Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych / Renata Kędziora

Książka stanowi gruntowne omówienie problematyki prawno-medycznej dotyczącej odpowiedzialności karnej lekarzy. Zaprezentowane zostały w niej zasady i przesłanki odpowiedzialności za nieudzielenie pomocy, niepowodzenie w leczeniu, dokonanie czynności medycznych bez zgody pacjenta oraz z naruszeniem innych przesłanek dopuszczalności ich przeprowadzania. Autorka porusza tak kontrowersyjne tematy, jak stwierdzenie błędu medycznego, dopuszczalność transplantacji ex vivo czy sterylizacja na życzenie. Poza czynnościami leczniczymi zostały opisane również zagadnienia związane z przeprowadzaniem zabiegów kosmetycznych i eksperymentów medycznych.

Adresaci:

Publikacja skierowana jest przede wszystkim do prawników, studentów prawa i lekarzy, jak też wszystkich osób zainteresowanych zagadnieniami odpowiedzialności karnej lekarzy w związku z przeprowadzaniem czynności medycznych.

Książka dostępna także w wersji elektronicznej. Kliknij i sprawdź --->

Wykaz ważniejszych skrótów 11
Akty prawne 11 Publikacje 12 Inne 12 Wstęp 13
Rozdział I. Ogólne zasady legalności czynności leczniczych 17
1. Pojęcie i rodzaje czynności medycznych w świetle polskiego ustawodawstwa 17 1.1. Uwagi ogólne 17 1.2. Uregulowanie czynności leczniczych w ustawie z dnia 28 października 1950 r. o zawodzie lekarza 18 1.3. Pojęcie i rodzaje czynności medycznych w świetle obowiązującego ustawodawstwa medycznego. Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty 25 2. Spór o charakter prawny czynności medycznych 39 2.1. Uwagi ogólne 39 2.2. Koncepcje legalności czynności leczniczych 40 2.3. Legalność pozaleczniczych czynności medycznych 53
Rozdział II. Analiza przesłanek legalności czynności leczniczych 63
1. Ogólna charakterystyka przesłanek legalności czynności leczniczych 63 1.1. Uregulowania prawne 64 1.2. Zakres przesłanek legalności czynności leczniczych 69 2. Problem zgody pacjenta 73 2.1. Uwagi ogólne 73 2.2. Prawna ważność zgody pacjenta 78 2.3. Zakres zgody pacjenta 84 2.4. Warunki dotyczące formy i treści zgody 88 2.5. Świadoma i dobrowolna zgoda a prawo pacjenta do informacji 92 3. Inne przesłanki legalności czynności leczniczych 99 3.1. Cel leczniczy 99 3.2. Osoby uprawnione do dokonywania czynności leczniczych 101 3.3. Zgodność czynności leczniczych z zasadami wiedzy i sztuki lekarskiej 110
Rozdział III. Przesłanki odpowiedzialności karnej lekarza w związku z wykonywaniem zawodu 119
1. Odpowiedzialność lekarza za naruszenie przesłanek legalności czynności leczniczych 120 1.1. Dokonywanie czynności lekarskich przez nieuprawniony podmiot 120 1.2. Dokonanie czynności medycznej bez zgody pacjenta 127 1.3. Czynność wykonana niezgodnie z zasadami wiedzy i ostrożności 133 1.4. Odpowiedzialność za pozalecznicze czynności medyczne 137 2. Odpowiedzialność lekarza za nieudzielenie pomocy 141 2.1. Odpowiedzialność lekarza będącego gwarantem bezpieczeństwa osoby zagrożonej 143 2.2. Odpowiedzialność lekarza niebędącego gwarantem bezpieczeństwa osoby zagrożonej 152 3. Odpowiedzialność karna lekarza za niepowodzenie w leczeniu 160 3.1. Zagadnienia wstępne 160 3.2. Przesłanki odpowiedzialności karnej za niepowodzenie w leczeniu 164 3.3. Bezprawność czynności medycznych a zachowanie wymaganej ostrożności 168 3.4. Obiektywne przypisanie skutku przestępnego 177 3.5. Wina jako podstawa odpowiedzialności lekarza 185
Rozdział IV. Odpowiedzialność lekarza za błąd w sztuce medycznej 191
1. Pojęcie i charakter błędu 191 1.1. Pojęcie błędu w sztuce medycznej 191 1.2. Błąd jako kategoria obiektywna 195 1.3. Błąd medyczny jako przejaw naruszenia zasad ostrożności 200 2. Rodzaje błędu w sztuce medycznej 207 2.1. Błąd diagnostyczny 208 2.2. Błąd terapeutyczny 218 2.3. Błąd techniczny 225 2.4. Błąd organizacyjny 228 3. Odpowiedzialność lekarza za błąd medyczny 229 3.1. Błąd jako działanie sprzeczne z zasadami wiedzy i praktyki medycznej 230 3.2. Błąd w strukturze przestępstwa nieumyślnego 234 3.3. Skutek i jego przypisywalność 236 3.4. Wina lekarza sprawcy 240 4. Odpowiedzialność karna lekarza w praktyce sądowej 245 4.1. Problemy z przypisaniem błędu medycznego 245 4.2. Kwalifikacja prawna czynu przy odpowiedzialności za błąd lekarski 255
Rozdział V. Odpowiedzialność karna lekarza w związku z przeprowadzaniem eksperymentu medycznego 266
1. Pojęcie i rodzaje eksperymentu 266 2. Podstawy prawne eksperymentu 279 3. Przesłanki legalności eksperymentów w świetle ustawodawstwa medycznego 285 3.1. Cel eksperymentu 287 3.2. Zgodność z aktualnym stanem wiedzy medyczej 293 3.3. Zakres podmiotowy eksperymentów medycznych 304 3.4. Zgoda na eksperyment medyczny 310 3.4.1. Podmioty uprawnione do udzielenia zgody 311 3.4.2. Forma i treść zgody 320 3.5. Pozytywna opinia komisji bioetycznej 326 4. Odpowiedzialność karna a eksperyment medyczny 328 4.1. Niezachowanie przesłanek legalności eksperymentów medycznych 328 4.2. Błąd medyczny przy przeprowadzaniu eksperymentu 334
Rozdział VI. Odpowiedzialność karna lekarza za inne nieterapeutyczne czynności medyczne 338
1. Problem legalności przeszczepów 338 1.1. Pojęcie i charakter prawny transplantacji 338 1.2. Podstawy prawne dopuszczalności transplantacji 349 1.2.1. Sekcja zwłok a przeszczepy 356 1.2.2. Problem zgody na pobranie organu 358 1.2.3. Sprzeciw lub zezwolenie prokuratora na pobranie komórek, tkanek lub narządów 366 1.2.4. Transplantacja ex vivo 370 2. Możliwa odpowiedzialność karna w związku z przeprowadzaniem przeszczepów ex mortis i ex vivo 385 2.1. Odpowiedzialność karna przy przeszczepach ex mortuo 385 2.2. Możliwość odpowiedzialności karnej przy przeprowadzaniu transplantacji ex vivo 391 3. Czynności medyczne prawnie nieuregulowane 399 3.1. Uwagi ogólne 399 3.2. Zabiegi kosmetyczne. Przesłanki legalności. Możliwość odpowiedzialności karnej 401 3.2.1. Charakter prawny zabiegów kosmetycznych 405 3.2.2. Odpowiedzialność karna związana z przeprowadzaniem czynności kosmetycznych 412 3.3. Zabiegi ubezpładniające. Przesłanki legalności. Problem odpowiedzialności karnej 414 3.3.1. Odpowiedzialność karna związana z przeprowadzaniem zabiegów ubezpładniających 426
Wnioski końcowe 431
Bibliografia 439
Wykaz aktów prawnych 439 Akty wykonawcze 441 Akty prawa międzynarodowego 443 Orzecznictwo sądowe 444 Literatura wykorzystana 447