Podział majątku wspólnego z rozliczeniem praw spółkowych i kredytów frankowych. Regulacje dotyczące małżonków, konkube / Helena Ciepła, Mirosława Pytlewska

Książka jako jedyna w sposób kompleksowy przedstawia od strony praktycznej problematykę podziału majątku po upadku każdego rodzaju związku: małżeństwa, konkubinatu, a także związku jednopłciowego. Nie jest to więc komentarz do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, lecz w sprawach o podział majątku wspólnego – przepisy są zatem omawiane tylko w zakresie potrzebnym do rozstrzygnięcia konkretnych problemów.

Celem opracowania jest praktyczna pomoc w dokonywaniu podziału majątku, w tym z zaciągniętymi przez byłych małżonków czy partnerów kredytami frankowymi zabezpieczonymi hipoteką lub nabytymi udziałami w spółkach osobowych czy kapitałowych. Omówiono także dorobek judykatury oraz poglądy doktryny w omawianej dziedzinie.

Publikacja zawiera wzory pism dostępne w wersji elektronicznej do pobrania ze strony www.podzial-majatku-malzonkow-wzory.wolterskluwer.pl po wpisaniu zamieszczonego w książce kodu aktywacyjnego. Wzory można modyfikować i dostosowywać do indywidualnych potrzeb.

Opracowanie jest przeznaczone przede wszystkim dla praktyków: sędziów, adwokatów, radców prawnych, notariuszy, komorników, asystentów sędziów oraz aplikantów wszystkich zawodów prawniczych. Zainteresuje również analityków bankowych i specjalistów do spraw nieruchomości zabezpieczonych hipotecznie.

Wykaz skrótów  | str. 11

Wprowadzenie    | str. 13

Rozdział 1

Wspólność ustawowa jako wspólność bezudziałowa    | str. 17

1.1. Uwagi ogólne    | str. 17

1.1.1. Pojęcie majątku wspólnego i jego składniki    | str. 18

1.1.2. Wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków    | str. 22

1.1.3. Dochody z majątku wspólnego i z majątku osobistego każdego z małżonków    | str. 23

1.1.3.1. Prawo własności nieruchomości    | str. 29

1.1.3.2. Spółdzielcze prawo do lokalu jako majątek wspólny    | str. 32

1.1.3.3. Znaczenie wpisów spółdzielczych własnościowych praw do lokali w księgach wieczystych dla ich objęcia wspólnością    | str. 35

1.1.4. Posiadanie    | str. 45

1.1.5. Wierzytelności    | str. 47

1.1.6. Ekspektatywa    | str. 50

1.1.6.1. Uwagi ogólne    | str. 50

1.1.6.2. Wzór umowy nabycia ekspektatywy odrębnej własności lokalu    | str. 56

1.1.7. Zasiedzenie    | str. 60

1.1.7.1. Przedmiot zasiedzenia    | str. 60

1.1.7.2. Stwierdzenie zasiedzenia    | str. 61

1.1.7.3. Skutki zasiedzenia dla majątku wspólnego małżonków    | str. 62

1.1.7.4. Wzór postanowienia stwierdzającego zasiedzenie    | str. 64

1.1.8. Roszczenie z prawa zabudowy cudzego gruntu (art. 231 k.c.) przez małżonków a podział majątku wspólnego    | str. 76

1.1.8.1. Przesłanki roszczenia z art. 231 § 1 k.c.    | str. 77

1.1.8.2. Wzór pozwu i umowy na podstawie art. 231 k.c.    | str. 82

1.1.9. Przynależność praw spółkowych do majątków małżonków    | str. 87

1.1.9.1. Uwagi ogólne    | str. 87

1.1.9.2. Akcje i udziały w spółkach kapitałowych    | str. 91

1.1.9.3. Wkład w spółce cywilnej pokryty z majątku osobistego małżonka i z majątku wspólnego    | str. 92

1.1.9.4. Wkład w spółkach osobowych prawa handlowego (jawnej, partnerskiej i komandytowej) pokryty z majątku osobistego małżonka i z majątku wspólnego    | str. 105

1.2. Kredyt frankowy jako składnik majątku wspólnego    | str. 110

1.2.1. Uwagi ogólne    | str. 110

1.2.2. Zawarcie umowy o tzw. kredyt frankowy indeksowany bądź denominowany    | str. 111

1.2.3. Małżonkowie jako kredytobiorcy    | str. 112

1.2.4. Odpowiedzialność małżonków za zobowiązania wynikające z umowy kredytu frankowego    | str. 117

1.2.4.1. Uwagi wprowadzające    | str. 117

1.2.4.2. Ograniczenie wierzycieli wynikające z charakteru wspólności łącznej    | str. 125

1.3. Śmierć osoby fizycznej (kredytobiorcy) a wymagalność wierzytelności banku    | str. 125

1.3.1. Uwagi wprowadzające    | str. 125

1.3.2. Odpowiedzialność małżonka spadkodawcy    | str. 129

Rozdział 2

Ustanie wspólności majątkowej    | str. 130

2.1. Uwagi ogólne    | str. 130

2.2. Przyczyny ustania wspólności majątkowej    | str. 130

2.3. Przekształcenie wspólności majątkowej we współwłasność ułamkową jako skutek prawny ustania tej wspólności    | str. 132

2.4. Zasada równych udziałów w majątku wspólnym    | str. 133

2.5. Żądanie ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym    | str. 134

2.6. Postępowanie w sprawie ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym    | str. 136

2.7. Skutki prawne ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym    | str. 139

Rozdział 3

Przedmiot podziału    | str. 142

3.1. Uwagi ogólne    | str. 142

3.2. Ustalenie składników majątku wspólnego    | str. 143

3.3. Ustalenie wartości poszczególnych składników majątku wspólnego    | str. 148

3.4. Ustalenie wartości nieruchomości obciążonej hipoteką    | str. 149

3.5. Ustalenie wartości udziałów i akcji w spółkach nabytych z majątku wspólnego    | str. 155

Rozdział 4

Tryby i sposoby podziału majątku wspólnego    | str. 159

4.1. Uwagi ogólne    | str. 159

4.1.1. Podział umowny    | str. 161

4.1.2. Wzór umowy o podział majątku wspólnego poprzez zniesienie współwłasności nieruchomości    | str. 163

4.2. Podział sądowy    | str. 166

4.2.1. Właściwość sądu    | str. 166

4.2.2. Uczestnicy postępowania o podział majątku    | str. 168

4.3. Sposoby podziału majątku wspólnego    | str. 174

4.3.1. Podział fizyczny    | str. 174

4.3.2. Podział majątku małżonków poprzez ustanowienie odrębnej własności lokali    | str. 178

4.3.3. Przyznanie majątku stosownie do okoliczności jednemu ze współmałżonków (byłych małżonków) z obowiązkiem spłaty drugiego    | str. 185

4.3.4. Sprzedaż majątku wspólnego stosownie do przepisów Kodeksu postępowania cywilnego    | str. 186

4.3.5. Spłaty i dopłaty    | str. 187

4.4. Wzór wniosku o podział majątku wspólnego    | str. 190

4.4.1. Wzór postanowienia o podziale majątku przez zarządzenie sprzedaży    | str. 192

4.4.2. Wzór postanowienia o podziale majątku wspólnego przez przyznanie wszystkich składników majątkowych jednemu z małżonków    | str. 193

4.4.3. Wzór postanowienia o podziale majątku wspólnego przez przyznanie wszystkich składników majątkowych obojgu małżonkom    | str. 194

4.4.4. Wzór postanowienia częściowego    | str. 196

4.5. Rozliczenie budowy małżonków na gruncie stanowiącym majątek osobisty jednego z małżonków    | str. 199

4.6. Rozliczenie majątku wspólnego małżonków, w skład którego wchodzą udziały i akcje w spółkach: cywilnych, jawnych, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnych    | str. 201

4.7. Rozliczenie majątku wspólnego małżonków, w skład którego wchodzi niespłacony kredyt frankowy przy ważnej umowie kredytu, bądź roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia wobec banku jako kredytodawcy w razie nieważności umowy kredytu frankowego    | str. 206

4.8. Rozliczenie majątku wspólnego małżonków w przypadku zakupu przedmiotów majątkowych z majątku wspólnego po ustaniu wspólności ustawowej    | str. 208

4.9. Sprawy podlegające rozpoznaniu w postępowaniu o podział majątku    | str. 210

4.9.1. Uwagi wprowadzające    | str. 210

4.9.2. Rozliczenie wydatków i nakładów    | str. 211

4.10. Skutki prawne zakończenia postępowania o podział majątku wspólnego    | str. 215

4.11. Wpis uzyskanych praw w wyniku podziału majątku wspólnego i rozliczenia związków pozamałżeńskich do księgi wieczystej    | str. 218

4.12. Podstawy wpisów do ksiąg wieczystych praw objętych wspólnością ustawową i stanowiących majątki osobiste    | str. 222

4.12.1. Uwagi ogólne    | str. 222

4.12.2. Umowy cywilnoprawne    | str. 224

4.12.3. Orzeczenia sądowe    | str. 224

4.13. Wpływ postępowania o podział majątku wspólnego na inne sprawy majątkowe między małżonkami (byłymi małżonkami)    | str. 224

4.14. Zasady orzekania o kosztach postępowania w sprawach o podział majątku wspólnego    | str. 228

Rozdział 5

Rozliczenie konkubentów    | str. 230

5.1. Uwagi ogólne    | str. 230

5.1.1. Charakterystyka instytucji konkubinatu    | str. 230

5.1.2. Podstawy materialnoprawne do rozliczenia byłych konkubentów    | str. 233

5.1.2.1. Uwagi wstępne    | str. 233

5.1.2.2. Prawo współwłasności    | str. 234

5.1.2.3. Spółka cywilna    | str. 235

5.1.2.4. Umowa zlecenia    | str. 241

5.1.2.5. Umowa darowizny    | str. 242

5.1.2.6. Stosunek pracy    | str. 244

5.1.2.7. Bezpodstawne wzbogacenie    | str. 245

5.2. Konkubenci a osoba bliska    | str. 251

Rozdział 6

Związki partnerskie jednopłciowe    | str. 254

6.1. Uwagi ogólne    | str. 254

6.2. Związki quasi-małżeńskie    | str. 256

6.3. Rozliczenie związków partnerskich jednopłciowych    | str. 259

Akty prawne    | str. 265

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (wyciąg)    | str. 267

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (wyciąg)    | str. 284

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (wyciąg)    | str. 289

Ustawa z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (wyciąg)    | str. 293

Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (wyciąg)    | str. 294

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (wyciąg)    | str. 299

Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (wyciąg)    | str. 302

Ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (wyciąg)    | str. 306

Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (wyciąg)    | str. 308

Literatura    | str. 313