Antropozofia? Co to właściwie jest? Powiedz w kilku zdaniach, na czym to polega? Zajmujesz się tym od tylu lat i jeszcze ci się nie znudziło? – takie pytania zadają mi czasem dawno niewidziani przyjaciele, znajomi, krewni. Zwłaszcza w Polsce. W Polsce, gdzie o twórcy antropozofii, Rudolfie Steinerze (1861–1925) – jednej z najwybitniejszych indywidualności XX w., filozofie, mistyku, reformatorze kultury i życia społecznego – wie się niewiele. A to, co się wie, bardzo rzadko pochodzi z własnych doświadczeń. Wyrażane opinie są zwykle powielaniem sądów gdzieś przeczytanych lub usłyszanych, zlepkiem informacji wyrwanych z kontekstu, czasem słusznych, częściej jednak groteskowo przekręconych i zdeformowanych. […] Zawsze interesowało mnie najbardziej, jak myśli potężnych indywidualności działają w świecie: poznasz drzewo po owocach, jakie rodzi. Praktyczne owoce antropozofii były dla mnie kamieniem probierczym jej wartości i użyteczności. […] jak to jest w innych dziedzinach inspirowanych przez antropozofię: w medycynie, rolnictwie, inicjatywach gospodarczych, polityczno-społecznych, w bankowości? I wreszcie: czy zajmowanie się antropozofią zmienia ludzi? A jeżeli tak, to w jakim kierunku? Czy proponowana przez antropozofię droga rozwoju wewnętrznego rzeczywiście zawsze doskonali ludzi moralnie? A jeżeli dzieje się inaczej, to gdzie szukać przyczyn niepowodzenia?
ze Wstępu
Barbara Kowalewska – ur. w 1950 r. w Warszawie, od 1975 r. mieszka w Amsterdamie; studiowała polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, niderlandystykę na Uniwersytecie w Amsterdamie oraz pedagogikę waldorfską w Zeist (Holandia). Tłumaczka z języków niederlandzkiego i niemieckiego, autorka artykułów z zakresu pedagogiki małego dziecka.W latach 2007–2013 współpracowała jako tłumaczka, autorka oraz koordynator w realizacji siedemnastotomowej serii książek „Pedagogika Waldorfska”, wydanej przez krakowską Oficyną Wydawniczą Impuls. W ramach tej serii ukazała się książka jej autorstwa, Mam czas dla dziecka. Pedagogika waldorfska dla najmłodszych. Propozycja alternatywnej kultury wychowania w domu, przedszkolu i w żłobku (2011), która okazała się wielkim sukcesem wydawniczym. Zachęciło to autorkę do podjęcia tematu pasjonującego ją od 35 lat: antropozofii Rudolfa Steinera stosowanej w rozmaitych dziedzinach praktycznego życia. Autorka prezentuje w niej antropozofię nie jako teorię czy filozofię austriackiego reformatora kultury, lecz w formie esejów biograficznych, wychodząc z przekonania, że najlepiej odpowiada to jej stosunkowi do opisywanych zagadnień i procesów.
Przedsłowie (Michał Głażewski)
Słowo wstępne: W poszukiwaniu idei, w poszukiwaniu ludzi
I. Pragmatyczni idealiści
Antropozofia we współczesnym świecie
Spotkanie z pedagogiką waldorfską w Amsterdamie
Pedagogika: znaki zapytania, problemy, niedostatki
Pedagogika lecznicza
Zdrowa żywność
Integratywna opieka medyczna
Medycyna: znaki zapytania, problemy, niedostatki
Steinerowska antropologia
Podsumowanie
II. Najdłuższa jest podróż do własnego wnętrza
Od czego zacząć?
Ćwiczenia podstawowe
1. Koncentracja myśli
2. Wzmocnienie sił woli
3. Osiągnięcie równowagi uczuciowej
4. Pozytywny stosunek do otaczającego świata
5. Dążenie do całkowitej bezstronności w ocenach
6. Sztuka właściwego korzystania z umiejętności uzyskanych w poprzednim okresie
Spojrzenie wstecz
Medytacja
Intensyfikacja postrzeżeń zmysłowych. Medytacja sytuacyjna
Pytania i obrazy. Myślenie podczas medytacji
Wskazówki praktyczne
Fazy medytacji
Medytacja tekstów
Słowo w medytacji chrześcijańskiej
Medytacja dłuższych tekstów w ujęciu Rudolfa Steinera
Medytacja wyobrażeń symbolicznych
Medytacja różokrzyżowa
Medytacja punktu i okręgu
Medytacja biograficzna
Modlitwa i medytacja
III. Społeczeństwo – ale inaczej!
Szlachetny kruszec pomiędzy ludźmi
Inkanyezi Waldorfschool, Township, Alexandra, Republika Południowej Afryki Sekem, region Belbeis, Egipt
Järna, Szwecja: centrum kultury, edukacji i nowatorskich idei społecznych
Holandia: pedagogika lecznicza i kursy szkoleniowe dla organizacji
„W czasie teraźniejszym pozostało zbyt wiele czasu przeszłego niedokonanego”
Koncepcja społeczeństwa trójczłonowego Rudolfa Steinera
Bezwarunkowy dochód podstawowy: radykalne lekarstwo na chroniczne kryzysy?
Refleksje końcowe
IV. Fatum czy szansa?
Znaczenie rozmowy
Rozmowa biograficzna nawiązująca do steinerowskiej koncepcji losu
Poziomy biografii
Kultura współpracy
Friedrich Glasl: sztuka zapobiegania konfliktom i mediacja
Claus Otto Scharmer – „teoria U”
Praca z cieniem
Życie jako realizacja zamierzeń wyższego Ja człowieka
Nie błogostan nirwany, lecz solidarność z losem innym ludzi
Konieczność i wolność
Najważniejsze jest to, z czym konfrontuje człowieka aktualne życie
Karma, reinkarnacja, chrześcijaństwo
Karma i reinkarnacja: temat modny
Kryteria oceny
Obszar wolności – prawo metamorfozy – rytmy inkarnacyjne
Dary losu i źródła wiedzy
V. Człowiek i Wszechświat
Anioły
Życie po życiu, życie przed życiem
O tych, co doświadczyli śmierci
„To diabeł mówi: «mnie nie ma»”
Chrystus nauczycielem i źródłem siły na drodze środkowej
Indywidualna praca nad sobą i droga wspólnoty religijnej
Czy antropozofia jest gnozą?
Problem własnego wkładu człowieka w zadanie zbawienia swojej duszy
Chrystologia Steinera: możliwości i problemy
Ekumenizm oddolny
Wychowanie religijne w szkołach waldorfskich
VI. Antropozofia w dialogu ze współczesną kulturą
Zadania antropozofii w ocenie jej twórcy
Problem ideologicznego odbioru twierdzeń Steinera
Czy antropozofia może wzbogacić instrumentarium badawcze współczesnej nauki?
Strategia małych kroków
Strategia dużych kroków
Ezoteryka przestała być tematem tabu. Prądy ezoteryczne obiektem badań naukowych
Problem interpretacji immanentnej względem dzieła
Element ezoteryczny koniecznym składnikiem każdej hermeneutyki
Wypracować pojęcia dla poznania nadzmysłowego
Pozajęzykowe formy wyrazu. W stronę sztuki
Pedagogika jako sztuka wychowania
Ernst Cassirer, Rudolf Steiner, Jean Piaget
Rysunki na tablicy: wprawić w ruch myślenie
Eurytmia: widzialna mowa, widzialna muzyka
Architektura: relacje duszy ze światem i Wszechświatem
Nauka, sztuka, religia
VII. Ja na drodze do wolności
Neurobiologia: Ja to mój mózg
Antropozofia: Ja reżyserem życia i rdzeniem osobowości. Konsekwencje praktyczne
Pedagogika
Medycyna
Gospodarstwa biodynamiczne
Organizacje, instytucje, banki
Ja w spotkaniu z Innym
Teoria poznania
Metoda badania przyrody u Goethego
Filozofia wolności
Myślenie jako punkt oparcia. Rzeczywistość wolności
„A choćbyś był jak kamień polny…”
Ewolucja świadomości
Zagrożenia i możliwości wzmocnienia autonomii Ja
Przysypywanie gruzem z rzeczy nieistotnych
Imaginacja, inspiracja, intuicja
Imaginacja
Inspiracja
Intuicja
Zagrożenia subtelniejszej natury: kolektywy myślowe
VIII. Kilka zbliżeń do biografii Rudolfa Steinera
Kalendarium
Biografia duchowa – próba zrozumienia etapów drogi rozwoju
Znaleźć pojęcia dla przeżyć nadzmysłowych: geometria, Kant, Fichte, Goethe
„Nietzsche zauważyłby moją Filozofię wolności”
Berlin: redakcja „Magazynu Literackiego”, wśród artystów i anarchistów, kursy wieczorowe dla robotników, Towarzystwo Teozoficzne
Droga do chrześcijaństwa
Raz jeszcze pytanie: monizm czy dualizm?
Sztuka – aby przezwyciężyć intelektualizm
Lata 1919–1925
„Skierować ucznia nauki o duchu na drogę rozwoju”
„Zadano mi pytanie”
„Dlatego, że od dzieciństwa nauczyłem się sam sobie czyścić buty”
„Najwyższą ze wszystkich form działania Steinera był Steiner-człowiek”
Humoru nie stenografowano…
Odrzucenie zasady autorytetu, postulat samodzielnych studiów oraz publiczne głoszenie ezoterycznych treści
IX. Mój ezoteryczny świat polskiej literatury
Inaczej niż Witold Gombrowicz
Archiwa wyobraźni zbiorowej
O mesjanizmie
„Przez ciebie płynie strumień piękności”
„Patriotyzm wampiryczny”
„I ziarno duszy nagie pozostało”
„Cudowne biły pamiętam godziny”
„Bom ja przed wieki był i byłem w Panu”
Traktat teologiczny Czesława Miłosza
W rozmowie z Simone Weil
Pan Cogito
Stary Doktor i twórcze „nie wiem”
„Zgiń i powstań!”
Człowiek środkowoeuropejski i dusza intelektualna
Symfonia przeciwieństw
„W nastroju zbliżania się do progu”
„Teatr mój widzę ogromny”
„Nie skończona jeszcze? Dziejów praca…”
X. Podróże w wymiarze czwartym, a może i w piątym
1. Chartres
Katedra na wzgórzu
Chartres jako przestrzeń swobodna dla myśli i słowa
I jeszcze kilka innych faktów stanowiących o osobliwości katedry
Akademia
2. Samotraka
Popłyńmy na Samotrakę!
Megaloi theloi
Najmłodszy z Kabirów
Zobaczyć rzeczywistość za grzbietem nieba
Istoty elementarne
Nike
Tymczasem… zakończenie
Bibliografia
Zaloguj się
0,00zł
Dodano do koszyka