Książka jest poświęcona nieformalnym ruchom młodzieżowym w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 80. XX wieku. Autor skoncentrował się na takich państwach, jak: Polska, Czechosłowacja, Niemiecka Republika Demokratyczna i Związek Radziecki. Ukazał powstanie i rozwój subkultur muzycznych oraz młodzieżowych środowisk proekologicznych i pacyfistycznych w tych państwach. Opisał także progres nieformalnych młodzieżowych ruchów religijnych – zarówno powiązanych z wyznaniami chrześcijańskimi, jak i religiami Wschodu. Szczególny akcent położył na kwestie kontaktów i współpracy między wspomnianymi środowiskami podczas kryzysu i erozji systemu komunistycznego w krajach bloku wschodniego. Naświetlił też sytuację subkultur młodzieżowych w okresie transformacji ustrojowej w państwach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 90. XX wieku.
Podejście autora jest oryginalne, a badania nad zagadnieniami poruszanymi w książce są dopiero zapoczątkowane. Ambitna jest próba ujęcia kwestii nieformalnych środowisk młodzieżowych nie tylko w perspektywie jednego państwa narodowego, lecz także w szerszym kontekście – krajów bloku sowieckiego.
Z recenzji Juraja Marušiaka
Wykaz skrótów 7
Wstęp 11
Rozdział I. Niezależne środowiska młodzieżowe w PRL 27
1.1. Subkultury muzyczne 27
1.1.1. Imprezy muzyczne grupujące przedstawicieli subkultur 53
1.2. Subkultury luźno związane z nurtami muzycznymi 59
1.2.1. Anarchiści i pacyfiści 59
1.2.2. Ekolodzy 66
1.2.3. Inne subkultury 70
1.3. Nieformalne ruchy młodzieżowe o podłożu religijnym 71
1.3.1. Powiązane z Kościołem katolickim 71
1.3.2. Młodzież zafascynowana religiami Wschodu 76
1.4. Środowisko Monaru 83
Rozdział II. Nieformalne ruchy młodzieżowe w innych krajach bloku wschodniego 87
2.1. Ruchy niezależne w Czechosłowacji 87
2.1.1. Fani punk rocka, heavy metalu, skinheadzi 87
2.1.2. Ruchy pokojowe i proekologiczne w CSRS 106
2.1.3. Ruchy religijne 116
2.1.3.1. Młodzież związana z Kościołem katakumbowym 116
2.1.3.2. Ruch Hare Kryszna 125
2.2. Nieformalne inicjatywy młodzieżowe w NRD 125
2.2.1. Subkultury muzyczne 125
2.2.2. Ruchy młodzieżowe powiązane z Kościołem ewangelickim 139
2.3. Młodzież poza systemem w Związku Radzieckim 158
2.3.1. Subkultury muzyczne 158
2.3.2. Środowiska pacyfistyczne i proekologiczne 184
2.3.3. Ruch Hare Kryszna 210
2.3.4. Neofaszyści (neonaziści) 213
2.3.5. Lubiery („Siłownicy”) 215
Rozdział III. Kontakty i wzajemne przenikanie się członków nieformalnych ruchów młodzieżowych z PRL, NRD, CSRS i ZSRR 219
3.1. Subkultury muzyczne 219
3.2. Inicjatywy pacyfistyczne 265
3.3. Obrońcy środowiska naturalnego 286
3.4. Środowiska religijne 292
3.4.1. Młodzi pozostający w obrębie Kościoła katolickiego 292
3.4.2. Wyznawcy i sympatycy kultu Kryszny 297
3.5. Internacjonalistyczny aspekt problemu narkomanii 298
Zakończenie 309
Bibliografia 317
Spis ilustracji 341
Indeks nazwisk 343
Summary 355
Zusammenfassung 359
O Autorze 363