowe i osobotwórcze aspekty pierwszej redakcji przyrzeczenia
- Obrzęd ceremonii przyrzeczenia skautek krakowskich
- Inne wersje rot Przyrzeczeń
Rozdział III. Istota harcerskich przyrzeczeń w latach 1918–1939
- Ideowe, polityczne i wychowawcze przesłanki roty przyrzeczenia
- Przyrzeczenie w Czerwonym Harcerstwie
- Trzecia, oficjalna wersja przyrzeczenia harcerskiego w okresie II RP i geneza jej zmian ideowych
- Przykłady ceremonii przyrzeczenia harcerskiego
- Wychowawcze funkcje przyrzeczenia harcerskiego
- Inne wersje harcerskich przyrzeczeń w okresie międzywojennym
Rozdział IV. Geneza i istota harcerskich przyrzeczeń w latach 1939–1945
- Przyrzeczenie Szarych Szeregów
- Obrzęd przyrzeczenia w warunkach konspiracji
- Inne wersje przyrzeczeń w okresie okupacji
Rozdział V. Ewolucja i istota harcerskich przyrzeczeń w latach 1944–1981
- Geneza oficjalnej, piątej redakcji roty i przyczyny jej odrzucenia
- Dążenie środowisk instruktorskich do zmiany obowiązującej roty
- Podwójna wersja nowej, obowiązującej roty przyrzeczenia harcerskiego. Racje ideowe czy polityczne?
- Przygotowania do zmian programowych, metodycznych i ideowych w ZHP. Przyrzeczenie w Organizacji Harcerskiej ZMP
- Rehabilitacja przyrzeczenia harcerskiego jako środka samowychowania
- Przyrzeczenie w odrodzonym ZHP (1957). Istota przemian ideowych
- Przemiany metodyczne po roku 1958
- Przykłady obrzędów związanych z Przyrzeczeniem Harcerskim
- Ostatnia, oficjalna redakcja przyrzeczenia harcerskiego w okresie PRL z 1964 r. Uzasadnienie zmian ideowych roty przyrzeczenia
- Rozwój myśli metodycznej i programowej
- Formalne wymogi przebiegu uroczystości przyrzeczenia
- Klasyfikacja typów i charakterystyka obrzędów przyrzeczenia harcerskiego
- Idea odnawiania przyrzeczeń harcerskich
- Spór ideowy o zmianę roty przyrzeczenia po sierpniu 1980 roku
- Pytania o rotę przyrzeczenia w okresie rodzącej się zmiany lat 80. XX wieku
- Debata o potrzebie zmiany roty
Aneks. Zestawienie rot przyrzeczenia harcerskiego
- Roty obowiązujące na mocy podjętych przez władze harcerskie uchwał, decyzji, instrukcji
- Tłumaczenia wersji przyrzeczenia angielskich skautów
- Roty przyrzeczeń funkcjonujące w polskim ruchu skautowym, harcerskim
Zaloguj się
0,00zł
Dodano do koszyka