Zakazy reklamy towarów w prawie europejskim i polskim / Dominika Ewa Harasimiuk

Niniejsza publikacja dotyczy problematyki zakazów reklamy towarów sensytywnych - wyrobów tytoniowych, napojów alkoholowych i produktów leczniczych. Zagadnienie to przedstawione jest na tle uregulowań prawa europejskiego i polskiego. Publikacja jest bogato ilustrowana orzecznictwem sądów unijnych oraz polskich, a przytoczone przykłady pozwalają na zrozumienie praktycznych aspektów działalności reklamowej. Praca składa się z dwóch części: w pierwszej przedstawiono ogólne rozważania dotyczące reklamy oraz zakazów jej dotyczących, a także analizę zakazów reklamy z punktu widzenia swobody przepływu towarów, druga część dotyczy regulacji zakazów poszczególnych produktów - wyrobów tytoniowych, napojów alkoholowych oraz produktów leczniczych przeznaczonych dla ludzi.

Adresaci
Publikacja adresowana jest do: prawników praktyków, przedsiębiorców, specjalistów branży reklamowej, pracowników naukowych, studentów i wszystkich zainteresowanych prawem reklamy.

Wykaz skrótów 13
Wstęp 17
CZĘŚĆ OGÓLNA
Rozdział I Reklama w systemie prawa 25
1. Wprowadzenie 25
2. Pojęcie reklamy 26
2.1. Definicje reklamy 26
2.2. Cel i funkcje reklamy 28
2.3. Klasyfikacja reklamy 30
2.3.1. Reklama w środkach masowego przekazu 30
2.3.2. Reklama poza środkami masowego przekazu 35
2.3.3. Reklama bezpośrednia a reklama pośrednia 36
3. Reklama a pojęcia pokrewne 38
3.1. Informacja a reklama 38
3.2. Sponsorowanie 40
3.3. Public relations 42
3.4. Telesprzedaż (telezakupy) 43
4. Klasyfikacja zakazów reklamy towarów 43
4.1. Uwagi wstępne 43
4.2. Zakazy bezwzględne 44
4.3. Zakazy względne 44
5. Źródła prawa. Charakterystyka ogólna 45
5.1. Prawo międzynarodowe 45
5.2. Prawo europejskie 49
5.3. Prawo polskie 63
Rozdział II Zakazy reklamy a swoboda przepływu towarów 73
1. Wprowadzenie 73
2. Pojęcie ograniczenia ilościowego 75
3. Pojęcie środka o skutku podobnym do ograniczenia ilościowego 78
3.1. Dyrektywa Komisji Europejskiej 70/50/EWG 78
3.2. Formuła Dassonville 79
3.3. Formuła Cassis de Dijon 83
3.4. Doktryna Keck - zagadnienia ogólne 87
3.4.1. Geneza orzeczenia Keck 87
3.4.2. Stan faktyczny sprawy Keck i Mithouard 95
3.4.3. Opinie rzecznika generalnego 96
3.4.4. Rozstrzygnięcie Trybunału 98
3.4.5. Stanowisko doktryny wobec orzeczenia Keck i Mithouard 101
3.5. Formuła Keck w orzecznictwie ETS 104
3.5.1. Regulacje dotyczące produktu a regulacje dotyczące sposobów sprzedaży 105
3.5.2. Sposoby sprzedaży 109
3.5.2.1. Uwagi wstępne 109
3.5.2.2. Ograniczenia reklamy 110
3.5.2.3. Ograniczenia dotyczące czasu sprzedaży towarów 125
3.5.2.4. Ograniczenia dotyczące miejsca sprzedaży oraz podmiotów uprawnionych do dokonywania sprzedaży 127
4. Wyjątki od zakazu przewidzianego w art. 34 TFUE (art. 28 TWE) 135
4.1. Uwagi wstępne 135
4.2. Zakres art. 36 TFUE (art. 30 TWE) 135
4.3. Wymogi konieczne 137
4.4. Test proporcjonalności 140
5. Wnioski 144 CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA
Rozdział III Zakazy reklamy wyrobów tytoniowych 149
1. Wprowadzenie 149
2. Prawo europejskie 150
2.1. Dyrektywa 98/43/WE z dnia 6 lipca 1998 r. 150
2.1.1. Geneza dyrektywy 150
2.1.2. Podstawa prawna harmonizacji 154
2.1.3. Charakterystyka dyrektywy 98/43/WE 156
2.1.4. Stwierdzenie nieważności dyrektywy 98/43/WE - wyrok ETS z dnia 5 października 2000 r. w sprawie C-376/98, RFN przeciwko Parlamentowi Europejskiemu i Radzie 158
2.1.4.1. Uwagi wstępne 158
2.1.4.2. Opinia rzecznika generalnego 161
2.1.4.3. Rozstrzygnięcie ETS 167
2.2. Dyrektywa 2003/33/WE z dnia 26 maja 2003 r. 172
2.2.1. Uwagi wstępne 172
2.2.2. Podstawa prawna dyrektywy 2003/33/WE 173
2.2.3. Cel dyrektywy 2003/33/WE 174
2.2.4. Podstawowe definicje 176
2.2.4.1. Wyroby tytoniowe 176
2.2.4.2. Reklama 177
2.2.4.3. Sponsorowanie 178
2.2.4.4. Usługi społeczeństwa informacyjnego 179
2.2.5. Zakres zakazów reklamy i sponsorowania wyrobów tytoniowych w dyrektywie 2003/33/WE 180
2.2.5.1. Zakazy reklamy 180
2.2.5.2. Zakazy sponsorowania 181
2.2.6. Charakter harmonizacji oraz implementacja dyrektywy 2003/33/WE 183
2.2.7. Postępowanie o stwierdzenie nieważności dyrektywy 2003/33/WE - wyrok ETS z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie C-380/03, RFN przeciwko Parlamentowi Europejskiemu i Radzie 185
2.2.7.1. Uwagi wstępne 185
2.2.7.2. Opinia rzecznika generalnego 186
2.2.7.3. Rozstrzygnięcie ETS 190
2.3. Reklama i sponsorowanie wyrobów tytoniowych w ramach usług audiowizualnych - dyrektywa 2010/13/UE 192
2.4. Dyrektywa 2001/37/WE dotycząca produkcji, prezentowania oraz sprzedaży wyrobów tytoniowych 194
2.4.1. Ewolucja regulacji 194
2.4.2. Zasady etykietowania wyrobów tytoniowych 196
3. Prawo międzynarodowe - Ramowa Konwencja Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu 199
3.1. Uwagi wstępne 199
3.2. Cele Konwencji 202
3.3. Reklama, promocja i sponsorowanie wyrobów tytoniowych w świetle przepisów Konwencji 203
3.3.1. Podstawowe definicje 203
3.3.2. Zakazy reklamy, promocji i sponsorowania wyrobów tytoniowych 204
3.4. Pakowanie i oznakowanie wyrobów tytoniowych w świetle przepisów Konwencji 207
3.5. Problem bezpośredniej skuteczności przepisów Konwencji o reklamie, sponsorowaniu oraz etykietowaniu wyrobów tytoniowych 208
4. Prawo polskie 209
4.1. Uwagi wstępne 209
4.2. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych 212
4.2.1. Podstawowe definicje 212
4.2.1.1. Wyroby tytoniowe oraz rekwizyty tytoniowe 212
4.2.1.2. Reklama wyrobów tytoniowych 213
4.2.1.3. Informacja o wyrobach tytoniowych 216
4.2.1.4. Promocja wyrobów tytoniowych 219
4.2.1.5. Sponsorowanie 221
4.2.2. Zakres zakazów reklamy i promocji wyrobów tytoniowych 223
4.2.2.1. Zakaz reklamy i promocji bezpośredniej 223
4.2.2.2. Zakaz reklamy pośredniej 224
4.2.3. Zakaz sponsorowania 226
4.3. Reklama i sponsorowanie wyrobów tytoniowych w świetle ustawy o radiofonii i telewizji 228
4.4. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 lutego 2004 r. w sprawie badania zawartości niektórych substancji w dymie papierosowym oraz informacji i ostrzeżeń zamieszczanych na opakowaniach wyrobów tytoniowych 229
4.5. Sankcje za naruszenie przepisów o reklamie, promocji, sponsorowaniu oraz znakowaniu wyrobów tytoniowych 231
Rozdział IV Zakazy reklamy napojów alkoholowych 232
1. Wprowadzenie 232
2. Prawo europejskie 233
2.1. Prawo pierwotne 233
2.2. Prawo wtórne - dyrektywa 2010/13/UE 235
2.3. Reklama napojów alkoholowych w orzecznictwie ETS 236
2.3.1. Sprawa C-152/78 - Komisja przeciwko Francji (reklama alkoholu) 236
2.3.2. Sprawy połączone C-1/90 i C-176/90 - Aragonesa 239
2.3.3. Sprawa C-405/98 - Gourmet 240
2.3.4. Sprawa C-429/02 - Bacardi 243
3. Prawo polskie 245
3.1. Geneza obowiązującej regulacji 245
3.2. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 249
3.2.1. Podstawowe definicje 249
3.2.1.1. Napoje alkoholowe 249
3.2.1.2. Reklama napojów alkoholowych 250
3.2.1.3. Informacja handlowa 252
3.2.1.4. Promocja napojów alkoholowych 253
3.2.1.5. Sponsorowanie i informowanie o sponsorowaniu 254
3.2.2. Reklama piwa 256
3.2.2.1. Regulacja ustawowa 256
3.2.2.2. Kodeks Reklamowy Browarów Polskich 260
3.2.3. Zakres zakazów reklamy i promocji napojów alkoholowych innych niż piwo 262
3.2.3.1. Zakaz reklamy i promocji bezpośredniej 262
3.2.3.2. Zakaz reklamy i promocji pośredniej 263
3.2.3.3. Zakaz reklamy w wydawnictwach reklamowo-promocyjnych 268
3.2.4. Reklama i promocja napojów alkoholowych w punktach sprzedaży 268
3.2.5. Sponsorowanie przez producentów i dystrybutorów napojów alkoholowych 270
3.2.5.1. Uwagi wstępne 270
3.2.5.2. Informowanie o sponsorowaniu przez producentów lub dystrybutorów napojów o zawartości alkoholu od 0,5% do 8% 271
3.2.5.3. Informowanie o sponsorowaniu przez producentów lub dystrybutorów napojów o zawartości alkoholu od 8% do 18% 272
3.2.5.4. Informowanie o sponsorowaniu przez producentów lub dystrybutorów napojów o zawartości alkoholu powyżej 18% 274
3.3. Reklama i sponsorowanie napojów alkoholowych w świetle ustawy o radiofonii i telewizji 275
3.4. Sankcje za naruszenie przepisów o reklamie, promocji, sponsorowaniu napojów alkoholowych 277
3.5. Ocena zgodności polskich przepisów o reklamie napojów alkoholowych z prawem UE 277
Rozdział V Zakazy reklamy produktów leczniczych 283
1. Wprowadzenie 283
2. Prawo europejskie 286
2.1. Ewolucja regulacji dotyczącej reklamy produktów leczniczych w prawie UE 286
2.2. Dyrektywa 2001/83/WE - Kodeks dotyczący produktów leczniczych 288
2.2.1. Cel dyrektywy 2001/83/WE 288
2.2.2. Podstawowe definicje 289
2.2.2.1. Produkt leczniczy 289
2.2.2.2. Reklama produktu leczniczego 294
2.2.3. Sposoby prowadzenia reklamy produktów leczniczych 298
2.2.3.1. Generalne zasady reklamowania produktów leczniczych 298
2.2.3.2. Reklama kierowana do ogółu społeczeństwa 300
2.2.3.3. Reklama kierowana do profesjonalistów 303
2.3. Reklama i sponsorowanie produktów leczniczych w dyrektywie 2010/13/UE 305
2.4. Reklama produktów leczniczych a reklama suplementów diety 306
2.5. Reklama produktów leczniczych w orzecznictwie ETS 308
2.5.1. Sprawa C-320/93 - Lucien Ortscheit 308
2.5.2. Sprawa C-322/01 - Deutscher Apothekerverband 311
2.5.3. Sprawa C-374/05 - Gintec 313
2.5.4. Sprawa C-143/06 - Ludwigs - Apotheke 315
2.5.5. Sprawa C-421/07 - Damgaard 316
3. Prawo polskie 317
3.1. Uwagi wstępne 317
3.2. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne 320
3.2.1. Podstawowe definicje 320
3.2.1.1. Produkt leczniczy 320
3.2.1.2. Charakterystyka Produktu Leczniczego 321
3.2.1.3. Reklama produktu leczniczego 321
3.2.1.4. Informacje dotyczące produktu leczniczego 325
3.2.2. Formy zjawiskowe reklamy produktu leczniczego 326
3.2.2.1. Reklama kierowana do publicznej wiadomości a reklama kierowana do lekarzy lub farmaceutów 326
3.2.2.2. Reklama polegająca na dostarczaniu próbek 330
3.2.2.3. Reklama pełna a reklama skrócona 331
3.2.3. Zakazy reklamy produktów leczniczych 333
3.2.3.1. Generalne zakazy i ograniczenia reklamy produktów leczniczych 333
3.2.3.2. Ograniczenia dotyczące reklamy kierowanej do publicznej wiadomości 341
3.2.3.3. Ograniczenia dotyczące reklamy kierowanej do profesjonalistów 347
3.2.4. Reklama produktów leczniczych w aptekach 351
3.3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 listopada 2008 r. w sprawie reklamy produktów leczniczych 353
3.4. Reklama i sponsorowanie produktów leczniczych w świetle ustawy o radiofonii i telewizji 355
3.5. Reklama produktów leczniczych a reklama suplementów diety 356
3.6. Sankcje za naruszenie przepisów o reklamie produktów leczniczych 358
Wnioski 360
Bibliografia 365
Wykaz orzeczeń 389
Inne źródła 397