Żniwiarz zebrał z rozległego pola uprawy polskiego ducha to, co jego zdaniem dla tego ducha najcenniejsze, co go zbudowało i nadal, mimo przeciwności i burz dziejowych, rozwija. Żniwa nie są ukończone ani ostateczne, nie były też systematycznie przeprowadzone, zapewne będą kontynuowane, ale ujawniły odrębną, polską myśl o wspólnocie politycznej, o narodzie i państwie. Jej swoistość ujawnia się już na poziomie przedwerbalnego rozumienia rzeczywistości, a następnie ujmowania rezultatu poznania i refleksji w typowych dla niej pojęciach. Dzięki tej swoistości ujęć możemy mówić o Polakach jako narodzie, który – wbrew obiegowym dziś przekonaniom – jest organizmem, a więc czymś daleko więcej niż tylko podatnikami, poddanymi władzy centrum fiskalnego i zmasowanymi na terytorium oddzielonym granicami od mas obcych, lecz niemal identycznych. Truizmem jest powiedzieć, że myśl istotnie polska jest przesiąknięta duchem chrystianizmu, że sytuuje się w samym centrum Christianitas – jest bowiem przez tę cywilizację zarówno stworzona, jak i ją współtworzy, i wciąż jeszcze próbuje z niej czerpać, ale i ją wzbogacać.
Przez wieki, idąc ku golgocie swego odkupienia, kolejne pokolenia upadają i powstają wciąż nie tracąc nadziei zbudowania ojczyzny „tych, co mają tak za tak – nie za nie, Bez światło-cienia” – przedsionka Ojczyzny Wiecznej; jak ona, ufundowanej na sprawiedliwości, lecz i miłosierdziu, równoważącej wolność i porządek, równość i hierarchię…
Fascynująca podróż poprzez historię polskiej myśli politycznej pozwala na zapoznanie się z tym, co w tej myśli było najlepsze i najbardziej wartościowe; co pozwala także myśleć o Polakach jako o narodzie i wspólnocie narodowej, a nie tylko jako o konsumentach czy podatnikach.
Od autora ............................................... 11
POLSKA DOKTRYNA USTROJOWA...................................................15
TEOLOGIA POLITYCZNA KS. PIOTRA SKARGI.................................. 37
OSTATECZNY CEL LUDZKOŚCI, PROGRESYWNIE WYEDUKOWANY. RZECZ O MESJANIZMIE JÓZEFA MARII HOENE WROŃSKIEGO……………................ 67
KAJETAN KOŹMIAN - PROTOKONSERWATYSTA EPOKI KRÓLESTWA POLSKIEGO .......................................................................................................................... 99
„ROZMAWIANIE MILCZENIEM”. CYPRIAN NORWID W EPOCE PASKIEWICZOWSKIEJ................................................................................. 157
KILKA MYŚLI O STAŃCZYKACH...................................................... 189
FELIKS KONECZNY, CZYLI DON KICHOT CYWILIZACJI ŁACIŃSKIEJ ................. 201
WOKÓŁ PSYCHOLOGII DZIEJÓW I NARODÓW JANA KAROLA KOCHANOWSKIEGO................................................................................................ 211
ESCHATOLOGIA POLITYCZNA MARIANA ZDZIECHOWSKIEGO.....................235
HISTORIA, NARÓD, PAŃSTWO W MYŚLI POLITYCZNEJ ADAMA SKWARCZYŃSKIEGO ...................................................................................................... 259
„KATOLICKIE IMPERIUM APOSTOLSKIE, ZDYNAMIZOWANE TWÓRCZO PRZEZ MESJANIZM”. KOSMOWIZJA POLITYCZNA JERZEGO BRAUNA……............ 281
KAMELOCI KRÓLEWSCY. MONARCHIZM W DRUGIEJ RZECZYPOSPOLITEJ ........................................................................................................................................ 303
PRYMAS AUGUST HLOND, OSTATNI MONARCHISTA DRUGIEJ RZECZYPOSPOLITEJ ................................................................................................... 371
KSIĄDZ PROFESOR MICHAŁ PORADOWSKI: ŻYCIE I TWÓRCZOŚĆ............... 385
STEFAN KISIELEWSKI JAKO PUBLICYSTA I „ZWIERZĘ POLITYCZNE” ........... 403
TORYS Z ULICY CZACKIEGO (HENRYK KRZECZKOWSKI) .................. 455
WIESŁAWA CHRZANOWSKIEGO CHRZEŚCIJAŃSKO–NARODOWA ORTOPRAKSJA .......................................................................................................... 473
Nota bibliograficzna......................................................................................................... 489
Indeks osób ...............................493