Platformy cyfrowe i gospodarka współdzielenia / prof. Włodzimierz Szpringer

Kolejna monografia prof. Włodzimierza Szpringera, cenionego naukowca i autora wielu książek na temat nowoczesnych technologii, jest poświęcona głównym siłom napędowym czwartej rewolucji przemysłowej. Zagadnienia związane z rozwojem sieci i tworzoną przez nie gospodarką współdzielenia (sharing economy) oraz platformami i powstającą na ich bazie gospodarką platformową (platform economy) zostały przedstawione w sposób interdyscyplinarny i holistyczny. Dzięki czemu publikacja stanowi doskonałe kompendium wiedzy wszystkich uczestników rynku.

Cyfryzacja przekształca wszystkie branże. Tworzy nowy model wykorzystania platform internetowych jako pośredników dla rynków dwu-, a nawet wielostronnych. Platformy cyfrowe charakteryzują się pośrednimi efektami sieciowymi (różne grupy użytkowników są wzajemnie współzależne) i efektami skali, a także tworzeniem wartości dodanej, która nie jest prostą sumą wkładów użytkowników. Reorganizują rynki, restrukturyzują siłę roboczą i redefiniują zakres konkurencji. Ci nowi pośrednicy przekształcają tworzenie wartości, modele biznesowe firm, struktury przemysłowe i działalność innowacyjną. Wszystko wskazuje na to, że wkrótce jeszcze bardziej zmienią nasze życie.

Publikacja zawiera szczegółowy opis zróżnicowania platform cyfrowych pod względem struktur i funkcji oraz wnikliwe analizy problemów instytucjonalnych, a także aspektów regulacyjnych, społecznych, technologicznych związanych z rozwojem platform i gospodarki współdzielenia.

Wykaz skrótów

Wprowadzenie

1. Platformy cyfrowe – problemy koncepcyjne

1.1. Problemy definiowania platform cyfrowych

1.2. Ekonomia sieci jako płaszczyzna badania platform cyfrowych

1.3. Pozytywne aspekty konkurencji wokół osi innowacji

1.4. Korzyści ze współpracy i konkurencji innych firm z platformami cyfrowymi (pętla wartości)

1.5. Platforma jako infrastruktura (problem otwartości platformy)

1.6. Platformy społecznościowe

1.7. Platformy oferujące treści

2. Platformy cyfrowe a gospodarka współdzielenia

2.1. Regulowanie gospodarki współdzielenia

2.2. Ekosystem gospodarki współdzielenia – innowacyjne modele biznesowe

2.3. Platformy gospodarki współdzielenia – przykłady modeli biznesowych

2.4. Modele gospodarki współdzielenia a problem zaufania (blockchain)

2.5. Platformy cyfrowe a DLT blockchain (czy nowy etap odpośredniczenia?)

2.6. Blockchain – kierunek rozwoju gospodarki współdzielenia (peer-to-peer)

2.7. Gospodarka współdzielenia a Big Data

3. Platformy cyfrowe na rynku finansowym

3.1. BigTechy (TechFiny) na rynku usług finansowych

3.2. Gospodarka wspóldzielenia na rynku finansowym (open banking)

3.3. BigTechy – FinTechy na rynku finansowym (perspektywa DLT blockchain)

3.4. Platformy cyfrowe na rynku finansowym – bankowość jako usługa (finansjalizacja)

3.5. Platformy crowdfundingu

3.6. Platformy kryptowalutowe ICO/STO

3.7. Zdecentralizowane finanse oparte na blockchain – czy to realna wizja rozwoju rynku finansowego?

4. Platformy cyfrowe – perspektywa społeczna

4.1. Ambiwalentne oceny koncepcji gospodarki współdzielenia z perspektywy społecznej

4.2. Problem badania uczciwości algorytmicznej platform

4.3. Platformy cyfrowe a koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu

4.4. Platformy cyfrowe a koncepcja zrównoważonego rozwoju

4.5. Problem stronniczości (tendencyjności) pośrednictwa platform cyfrowych

4.6. Platformy sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego

5. Platformy cyfrowe – problematyka prawna

5.1. Platformy cyfrowe – w kierunku trójkątnych relacji prawnych

5.2. Od sklepu internetowego do platformy cyfrowej

5.3. Regulacja form pośrednictwa ze strony platform cyfrowych (analogia do sytuacji konsumenta?)

5.4. Rynki dwu- i wielostronne – wyzwaniem dla prawa konkurencji

5.5. „Rynek uwagi” jako przykład rynku dwustronnego

5.6. Platformy cyfrowe – czy potrzeba nowego prawa konkurencji?

6. Platformy cyfrowe a prawo konkurencji

6.1. Rola danych dla platform cyfrowych a prawo konkurencji

6.2. Gospodarka cyfrowa. Polityka technologiczna a polityka konkurencji

6.3. Platformy cyfrowe na pograniczu prawa własności intelektualnej i przemysłowej oraz prawa konkurencji

6.4. Prawa autorskie i patentowe na platformie – ludzie a maszyny

6.5. Poszerzone możliwości wiązania produktów na platformie cyfrowej (Google Android)

6.6. Postulat badania konkurencji wzdłuż łańcucha (pętli) wartości

6.7. Kluczowe problemy kontroli platform cyfrowych

6.8. Postulat integralnego podejścia do platform cyfrowych

Zakończenie

Słowniczek najważniejszych terminów

Bibliografia