Pokrzywdzenie wierzyciela przez dłużnika. Przestępstwa z art. 300 i 301 §1 k.k. / Marta Currit

Komentarz dotyczy przestępstw przeciwko wierzycielom opisanych w art. 300 § 1–3 oraz art. 301 § 1 Kodeksu karnego. Są to przestępstwa polegające na wyzbyciu się majątku przez dłużnika, różniące się okolicznościami lub metodami rozporządzenia tym majątkiem. Zacho­wania nielojalnego dłużnika określone we wskazanych przepisach prowadzą do wyrządzenia szkody wierzycielowi, który – wobec transferu aktywów – nie jest w stanie zaspokoić swojej wierzytelności w całości lub w części.

W publikacji zaprezentowano konkretne przykłady postepowań nieuczciwych dłużników i praktyczne aspekty ścigania wymienionych przestępstw. Zwrócono uwagę również na możliwe sposoby naprawienia wyrządzonej wierzycielowi szkody majątkowej.

   Adresaci:
Opracowanie przeznaczone jest zarówno dla prawników, występujących w charakterze obroń­ców oraz pełnomocników pokrzywdzonych wierzycieli, jak i do sędziów oraz prokuratorów. Zainteresuje także pracowników naukowych i studentów.

Wykaz skrótów 7

Wstęp 9

Rozdział 1
Ustawowe znamiona przestępstw z art. 300 i 301 § 1 k.k. 19
1.1. Przedmiot ochrony 20
1.2. Podmiot przestępstwa 25
1.2.1. Sprawca właściwy 26
1.2.2. Osoba współodpowiedzialna 28
1.2.3. Osoby wskazane w art. 308 k.k. – odpowiedzialność zastępcza 30
1.2.4. Osoby współdziałające z dłużnikiem 34
1.3. Ustawowe znamiona strony przedmiotowej 35
1.3.1. Czynności sprawcze 35
1.3.2. Przedmiot czynności sprawczych 44
1.3.3. Okoliczności modalne – stan grożącej niewypłacalności lub upadłości 48
1.3.4. Skutek 58
1.4. Ustawowe znamiona strony podmiotowej 69
1.5. Konsekwencje prawnokarne przestępstw z art. 300 i 301 § 1 k.k. 73
1.5.1. Kary i środki karne 73
1.5.2. Kompensacja szkody 76

Rozdział 2
Ściganie i karanie sprawców przestępstw z art. 300 i 301 § 1 k.k. oraz art. 6 i 7 § 1 u.o.o.g. w świetle danych statystycznych 83
2.1. Przestępstwa z art. 300 i 301 § 1 k.k. oraz art. 6 i 7 § 1 u.o.o.g. w świetle danych statystycznych Policji 85
2.1.1. Charakterystyka dostępnych danych 85
2.1.2. Przestępstwa z art. 6 i 7 § 1 u.o.o.g. 88
2.1.3. Przestępstwa z art. 300 i 301 § 1 k.k. 92
2.2. Polityka karna sądów w odniesieniu do sprawców przestępstw z art. 300 i 301 § 1 k.k. oraz art. 6 i 7 § 1 u.o.o.g. w świetle danych statystycznych Ministerstwa Sprawiedliwości 101
2.2.1. Prawomocne skazania za przestępstwa z art. 6 i 7 § 1 u.o.o.g. 101
2.2.2. Prawomocne skazania za przestępstwa z art. 300 i 301 § 1 k.k. 104

Rozdział 3
Ściganie i karanie sprawców przestępstw z art. 300 i 301 § 1 k.k. w świetle badań aktowych 125
3.1. Metodologia przeprowadzonych badań aktowych 125
3.2. Przestępstwo z art. 300 § 2 k.k. w świetle badań aktowych 128
3.2.1. Przedmiot ochrony określony w art. 300 § 2 k.k. 129
3.2.2. Podmiot przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. – sylwetka sprawcy 132
3.2.3. Znamiona strony przedmiotowej przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. 137
3.2.3.1. Czynności sprawcze 137
3.2.3.2. Przedmiot czynności sprawczych 140
3.2.3.3. Skutek – wyrządzenie szkody wierzycielowi (wierzycielom) 143
3.2.4. Strona podmiotowa przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. 152
3.2.5. Rozstrzygnięcia sądów w sprawach o przestępstwo z art. 300 § 2 k.k. 159
3.2.5.1. Rodzaje orzeczeń w sprawach o przestępstwo z art. 300 § 2 k.k. 159
3.2.5.2. Wymiar kary w sprawach o przestępstwo z art. 300 § 2 k.k. 162
3.3. Przestępstwa z art. 300 § 1 i § 3 k.k. oraz art. 301 § 1 k.k. – wybrane problemy z praktyki ścigania 167
3.3.1. Przedmiot ochrony określony w art. 300 § 1 i § 3 k.k. oraz art. 301 § 1 k.k. 168
3.3.2. Wybrane zagadnienia dotyczące strony przedmiotowej przestępstw z art. 300 § 1 i § 3 k.k. oraz art. 301 § 1 k.k. 170
3.3.3. Wybrane zagadnienia dotyczące strony podmiotowej przestępstw z art. 300 § 1 i § 3 k.k. oraz art. 301 § 1 k.k. 180
3.3.4. Rozstrzygnięcia sądów w sprawach o przestępstwo z art. 300 § 1 i § 3 k.k. oraz z art. 301 § 1 k.k. 181
3.3.4.1. Rodzaje orzeczeń w sprawach o przestępstwo z art. 300 § 1 i § 3 k.k. oraz z art. 301 § 1 k.k. 182
3.3.4.2. Wymiar kary w sprawach o przestępstwo z art. 300 § 1 i § 3 k.k. oraz z art. 301 § 1 k.k. 183

Zakończenie 187

Kwestionariusz badań aktowych 195

Bibliografia 203

Orzeczenia sądowe 207

Druki sejmowe i inne materiały dostępne w formie elektronicznej 211