Spółdzielnie socjalne jako instrument stymulowania zatrudnienia grup defaworyzowanych / Dorota Koptiew

Monografia jest próbą oceny funkcjonowania spółdzielni socjalnych, zwłaszcza w kontekście ich znaczenia jako instrumentu stymulowania zatrudnienia i przeciwdziałania zjawisku bezrobocia w grupach najbardziej oddalonych od rynku pracy. Autorka analizuje kondycję spółdzielni socjalnych w Polsce z uwzględnieniem ich modelu organizacyjnego, stanu, dynamiki i profilu działalności. Demaskuje bariery i zagrożenia oraz wskazuje na czynniki sprzyjające funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych.

Zasadniczym celem badawczym jest ocena skuteczności spółdzielni socjalnych w zakresie równoważenia rynku pracy, na przykładzie podmiotów funkcjonujących na terenie województwa małopolskiego w latach 2005–2015. W badanym okresie spółdzielnie socjalne miały bardzo duży potencjał stymulowania zatrudnienia osób defaworyzowanych oraz inkluzji społecznej, zwłaszcza przez proces reintegracji społecznej i zawodowej. Jednak ich siła oddziaływania nie była wykorzystywana optymalnie, ze względu na niestabilność finansową podmiotów, nietrwałość miejsc pracy, niską konkurencyjność, niewłaściwe rozmieszczenie przestrzenne, dysfunkcyjny proces wsparcia oraz bariery, jakie stwarzali sami spółdzielcy.

Wnioski z przeprowadzonych badań pozwoliły na sformułowanie rekomendacji, które odnoszą się do przepisów prawa, otoczenia sektora i systemu wsparcia.

Wstęp

Rozdział 1. Przesłanki powstania i rozwoju ekonomii społecznej oraz przedsiębiorstw społecznych

1.1. Ekonomia społeczna – pojęcie i istota

1.2. Wykluczenie społeczne a rozwój ekonomii społecznej

1.3. Historia wykorzystania spółdzielczej formuły gospodarowania na rynku pracy

1.4. Status przedsiębiorstw społecznych

1.4.1. Istota i cechy przedsiębiorstw społecznych

1.4.2. Formy prawne przedsiębiorstw społecznych w Polsce

1.4.3. Modele funkcjonowania przedsiębiorstw społecznych w wybranych krajach Unii Europejskiej

1.5. Znaczenie przedsiębiorstw społecznych w gospodarce

Rozdział 2. Spółdzielnia socjalna jako podmiot ekonomii społecznej

2.1. Istota i cele spółdzielni socjalnej

2.2. Prawne uregulowania działalności spółdzielni socjalnej

2.3. Proces tworzenia spółdzielni socjalnej

2.4. Działalność spółdzielni socjalnej

2.5. Źródła finansowania spółdzielni socjalnych

2.5.1. Ustawowe formy wsparcia spółdzielni socjalnych

2.5.2. Pozostałe formy wsparcia spółdzielczości socjalnej w Polsce

Rozdział 3. Działalność spółdzielni socjalnych w Polsce

3.1. Model organizacyjny spółdzielni socjalnych

3.2. Stan, dynamika i profil działalności spółdzielni socjalnych

3.3. Kondycja finansowa spółdzielni socjalnych

3.4. Formy pomocy państwa dla spółdzielni socjalnych

3.5. Podstawowe problemy funkcjonowania spółdzielni socjalnych

3.6. Analiza mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń dla spółdzielczości socjalnej

Rozdział 4. Metodyczne aspekty badań nad rolą spółdzielni socjalnych w równoważeniu rynku pracy

4.1. Przegląd metod oceny efektywności instrumentów aktywizacji bezrobotnych – analiza literatury

4.2. Metodyka oceny efektywności aktywnych form ograniczania bezrobocia

4.2.1. Kryterium efektywności zatrudnieniowej

4.2.2. Kryterium efektywności kosztowej

4.3. Charakterystyka sposobów oceny efektywności spółdzielni socjalnych w przeciwdziałaniu bezrobociu

4.4. Organizacja i przebieg badań

4.4.1. Określenie problemu badawczego, celu i hipotez

4.4.2. Przedmiot oraz metodyka badań

4.4.3. Opis danych empirycznych

Rozdział 5. Kierunki zmian oraz metody równoważenia rynku pracy w województwach małopolskim i wielkopolskim

5.1. Społeczno-ekonomiczne i kulturowe uwarunkowania rozwoju województw małopolskiego i wielkopolskiego

5.2. Czasoprzestrzenne zróżnicowanie sytuacji na rynku pracy w województwach małopolskim i wielkopolskim

5.3. Formy wspierania bezrobotnych w województwach małopolskim i wielkopolskim

Rozdział 6. Skuteczność działania spółdzielni socjalnych w zakresie równoważenia rynku pracy w województwach małopolskim i wielkopolskim

6.1. Propozycja mierników oceny skuteczności działalności spółdzielni socjalnych w procesie aktywizacji bezrobotnych

6.2. Empiryczna ocena skuteczności działałania spółdzielni socjalnych w zakresie przeciwdziałania bezrobociu i stymulowania zatrudnienia w województwie małopolskim

6.3. Ocena wybranych determinant działania spółdzielni socjalnych w województwie małopolskim na tle doświadczeń województwa wielkopolskiego

6.4. Perspektywy rozwoju i poprawy skuteczności funkcjonowania spółdzielczości socjalnej w Polsce – próba oceny

6.5. Wnioski badawcze

Zakończenie

Bibliografia

Spis tabel

Spis wykresów i rysunków