Koń, który skacze przez chmury. Opowieść o szpiegowskiej misji, Jedwabnym Szlaku i powstaniu współczesnych Chin / Eric Enno Tamm

Szóstego lipca 1906 roku baron Gustaf Mannerheim wsiadł w Petersburgu do nocnego pociągu i wyruszył z powierzoną mu przez cara Mikołaja II misją zebrania materiałów wywiadowczych o przeprowadzanych przez dynastię Qing radykalnych reformach. Mannerheim, jeden z ostatnich tajnych agentów cara, skrupulatnie udokumentował niemal wszystkie oblicza modernizacji Chin, od reformy oświaty i inwestycji zagranicznych po walkę Tybetu o niepodległość.
Szóstego lipca 2006 roku pisarz Eric Enno Tamm wsiada do takiego samego pociągu, rozpoczynając podróż śladami Mannerheima. Choć nie dostaje chińskiej wizy, znajduje sposób na przedostanie się do Państwa Środka i przemierza Jedwabny Szlak tą samą trasą, co Mannerheim, odkrywając zarówno niezwykłe podobieństwa, jak i ogromne różnice między Chinami sprzed stu lat a dzisiejszymi.
Wnikliwe spojrzenie na przeszłość Chin każe autorowi stawiać niepokojące pytania o przyszłość tego kraju. Jak napisał Konfucjusz, „Studiuj przeszłość, jeśli chcesz przepowiedzieć przyszłość” i to właśnie czyni Tamm w książce "Koń, który skacze przez chmury".

„Podążając śladami barona Carla Gustafa Mannerheima, ostatniego carskiego szpiega biorącego udział w tak zwanej Wielkiej Grze, Tamm stworzył dzieło o ogromnym rozmachu. Łączy w nim relację z długiej i żmudnej podróży – 9 miesięcy i 17 tysięcy kilometrów z Petersburga przez Wyżynę Tybetańską i pustynię Gobi do Pekinu – z wątkiem historycznym, ujawniając tajniki misji szpiegowskiej na nieznanych terytoriach na początku XX wieku. Jest to wyprawa do samej duszy Państwa Środka i korzeni współczesnych Chin. Tamm w swojej relacji, obfitującej w opisy niebanalnych postaci, surowych warunków geograficznych i historycznych niespodzianek, jawi się jako nieustraszony łowca przygód, świetny pisarz i wnikliwy historyk. Wspaniała książka”.
Wade Davis

„Złożona, ambitna opowieść o pełnej przygód podróży przez współczesną Azję Środkową […] naprawdę genialna.”
„Kirkus Reviews”

Książkę uzupełnia interaktywna strona horsethatleaps.com , która dokumentuje dwie pełne przygód podróże po Jedwabnym Szlaku, dawną i współczesną, i jest opowieścią ku przestrodze poświęconą niesamowitemu rozwojowi Chin.
Autora można również obserwować w różnych mediach społecznościowych (blog, Facebook, Twitter, Flickr, YouTube).

Uwagi
Prolog: przekroczenie Linii Mannerheima

EURAZJA
1. Petersburg: tajny agent
2. Azerbejdżan: nagroda Nobla
3. Turkmenistan: strach i odraza
4. Uzbekistan: powrót do Wielkiej Gry
5. Kirgistan: na Syntetycznym Szlaku

CHINY ZACHODNIE
6. Kaszgar: mission impossible 
7. Do Hotenu: oazy i forpoczty
8. Pasmo Tienszan: koń, który skacze przez chmury
9. Urumczi: bankiet
10. Do Dunhuangu: łowcy skarbów 
11. Korytarz Gansu: barbarzyńcy przekroczyli bramę
12. Lanzhou: chińskie odrodzenie 
13. Labrang: pod gradem kamieni

CHINY PÓŁNOCNE
14. Xi’an: kapitalizm z chińską twarzą
15. Henan: harmonijna wieś
16. Taiyuan: opium dla ludu
17. Wutai Shan: wędrowiec
18. Mongolia Wewnętrzna: Czarny Szlak
19. Pekin: ponowne przebudzenie

Epilog: na Dworzec Fiński

Podziękowania
O źródłach
Przypisy

Koń, który skacze przez chmury, Chiny, Jedwabny Szlak, Mannerheim, Chiny współczesne, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Dialog,