System ochrony zdrowia w Polsce / Ewelina Nojszewska

Opracowanie ma na celu: zapoznanie Czytelników ze specyfiką analizy ekonomicznej tego sektora gospodarki, którym jest ochrona zdrowia, uświadomienie potrzeby dokonywania oceny ekonomicznej i przedstawienie najważniejszych jej narzędzi, zwrócenie uwagi na specyfikę mierzenia efektywności w ochronie zdrowia. .. Autorka omówiła najważniejsze wyzwania stojące przed ochroną zdrowia w krajach europejskich i w Polsce. .. Książka skierowana jest do menedżerów, dyrektorów oraz pracowników zajmujących się administracją i fi nansami zakładów opieki zdrowotnej. Publikacja może zainteresować pracowników administracji państwowej i samorządowej mających wpływ na kształt systemu ochrony zdrowia oraz studentów zarządzania, ekonomii i zdrowia publicznego.

Wykaz skrótów 11
Wprowadzenie 13
Część I. Przegląd dorobku ekonomii zdrowia 15
Rozdział 1. Punkt wyjścia - ustalenie zasad funkcjonowania systemu ochrony zdrowia 19
1. Rola państwa i jednostek w ochronie zdrowia 20
2. Przesłanki dla ochrony zdrowia 21
3. Podsumowanie 22
Rozdział 2. Charakterystyka zdrowia i ochrony zdrowia 23
1. Charakterystyka ogólna 24
1.1. Ekonomiczna ocena zdrowia 24
1.2. Niepewność w ochronie zdrowia 25
1.3. Asymetria informacji 26
1.4. Negatywna selekcja 27
1.5. Selekcja ryzyka 27
1.6. Pokusa nadużycia 27
2. Niesprawności mechanizmu rynkowego w ochronie zdrowia 28
2.1. Efekty zewnętrzne 28
2.2. Dobra publiczne 30
2.3. Siła rynkowa - monopolizacja 30
3. Interwencje rządu w ochronę zdrowia 32
4. Efektywność i sprawiedliwość 33
5. Podsumowanie 36
Rozdział 3. Funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia - strona popytowa 37
1. Popyt na zdrowie i ochronę zdrowia 37
2. Sposoby finansowania ochrony zdrowia 39
2.1. Gromadzenie finansów ochrony zdrowia 39
2.2. Mechanizm finansowania ochrony zdrowia 42
2.3. Finansowanie świadczeniodawców - skutki bodźców finansowych 43
2.3.1. Retrospektywna (ex-post) i prospektywna (ex-ante) refundacja kosztów 46
2.3.2. Wady i zalety poszczególnych sposobów opłacania świadczeniodawców 47
2.3.3. Tworzenie systemów mieszanych 48
2.3.4. Potencjalne cele, które mają być realizowane dzięki poszczególnym sposobom opłacania świadczeniodawców 50
2.4. Rodzaje płatników w ochronie zdrowia 51
2.5. Współpłacenie pacjentów 54
3. Komercyjne ubezpieczenia zdrowotne 55
4. Podsumowanie 58
Rozdział 4. Funkcjonowanie rynku ochrony zdrowia - strona podażowa 59
1. Podaż w ochronie zdrowia 59
1.1. Ochrona zdrowia jako sektor gospodarki 60
1.2. Funkcjonowanie przemysłów w ochronie zdrowia 62
1.3. Rola stowarzyszeń zawodowych 67
2. Problem własności w ochronie zdrowia 68
3. Podsumowanie 69
Rozdział 5. Funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia - współdziałanie wszystkich uczestników 70
1. Ceny w ochronie zdrowia 70
2. Ograniczenie budżetowe szpitali 72
3. Neutralność między sektorem publicznym i prywatnym 75
4. Podsumowanie 76
Rozdział 6. Ocena ekonomiczna w ochronie zdrowia 77
1. Ekonomiczne podstawy oceny ekonomicznej 78
2. Sposoby oceny ekonomicznej 80
2.1. Analiza kosztów i efektywności 82
2.2. Analiza kosztów i użyteczności 83
2.3. Analiza kosztów i korzyści 84
2.4. Koszty i korzyści w ocenie ekonomicznej 84
2.5. Stosunek kosztu do efektywności (CER) 86
3. Narzędzia wykorzystywane do oceny ekonomicznej 88
3.1. Dyskontowanie 88
3.2. Modelowanie w ocenie ekonomicznej: analiza decyzyjna i modele Markova 89
3.2.1. Analiza decyzyjna i drzewo decyzyjne 89
3.2.2. Modele Markova 91
3.3. Analiza wrażliwości 91
4. Podsumowanie 93
Część II. Doświadczenia systemów ochrony zdrowia funkcjonujących w krajach rozwiniętych 95
Rozdział 7. Porównanie ubezpieczeniowego systemu ochrony zdrowia i narodowej służby zdrowia w wybranych krajach rozwiniętych 97
1. Modele systemu ochrony zdrowia - wprowadzenie teoretyczne 98
2. Funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia w wybranych krajach 100
2.1. Stan zdrowia społeczeństwa 102
2.2. Finansowanie ochrony zdrowia 109
2.3. Zasoby ochrony zdrowia 118
3. Finansowanie w systemie ochrony zdrowia 125
3.1. Przedmiot pokrycia ochroną zdrowia 126
3.2. Gromadzenie finansów ochrony zdrowia 128
3.3. Alokacja funduszy w ochronie zdrowia 133
3.4. Refundowanie kosztów świadczeniodawców 135
3.5. Wnioski dla Polski i krajów postsocjalistycznych 138
4. Podsumowanie 141
Rozdział 8. Wyzwania stojące przed ochroną zdrowia 142
1. Sprawność funkcjonowania ochrony zdrowia 142
1.1. Wydatki na ochronę zdrowia a stan zdrowia w zachodnioeuropejskich systemach ubezpieczeniowych i w systemach narodowej służby zdrowia 143
1.2. Zależność między stanem zdrowia a czynnikami zatrudnionymi do jego produkcji 146
1.3. System ubezpieczeniowy a narodowa służba zdrowia w ocenie Eurobarometru 149
1.4. Baza danych o systemie ubezpieczeniowym i narodowej służbie zdrowia 152
1.5. Zróżnicowanie wyników funkcjonowania systemu ubezpieczeniowego i narodowej służby zdrowia 157
1.6. Efektywność i sprawiedliwość w ochronie zdrowia w krajach rozwiniętych 160
1.7. Europejski Konsumencki Indeks Zdrowia 2009 163
2. Rola pracodawców w ochronie zdrowia 166
2.1. Przyczyny inwestowania w zdrowie pracowników 168
2.2. Choroby chroniczne a absencja w pracy 169
3. Koszty bezpośrednie i pośrednie 170
4. Podsumowanie 173
Część III. Ochrona zdrowia w Polsce po reformie z 1999 r. 175
Rozdział 9. Ochrona zdrowia w III RP 177
1. Zasady funkcjonowania ochrony zdrowia 178
2. Zmiana służby zdrowia na powszechne ubezpieczenie zdrowotne - odsłona prawna 180
3. Zmiana służby zdrowia na powszechne ubezpieczenie zdrowotne - wybrane wydarzenia 183
4. Zamiana służby zdrowia na powszechne ubezpieczenie zdrowotne - spostrzeżenia 186
5. Zmiana służby zdrowia na powszechne ubezpieczenie zdrowotne - wyniki z Narodowego Rachunku Zdrowia w 2009 r. 190
6. Podsumowanie 193
Aneks 193
Rozdział 10. Funkcjonowanie polskiej ochrony zdrowia 198
1. Sytuacja demograficzna 198
2. Przedstawienie polskiego systemu zdrowia 201
2.1. Finansowanie ochrony zdrowia w Polsce 202
2.2. Zasoby ochrony zdrowia w Polsce 205
2.4. Status zdrowotny Polaków 212
3. Ochrona zdrowia jako sektor gospodarki 215
3.1. Ochrona zdrowia jako element systemu gospodarczego 215
3.1.1. Finanse publiczne 215
3.1.2. Rachunki makroekonomiczne - narodowe 218
3.1.3. Inwestycje i środki trwałe 221
3.1.4. Rynek pracy 222
3.1.5. Wydatki gospodarstw domowych na ochronę zdrowia 223
3.1.6. Ceny 225
3.2. Funkcjonowanie ochrony zdrowia jako przemysłu 226
3.2.1. Opieka ambulatoryjna 227
3.2.2. Stacjonarna opieka zdrowotna 227
4. Podsumowanie 233
Rozdział 11. Wyzwania stojące przed ochroną zdrowia 234
1. Value for money 235
1.1. Koszty indywidualne 235
1.2. Struktura i koszty leczenia szpitalnego 243
2. Zadłużenie, czyli syndrom miękkiego ograniczenia budżetowego 250
3. Prywatyzacja i zmiany formy organizacyjno-prawnej 256
3.1. Wprowadzenie prawne i ekonomiczne do prywatyzacji 256
3.2. Przekształcenia własnościowe SPZOZ-ów przeprowadzane przez jednostki samorządu terytorialnego w latach 1999-2009 258
4. Podsumowanie 262
Rozdział 12. Najważniejsze problemy stojące przed ochroną zdrowia 263
1. Prywatne ubezpieczenia zdrowotne 264
2. Ubezpieczenie zdrowotne rolników 269
3. Partnerstwo publiczno-prywatne 271
4. Neutralność publicznych i prywatnych podmiotów 275
5. System informatyczny i informacyjny (w tym rejestr usług medycznych) 276
6. Koszty pośrednie 277
7. Świadczenia transgraniczne 283
8. Podsumowanie 285
Rozdział 13. Docelowy system ochrony zdrowia dla Polski 286
1. Docelowa konstrukcja systemu ochrony zdrowia 286
2. Dodatkowe zagadnienia 290
3. Podsumowanie 291
Bibliografia 293
Spis ilustracji 303
Spis tabel 307