Orientacja rynkowa we współrządzeniu miastem / Justyna Anders-Morawska, Wawrzyniec Rudolf

W publikacji przedstawiono praktyki dużych miast polskich, które wpisują się w nowy model zarządzania publicznego – współrządzenie. Analiza licznych przykładów współdziałania menedżerów publicznych z interesariuszami instytucjonalnymi w procesach przyciągania inwestorów, turystów i potencjalnych studentów oraz w tworzeniu dobrych warunków do rozwoju lokalnych przedsiębiorców pozwoliła na zobrazowanie sposobów realizacji zasad dobrego współrządzenia przez samorządy miejskie. Przykłady te wzbogacone o przejawy dobrych praktyk wewnątrzorganizacyjnych urzędów wskazujących na ich otwartość, efektywność, nastawienie partycypacyjne i koordynację dają bogaty obraz orientacji rynkowej badanych miast rozumianej jako kultura organizacyjna, w której główną rolę odgrywa responsywna maksymalizacja wartości dostarczanych mieszkańcom i użytkownikom.

Tematyka monografii ma duże znaczenie nie tylko dla nauk ekonomicznych, ale i dla pokrewnych, w tym nauk o urbanistyce, architekturze, planowaniu przestrzennym. Autorzy badają tworzenie relacji między marketingiem a współrządzeniem na szczeblu samorządów terytorialnych. Ujmują to w ujęciu modelowym, koncentrując się na skuteczności funkcjonowania tych relacji wobec długotrwałych tendencji, jakie występują w procesie miastotwórczym.

Wstęp 7

Rozdział 1. Procesy ewolucji w zarządzaniu publicznym 11

1.1. Klasyczny model administracji  13

1.1.1. Biurokracja idealna według Webera i jej krytyka  14

1.1.2. Legalizm organizacji biurokratycznej jako pozorna racjonalność  17

1.1.3. Krytyka biurokracji idealnej w koncepcjach N. Luhmana  20

1.2. Menedżeryzm – w kierunku nowego zarządzania publicznego  22

1.2.1. Uwarunkowania ekonomiczno-społeczne rozwoju NZP  23

1.2.2. Uwarunkowania polityczno-intelektualne rozwoju NZP  25

1.2.3. Teoretyczne podstawy nowego zarządzania publicznego  26

1.2.4. Podstawowe elementy modelu NZP  28

1.3. Współrządzenie (public governance)  34

1.4. Analiza porównawcza modeli zarządzania publicznego  37

1.5. Procesy zmian w zarządzaniu publicznym w Polsce  40

1.6. Podsumowanie  42

Rozdział 2. Dobre współrządzenie jako koncepcja normatywna w zarządzaniu  publicznym 43

2.1. Operacjonalizacja zasad dobrego współrządzenia  43

2.2. Jakość usług publicznych w kontekście dobrego współrządzenia  49

2.3. Koncepcja dobrego współrządzenia w polityce Unii Europejskiej  56

2.4. Dobre współrządzenie w kontekście przemian w polskiej administracji publicznej  59

2.5. Podsumowanie  69

Rozdział 3. Orientacja rynkowa w zarządzaniu publicznym 71

3.1. Orientacja rynkowa i orientacja marketingowa w działalności organizacji publicznej 71

3.1.1. Orientacja rynkowa a orientacja marketingowa  73

3.1.2. Upowszechnianie elementów koncepcji orientacji rynkowej w publikacjach poświęconych administracji publicznej  76

3.1.3. Próby zastosowania narzędzi pomiaru orientacji rynkowej w badaniach sektora publicznego i non profit  79

3.2. Ewolucja marketingu w organizacjach publicznych  87

3.2.1. Wczesne próby wykorzystania marketingu w sektorze publicznym  87

3.2.2. Podejście transakcyjne w marketingu organizacji publicznych  89

3.2.3. Podejście relacyjne w marketingu organizacji publicznych  92

3.2.4. Marketing terytorialny w świetle podejścia transakcyjnego i relacyjnego  95

3.3. Procesy tworzenia wartości dla interesariuszy organizacji publicznych  99

3.3.1. Interesariusze organizacji publicznych  99

3.3.2. Tworzenie i dostarczanie wartości interesariuszom  104

3.4. Podsumowanie  108

Rozdział 4. Metodyka badań 111

4.1. Tło badania  111

4.2. Pytania badawcze i cele badania  115

4.3. Dobór przypadków w świetle teorii zależności od zasobów i teorii zasobowej przedsiębiorstwa  117

4.4. Charakterystyka badanych ośrodków  121

4.5. Operacjonalizacja pojęć  133

4.6. Przebieg procesu badawczego  139

Rozdział 5. Orientacja rynkowa miast 147

5.1.Możliwości adaptacji koncepcji orientacji rynkowej w kontekście praktyk występujących w badanych miastach  147

5.1.1. Pozyskiwanie wiedzy o potrzebach użytkowników  148

5.1.2. Koordynacja współpracy z interesariuszami instytucjonalnymi  153

5.1.3. Responsywność – kontrola rezultatów procesów przyciągania użytkowników  155

5.2. Dobre praktyki w zakresie orientacji rynkowej miast  158

5.2.1. Przykłady dobrych praktyk badanych miast  159

5.2.2. Skuteczne przyciąganie inwestorów – konsekwencje w działaniach komunikacyjnych i budowaniu wartości dla inwestorów  161

5.2.3. Skuteczne przyciąganie turystów – konsekwencje w działaniach komunikacyjnych i budowaniu wartości dla turystów  168

5.2.4. Skuteczne przyciąganie studentów – konsekwencje w działaniach komunikacyjnych i budowaniu wartości dla młodych, podejmujących studia wyższe  175

5.2.5. Tworzenie sprzyjających warunków dla lokalnych przedsiębiorców  185

5.3. Podsumowanie  191

Rozdział 6. Operacjonalizacja zasad dobrego współrządzenia w badanych miastach 193

6.1. Dobre współrządzenie w dokumentach strategicznych badanych ośrodków  193

6.2. Znaczenie pojęcia „dobre współrządzenie” wśród menedżerów miejskich  195

6.3. Realizacja zasad dobrego współrządzenia w jednostkach organizacyjnych urzędów badanych miast  202

6.3.1. Zasada otwartości  204

6.3.2. Zasada partycypacji  210

6.3.3. Zasada efektywności  218

6.3.4. Zasada spójności  222

6.4. Podsumowanie  228

Zakończenie 231

Bibliografia 239

Spisy tabel, rysunków, ramek, wykresów, map 251


Załączniki 255