Pierwsza, główna część opracowania, przygotowana przez pracowników Biura Rozwoju Gdańska, zawiera przyczynek do porównań prowadzonych polityk przestrzennych w Gdańsku i Glasgow. W dalszych częściach przedstawione zostały wybrane zagadnienia w ujęciu modelowym, opracowane przez naukowców z Politechniki Gdańskiej, Uniwersytetu Gdańskiego i Glasgow School of Art oraz praktyków - planistów i urbanistów z Glasgow.
Książka przedstawia pragmatyczne spojrzenie gdańskich urbanistów na politykę przestrzenną, stosowane w Glasgow mechanizmy planistyczne oraz wskazuje praktyczne zastosowania inteligentnych rozwiązań. Omawia zjawiska i strategie widziane oczami polskich pracowników samorządowych, którzy po zapoznaniu się z prowadzoną polityką w innym mieście europejskim rekomendują wybrane z nich jako godne naśladowania. Opisują działania, które z punktu widzenia swoich doświadczeń zawodowych i praktyki samorządowej uważają za wskazane, zalecane albo nierealne w polskich warunkach.
Podziękowania 13
Acknowledgements 14
Wprowadzenie. Inteligentne miasta po polsku 15 Joanna Bach-Głowińska
Wstęp. Dlaczego Glasgow? Dlaczego Gdańsk 21 Joanna Bach-Głowińska
Przedmiot 25 Cel 26 Pytania badawcze 26 Metoda 26 Zakres i struktura 28
I. PRZYCZYNEK DO PORÓWNAŃ 35
Wstęp 37 Joanna Bach-Głowińska
Rozdział 1. Local Development Plan i Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego - porównanie procesów sporządzania na przykładzie Glasgow i Gdańska 39 Jarosław Wincek
Wprowadzenie 39 Uwarunkowania formalne procesów sporządzania dokumentów kształtujących lokalną politykę przestrzenną 42 Kontekst planistyczny - opracowania wyższego rzędu dokumentów kształtujących lokalną politykę przestrzenną 44 Proces sporządzania 46 Wnioski 53
Rozdział 2. Strategiczny plan rozwoju, czyli narzędzie planowania przestrzennego służące do rozwoju społeczno-ekonomicznego obszarów metropolitalnych 56 Justyna Przeworska
Wprowadzenie 56 Uwarunkowania formalne planowania na obszarach metropolitalnych 58 Proces sporządzania dokumentów 60 Zawartość dokumentów 64 Realizacja polityki przestrzennej 71 Wnioski 74
Rozdział 3. Inwestycje związane z międzynarodowymi wydarzeniami sportowymi jako katalizatory przemian przestrzeni miejskiej 76 Maria Magdalena Koprowska
Wprowadzenie 77 Gdańsk. Charakterystyka wydarzenia sportowego Euro 2012 77 Glasgow. Charakterystyka wydarzenia sportowego 2014 Commonwealth Games 80 Wnioski 86
Rozdział 4. Na drodze do inteligentnej mobilności - kierunki zmian systemów transportowych na przykładzie Glasgow i Gdańska 89 Krzysztof Maciasz
Wprowadzenie 89 Analiza przypadku 92 System biletowy Glasgow i Gdańska 95 Systemy sterowania ruchem 96 Ruch rowerowy 98 Wnioski 101
Rozdział 5. Problematyka przestrzeni publicznych w dokumentach strategicznych Gdańska i Glasgow 103 Monika Rościszewska, Irena Romasiuk
Wprowadzenie 103 Struktura funkcjonalno-przestrzenna miast 104 System ulic pieszych, odniesienie do terenów zielonych i wodnych 105 Problematyka przestrzeni publicznych w dokumentach strategicznych i planistycznych 107 Polityka miejska w zakresie przestrzeni publicznych 111 Programy strategiczne dotyczące przestrzeni publicznych 114 Działania mające na celu poprawę jakości i funkcjonowania przestrzeni publicznych 117 Wnioski 126
Rozdział 6. Zielona infrastruktura miejska jako element inteligentnego rozwoju miasta 129 Bogusław Grechuta
Wprowadzenie 129 Typy terenów zieleni 130 Budowa spójnego systemu zieleni w mieście 134 Dostępność do terenów zieleni 137 Rozwiązania dla obszarów o zidentyfikowanej słabej dostępności pieszej do terenów zieleni 142 Wnioski 147
Rozdział 7. Strategia pobudzania prozdrowotnych aktywności 148 Ewa Mączka
Wprowadzenie 148 Dostęp do terenów zieleni, sportu i rekreacji miarą jakości życia w mieście oraz szansą na zwiększenie aktywności fizycznej mieszkańców 149 Jakość otwartych przestrzeni oraz infrastruktury umożliwiająca rekreację i uprawianie sportów 154 Aktywizowanie mieszkańców do zdrowego stylu życia 158 Podejmowane działania i programy 159 Programy aktywności sportowej i fizycznej uczniów 161 Wnioski 163
Rozdział 8. Porównanie miejskich systemów informacji przestrzennej Gdańska i Glasgow 165 Mateusz Żuk
Wprowadzenie 165 Budowa systemu informacji przestrzennej Gdańska 167 Miejski geoportal 170 Wnioski 175
Rozdział 9. Udział mieszkańców w kształtowaniu przestrzeni miast 178 Barbara Pujdak, Justyna Patyk
Wprowadzenie 178 Uwarunkowania formalne partycypacji społecznej 179 Partycypacja społeczna w harmonogramie sporządzania dokumentów planistycznych 181 Doświadczenia miast w partycypacji i edukacji społecznej 183 Wnioski 188
II. GDAŃSK. MIASTO WOLNOŚCI, MORZE MOŻLIWOŚCI 191
Wstęp 193 Tomasz Parteka
Rozdział 10. Polityka neoliberalna w mieście i jej społeczno-przestrzenne konsekwencje 195 Magdalena Szmytkowska
Neoliberalizm i jego oblicza 195 Neoliberalizm w Polsce 199 Miasto neoliberalne 201 Planowanie(?) rozwoju przestrzennego w mieście neoliberalnym 202 Miasto (neoliberalne) z ludzką twarzą? 206 Bibliografia 208
Rozdział 11. Fundusze UE w Gdańsku w latach 2004-2013 i ich wpływ na rozwój funkcji metropolitalnych 211 Dorota Kamrowska-Załuska
Wpływ funduszy europejskich na rozwój polskich miast 212 Priorytety działań współfinansowanych przez jednostki samorządu terytorialnego 213 Polityka miejska a fundusze Unii Europejskiej 214 Rozwój funkcji metropolitalnych przy wsparciu funduszy UE w Gdańsku 215 Wnioski 221 Bibliografia 222
Rozdział 12. Strategie planowania rozwoju handlu 224 Sławomir Ledwoń
Wprowadzenie - kontekst rozwoju handlu w Polsce 224 Planowanie obiektów handlowych a prawo polskie 226 Strategie planistyczne 231 Wnioski 235 Bibliografia 236
III. LUDZIE TWORZĄ GLASGOW. PEOPLE MAKE GLASGOW 239
Glasgow - A city of continuing traditions 241 Brian Evans, Stuart Tait, Kevin Kane, Julie Ramage, Gerry Grams, Ian Langlands
The tradition of metropolitan planning 242 The tradition of economic development and entrepreneurship 248 The tradition of cultural development & celebration 252 The tradition in innovation 267 Outcomes 273 Overall conclusion 275
Glasgow - miasto o ciągłości tradycji 277 Brian Evans, Stuart Tait, Kevin Kane, Julie Ramage, Gerry Grams, Ian Langlands
Tradycja planowania miejskiego 278 Tradycja przedsiębiorczości i rozwoju gospodarczego 285 Tradycja rozwijania i celebrowania kultury 291 Tradycja innowacyjności 308 Rezultaty 316 Wnioski 319
IV. PODSUMOWANIE 321
Miasta civic-minded - zorientowane na mieszkańca 323 Joanna Bach-Głowińska
Spójność systemów 325 Wspólna wizja - miasto przyjazne do życia 329 Współzarządzanie kapitałem: publiczne zaangażowanie w planowanie 335 Wnioski 342 Nec temere, nec timide 344
V. EXECUTIVE SUMMARY 347
Searching for smart solutions: Comparative study of Gdańsk and Glasgow 349 Joanna Bach-Głowińska
Introduction 349 Civic-minded cities 355 Lessons learned 376 Nec temere, nec timide 378
Bibliografia 381