Rekonstrukcja działań pracowników socjalnych z osobami zaburzonymi psychicznie / Anna Jarkiewicz

Autorka publikacji, posługując się metodą badawczą bazującą na obserwacji uczestniczącej i wywiadach informacyjnych, rekonstruuje działania pracowników socjalnych z osobami zaburzonymi psychicznie. Odtworzenie takiego katalogu postaw pracowników socjalnych może być z jednej strony praktycznym wsparciem dla instytucji pomocowych, a z drugiej - przyczynić się do rozwoju teorii społecznej w tym zakresie. Na podstawie przeprowadzonych badań autorka formułuje cenne wnioski, np. o konieczności nadania wagi diagnozie społecznej wykonywanej przez pracowników socjalnych czy o potrzebie redefinicji pojęcia „zaburzenie psychiczne”, w której uwypuklany byłby społeczny i humanistyczny kontekst tego zjawiska.

„Formułowane wnioski mogą [...] być elementem edukacji profesjonalnej, doskonalenia działań pracowników socjalnych. a także bardziej efektywnych programów pomocy dla tej kategorii klientów. Książka wypełnia lukę wydawniczą w zakresie badań dotyczących pracy z osobami zaburzonymi psychicznie i jest rodzajem przewodnika pisanego z myślą o przyszłych i aktualnych pracownikach systemu pomocy społecznej”.

Z recenzji dr hab. Ewy Kantowicz, prof. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie

Przedmowa 9

Rozdział I. Wybrane sposoby podejścia do problematyki zaburzeń psychicznych            13

Podejście kliniczne         18

Podejścia psychologiczne            20

Podejścia społeczno-kulturowe               23

Interpretatywna koncepcja zjawiska „zaburzenia psychicznego”, czyli o stawaniu się „klientem zaburzonym psychicznie                30

Opis przypadku                38

Rozdział II. Klient „zaburzony psychicznie” w układzie instytucji pomocy społecznej     45

Niecodzienne formaty kontaktu              60

Rozdział III. Prze(d)sądy oparte na wzorze interpretacyjnym    97

Antycypacje zachowań agresywnych    99

Antycypacje samobójstw            104

Antycypacja zachowań niepożądanych wobec osób trzecich     107

Repertuar praktyk służących „zachowaniu twarzy”         109

Rozdział IV. Wiedza pracowników socjalnych o zaburzeniu psychicznym oraz pogłębiona kategoryzacja             133

Geneza „zaburzenia psychicznego”        134

Pogłębiona kategoryzacja, czyli wariantywność kategorii „klient zaburzony psychicznie”             150

Granice kategorii „klient zaburzony psychicznie”             186

Rozdział V. Rodzaje relacji pracownika socjalnego z klientem „zaburzonym psychicznie”            201

Relacja przyjacielska      205

Relacja opiekuńcza         210

Relacja neutralna            219

Relacja konfliktowa        221

Relacja oparta na lęku   231

Rozdział VI. Uwarunkowania orientowania działania pracowników socjalnych wobec „klientów zaburzonych psychicznie”                235

Biograficzne uwarunkowania mikrostrukturalne              236

Instytucjonalne uwarunkowania mezostrukturalne       245

Medialne uwarunkowania makrostrukturalne  250

Makrouwarunkowania społeczno-kulturowe    256

Rozdział VII. Profesjonalizacja pracy socjalnej w obszarze pracy z klientami „zaburzonymi psychicznie”               259

Profesjonalność/profesjonalizacja – uwagi wstępne     259

Dylematy w pracy socjalnej z klientami kategoryzowanymi jako zaburzeni psychicznie 265

Zakończenie, czyli o praktycznym wykorzystaniu teorii społecznych w obszarze pracy z osobami „zaburzonymi psychicznie”                293

Bibliografia 297