Ryszard Strzelczyk doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Uczelni Łazarskiego;radca prawny specjalizujący się w obrocie nieruchomościami, prawie budowlanym i podatkowym; wieloletni kierownik szkolenia aplikantów notarialnych i notariuszy w Izbie Notarialnej w Warszawie; autor licznych publikacji dotyczących nieruchomości, także w ujęciu fiskalnym.
W publikacji omówiono oprócz podatku od nieruchomości oraz podatków rolnego i leśnego kwestie nabywania i posiadania nieruchomości oraz obrotu nimi w kontekście podatku od czynności cywilnoprawnych, VAT, podatków dochodowych, a także podatku od spadków i darowizn. Przedstawiono problematykę opłat: planistycznej, adiacenckiej, sądowej, jak również zagadnienia taksy notarialnej oraz opłat związanych z użytkowaniem wieczystym.
Książka przeznaczona jest przede wszystkim dla osób związanych zawodowo z rynkiem nieruchomości pośredników w obrocie nieruchomościami, zarządców nieruchomości, rzeczoznawców majątkowych, notariuszy, a także doradców podatkowych, adwokatów i radców prawnych.
Jest to kompendium wiedzy o podatkach i opłatach, z którymi można spotkać się w aktualnie obowiązującym stanie prawnym. Opracowanie w sposób bardzo rzetelny, logiczny i kompleksowy ukazuje najważniejsze elementy podatków i opłat w nieruchomościach. Autor nie tyle omawia i przytacza szczegółową treść przepisów prawnych, ile prezentuje problematykę w sposób zwięzły i zrozumiały wraz z odwoływaniem się do orzecznictwa sądowego. Czytelny język opracowania, odwołania do orzecznictwa oraz ciekawe przykłady z praktyki stosowania prawa stanowią o zasadności opublikowania utworu w postaci książki .
Prof. dr hab. Artur Kuś
Wykaz skrótów 13
Od Autora 17
Rozdział I Nieruchomość jako kategoria prawa cywilnego i podatkowego 19
Rozdział II Podatek od nieruchomości 26
Rozdział III Podatek rolny 38
Rozdział IV Podatek leśny 45
Rozdział V Podatek od czynności cywilnoprawnych 50 1. Informacje wstępne 50 1.1. Pojęcie podatku od czynności cywilnoprawnych 50 1.2. Przedmiot opodatkowania 51 1.3. Powstanie obowiązku podatkowego 52 1.4. Odnowienie obowiązku podatkowego 52 1.5. Właściwość rzeczowa i miejscowa organów podatkowych 53 1.6. Pobór podatku 54 1.7. Zwolnienia od podatku 55 1.8. Zwrot podatku 56 2. Specyfika opodatkowania poszczególnych czynności cywilnoprawnych 57 2.1. Sprzedaż 57 2.1.1. Pojęcie sprzedaży 57 2.1.2. Przedmiot opodatkowania 59 2.1.3. Podstawa opodatkowania 61 2.1.4. Stawka podatku 62 2.1.5. Moment powstania obowiązku podatkowego 63 2.1.6. Podmioty zobowiązane do uiszczenia podatku 66 2.1.7. Zwolnienia od podatku 67 2.1.8. Pobór podatku 68 2.1.9. Zwrot podatku 69 2.2. Zamiana 69 2.2.1. Pojęcie zamiany 69 2.2.2. Przedmiot opodatkowania 70 2.2.3. Podstawa opodatkowania 71 2.2.4. Stawka podatku 72 2.2.5. Moment powstania obowiązku podatkowego 72 2.2.6. Podmioty zobowiązane do uiszczenia podatku 72 2.2.7. Zwolnienia od podatku 72 2.2.8. Pobór podatku 73 2.2.9. Zwrot podatku 74 2.3. Darowizna 74 2.3.1. Pojęcie darowizny 74 2.3.2. Przedmiot opodatkowania 75 2.3.3. Podstawa opodatkowania 75 2.3.4. Moment powstania obowiązku podatkowego 75 2.3.5. Podmioty zobowiązane do uiszczenia podatku 75 2.3.6. Zwolnienia od podatku 76 2.3.7. Pobór podatku 76 2.3.8. Zwrot podatku 76 2.4. Dożywocie 76 2.4.1. Pojęcie dożywocia 76 2.4.2. Przedmiot opodatkowania 77 2.4.3. Podstawa opodatkowania 78 2.4.4. Stawka podatku 78 2.4.5. Moment powstania obowiązku podatkowego 78 2.4.6. Podmioty zobowiązane do uiszczenia podatku 78 2.4.7. Zwolnienia od podatku 79 2.4.8. Pobór podatku 79 2.4.9. Zwrot podatku 79 2.5. Zniesienie współwłasności oraz dział spadku 79 2.5.1. Pojęcie zniesienia współwłasności 79 2.5.2. Pojęcie działu spadku 83 2.5.3. Przedmiot opodatkowania 84 2.5.4. Podstawa opodatkowania 84 2.5.5. Stawka podatku 85 2.5.6. Moment powstania obowiązku podatkowego 86 2.5.7. Podmioty zobowiązane do uiszczenia podatku 86 2.5.8. Pobór podatku 87 2.5.9. Zwrot podatku 87 2.6. Ustanowienie hipoteki 88 2.6.1. Pojęcie hipoteki 88 2.6.2. Przedmiot opodatkowania 92 2.6.3. Podstawa opodatkowania 92 2.6.4. Stawka podatku 92 2.6.5. Moment powstania obowiązku podatkowego 93 2.6.6. Podmioty zobowiązane do uiszczenia podatku 93 2.6.7. Zwolnienia od podatku 93 2.6.8. Pobór podatku 94 2.6.9. Zwrot podatku 94 2.7. Ustanowienie odpłatnego użytkowania 94 2.7.1. Przedmiot opodatkowania 95 2.7.2. Podstawa opodatkowania 95 2.7.3. Stawka podatku 96 2.7.4. Moment powstania obowiązku podatkowego 96 2.7.5. Podmioty zobowiązane do uiszczenia podatku 96 2.7.6. Pobór podatku 96 2.7.7. Zwrot podatku 96 2.8. Ustanowienie odpłatnej służebności 97 2.8.1. Pojęcie i rodzaje służebności 97 2.8.2. Przedmiot opodatkowania 101 2.8.3. Podstawa opodatkowania 101 2.8.4. Stawka podatku 101 2.8.5. Moment powstania obowiązku podatkowego 101 2.8.6. Podmioty zobowiązane do uiszczenia podatku 101 2.8.7. Pobór podatku 102 2.8.8. Zwrot podatku 102 2.9. Umowa spółki 102 2.9.1. Rodzaje spółek i ich zdolność aportowa 102 2.9.2. Przedmiot opodatkowania 104 2.9.3. Podstawa opodatkowania 104 2.9.4. Moment powstania obowiązku podatkowego 105 2.9.5. Stawka podatku 105 2.9.6. Podmioty zobowiązane do uiszczenia podatku 106 2.9.7. Zwolnienia od podatku 106 2.9.8. Pobór podatku 106 2.9.9. Zwrot podatku 106 2.10. Przewłaszczenie na zabezpieczenie 106
Rozdział VI Podatek od towarów i usług 110 1. Informacje wstępne 110 2. VAT od sprzedaży nieruchomości 112 2.1. Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości z majątku prywatnego 113 2.2. Stawki podatku 122 2.3. Zwolnienia przedmiotowe 123 3. VAT od najmu nieruchomości 125 3.1. Ciągły i zarobkowy charakter usługi najmu 125 3.2. Strona podmiotowa umowy najmu z podatkowego punktu widzenia 127 3.3. Stawki podatku oraz zwolnienie o charakterze celowościowym 130
Rozdział VII Podatek dochodowy od osób fizycznych 133 1. Informacje wstępne o podatku dochodowym od osób fizycznych 133 2. Sprzedaż nieruchomości 137 2.1. Sprzedaż nieruchomości poza działalnością gospodarczą (sprzedaż prywatna) 139 2.2. Sprzedaż nieruchomości w związku z działalnością gospodarczą 154 2.2.1. Sprzedaż nieruchomości będącej środkiem trwałym 154 2.2.2. Sprzedaż nieruchomości jako towaru handlowego 157 2.3. Specyfika opodatkowania sprzedaży nieruchomości mieszkalnych 157 2.4. Przedwstępna umowa sprzedaży 159 2.5. Warunkowa umowa sprzedaży 164 3. Zamiana nieruchomości 165 4. Najem i dzierżawa nieruchomości 167 5. Przewłaszczenie nieruchomości na zabezpieczenie 177 6. Nabycie nieruchomości na zlecenie (nabycie powiernicze, fiducjarne) 180
Rozdział VIII Podatek dochodowy od osób prawnych 183 1. Informacje wstępne o podatku dochodowym od osób prawnych 183 2. Sprzedaż nieruchomości 185 3. Zamiana nieruchomości 190 4. Najem i dzierżawa nieruchomości 191 5. Przewłaszczenie nieruchomości na zabezpieczenie 191
Rozdział IX Podatek od spadków i darowizn 193 1. Istota spadkobrania 193 2. Pojęcie darowizny 198 3. Zasady opodatkowania spadków i darowizn 201
Rozdział X Opłaty związane z użytkowaniem wieczystym 213 1. Informacje wstępne 213 2. Pierwsza opłata i opłaty roczne 213 3. Opłata za przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości 222
Rozdział XI Opłata planistyczna 227
Rozdział XII Opłaty adiacenckie 237 1. Pojęcie opłaty adiacenckiej 237 2. Opłata adiacencka ustalana w związku z budową urządzeń infrastruktury technicznej 238 3. Opłata adiacencka ustalana w związku ze scaleniem i podziałem nieruchomości 245 4.Opłata adiacencka ustalana w związku z podziałem nieruchomości 247
Rozdział XIII Opłaty sądowe związane z nieruchomościami 252
Rozdział XIV Taksa notarialna 259
Bibliografia 269