Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych Ameryki od prawa do polityki / Paweł Laidler

Z pewnością na szczególne podkreślenie zasługuje umiejętność łączenia analizy ustrojowej (konstytucyjnej) z ujęciem politologicznym. Dużą zaletą pracy jest udowodnienie, że dzisiaj nie da się poważnie mówić o trzeciej władzy jedynie w kategoriach rozważań stricte prawniczych, ponieważ władza ta jest równie „polityczna" jak dwie pozostałe, co ze zrozumiałych przyczyn generuje potrzebę jej politologicznej analizy. Stąd na pełną aprobatę zasługuje konstatacja Autora, że Sąd Najwyższy USA nie jest już dzisiaj instytucją odsuniętą czy apolityczną. Wprost przeciwnie, angażuje się on bardzo silnie w polityczne procesy do tego stopnia, że jest relewantnym graczem politycznym (...). Co więcej, ranga Sądu Najwyższego USA, rezonansowość jego decyzji i ich, co do zasady, niepodważalność sprawiają, że obecnie to właśnie Sąd Najwyższy jawi się jako najważniejsza, również politycznie, instytucja w amerykańskim ustroju, a ogólna pozycja Sądu Najwyższego w odniesieniu do wszystkich pozostałych władz to właściwie pozycja wyznaczana regułą equal but supreme.

Z recenzji wydawniczej dr. hab. Jarosława Szymanka

Wprowadzenie

Rozdział I. Prawotwórcza rola amerykańskiej władzy sądowniczej

1. Podstawowe założenia angielskiego common law

2. Geneza amerykańskiego common law

3. Władza sądownicza podczas konwencji konstytucyjnej

4. Struktura i kompetencje sądownictwa federalnego

5. Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych Ameryki

6. Ustanowienie sądowej kontroli konstytucyjności prawa

7. Wyrok sądowy jako źródło prawa

Rozdział II. Prawne i polityczne ograniczenia prawotwórczej roli Sądu Najwyższego

1. (Samo)ograniczenia Sądu Najwyższego w procesie tworzenia prawa

2. „Znoszenie” precedensów Sądu Najwyższego przez Kongres

3. Nierespektowanie orzecznictwa Sądu Najwyższego przez inne segmenty władzy

4. Unieważnianie własnych precedensów przez Sąd Najwyższy

5. Judicial review w praktyce

Rozdział III. Prawne i polityczne aspekty mianowania sędziów Sądu Najwyższego

1. Kwestie formalne związane z procesem mianowania sędziów Sądu Najwyższego

2. Rola prezydentów w praktyce: nominacje o zabarwieniu politycznym

3. Rola Senatu w praktyce: upolitycznienie procesu zatwierdzania sędziów

4. Rola innych podmiotów w procesie mianowania sędziów Sądu Najwyższego

5. Polityczna nieodpowiedzialność sędziów – rzeczywistość czy fikcja?

Rozdział IV. Wpływ prawa i polityki na proces podejmowania decyzji przez Sąd Najwyższy

1. Sposoby interpretacji konstytucji przez sędziów Sądu Najwyższego

2. Judicial activism v. judicial restraint

3. Formy zewnętrznego wpływu na działalność Sądu Najwyższego

4. Aktywność rządu amerykańskiego przed Sądem Najwyższym

5. Lobbing grup interesu przed Sądem Najwyższym

Rozdział V. Ewolucja Sądu Najwyższego w amerykańskim systemie władzy

1. Przełomowe momenty w historii Sądu Najwyższego

2. Sąd Najwyższy Anno Domini 2011

3. Sąd Najwyższy – reprezentant mniejszości czy adwokat rządu?

Podsumowanie. Supremacja prawa czy polityki?

Bibliografia

Wykaz orzeczeń sądowych

Wykaz tabel

Wykaz rycin