Policję utworzono jako umundurowaną i uzbrojoną formację służącą społeczeństwu, przeznaczoną do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego. W związku z tak określonym spektrum działania zajmuje ona szczególne miejsce w przestrzeni bezpieczeństwa narodowego. Istotnym aspektem funkcjonowania przedmiotowej formacji są podstawy prawne pozwalające na podejmowanie określonych czynności, zwłaszcza związanych z działaniami władczymi. Tego właśnie dotyczy ta książka.
Prawo policyjne jest publikacją, która charakteryzuje z jednej strony strukturę policji, jej organizację, z drugiej zaś przedstawia zadania i kompetencje realizowane w sferze bezpieczeństwa i porządku publicznego. Omawiana jest m.in. problematyka działań policji podczas imprez masowych i zgromadzeń publicznych, w sferze reglamentacji broni i amunicji, zarządzania kryzysowego, obronności oraz w stanach nadzwyczajnych.
Książka jest adresowana do studentów wydziałów wyższych uczelni, na których jest wykładany przedmiot Prawo policyjne, jak również do teoretyków i praktyków zajmujących się tą problematyką, szczególnie do funkcjonariuszy policji i służb specjalnych. Autorami poszczególnych rozdziałów są pracownicy naukowi oraz naukowo-dydaktyczni wiodących polskich ośrodków akademickich, jak również oficerowie policji mający na co dzień do czynienia z omawianymi zagadnieniami w pracy zawodowej.
Wykaz skrótów
Wstęp
Rozdział 1. Organizacja i funkcjonowanie Policji Państwowej w II Rzeczypospolitej
Jarosław Kostrubiec
Rozdział 2. Policja Państwowa XVI Okręgu Wileńskiego w latach 1922 –1926. Geneza, struktura i zadania
Przemysław Dąbrowski
Rozdział 3. Struktura organizacyjna policji
Mirosław Karpiuk
Rozdział 4. Działalność policji a konstytucyjna zasada legalizmu (praworządności)
Konrad Walczuk
1. Wstęp
2. Pojęcie „legalizm” („praworządność”)
3. Prawo karne procesowe
4. Prawo konstytucyjne
5. Konstytucyjna zasada demokratycznego państwa prawnego
6. Konstytucyjna hierarchia źródeł prawa powszechnie obowiązującego
Rozdział 5. Zakres działania policji oraz obszary jej współdziałania z innymi podmiotami
Małgorzata Czuryk
Rozdział 6. Prawne formy działania policji
Małgorzata Polinceusz
1. Pojęcie „prawne formy działania administracji” oraz ich klasyfikacja
2. Prawne formy działania policji
3. Ogólne i szczególne władcze formy działania policji
4. Czynności operacyjno-rozpoznawcze policji
5. Czynności administracyjno-porządkowe policji
6. Działalność społeczno-organizatorska policji
7. Inne formy działania policji
Rozdział 7. Przypadki zagrożenia życia i zdrowia ludzi lub mienia albo bezpieczeństwa porządku publicznego. Metody i formy przygotowania realizacji działań policji
Mariusz Kuliński
1. Wstęp
2. Podstawa prawna i definicje
3. Formy organizacyjne i sposób realizacji działań
4. Zadania i organizacja sztabu dowódcy operacji
5. Elementy koncepcji i planu działania dowódcy operacji
6. Zakończenie
Rozdział 8. Zbiorowe zakłócenie bezpieczeństwa i porządku publicznego. Postępowanie policji podczas imprez masowych i zgromadzeń publicznych
Mariusz Nepelski
1. Zabezpieczenie zgromadzenia publicznego
2. Zadania policji podczas zabezpieczenia zgromadzenia publicznego
3. Zadania policji podczas zbiegowiska (tak zwanego nielegalnego zgromadzenia)
4. Zadania policji podczas nielegalnego blokowania dróg
5. Zadania policji podczas odblokowania obiektów
6. Zadania policji podczas zabezpieczenia imprezy masowej
7. Organizacja dowodzenia działaniami policji
Rozdział 9. Udział organów policji w reglamentacji broni i amunicji
Aleksander Babiński
1. Źródła zadań policji w zakresie reglamentacji broni i amunicji
2. Udział organów policji w reglamentacji broni i amunicji wynikający z ustawy o broni i amunicji
3. Wydawanie indywidualnych pozwoleń na broń
4. Wydawanie świadectw broni i dopuszczanie do posiadania broni
5. Rejestracja broni
6. Wydawanie pozwoleń na broń cudzoziemcom
7. Udział organów policji w weryfikacji uprawnień do posiadania broni i amunicji
8. Cofnięcie pozwolenia na broń
9. Cofnięcie dopuszczenia do posiadania broni
10. Unieważnienie karty rejestracji broni
11. Wnioski
Rozdział 10. Policja w sferze zarządzania kryzysowego
Janusz Falecki
Rozdział 11. Policja w stanach nadzwyczajnych
Robert Socha
1. Działanie policji w stanie klęski żywiołowej
2. Policja w stanie wyjątkowym
3. Zadania policji w stanie wojennym
Rozdział 12. Przygotowania obronne policji
Bernard Wiśniewski, Robert Socha
Rozdział 13. Służba w policji
Tomasz Szankin
1. Nabór do służby w policji
2. Przebieg służby w policji
3. System szkolenia i doskonalenia zawodowego w policji
4. System opiniowania służbowego w policji
5. Rozwiązanie stosunku służbowego
Rozdział 14. Obowiązki i uprawnienia funkcjonariusza policji podczas dokonywania czynności zatrzymania osoby
Radosław Kostrubiec
1. Wstęp
2. Zatrzymania procesowe
3. Zatrzymania pozaprocesowe
4. Obowiązki funkcjonariusza i uprawnienia zatrzymanego związane z dokonaniem czynności zatrzymania
5. Zakończenie
Bibliografia
Wykaz ważniejszych aktów prawnych