Likwidacja szkoły / Leszek Jaworski, Magdalena Rypińska

Zakładanie i prowadzenie publicznych szkół należy do kompetencji samorządu terytorialnego. Coraz częściej decyduje się on na likwidację prowadzonych placówek. Przyczyny tej decyzji są różne. Najczęściej jest to spowodowane trudnościami finansowymi, które związane są ze spadkiem kwot subwencji oświatowej otrzymywanej z budżetu państwa na zadania związane z edukacją, uzależnionej od liczby uczniów.

Zwykle subwencja nie wystarcza do prowadzenia placówki. W niektórych przypadkach zapewnia pokrycie tylko około 30% ponoszonych przez gminę kosztów. W warunkach niżu demograficznego, gdy uczniów jest mniej, a liczba nauczycieli, którym trzeba płacić pensje, nie zmienia się, koszty ponoszone przez gminę rosną. Samorząd, szukając oszczędności, ogranicza wydatki na szkolnictwo. Powody likwidacji szkoły nie mogą być jednak podyktowane wyłącznie względami ekonomicznymi.

Decyzja o zamknięciu placówki powinna być oparta na wszechstronnej analizie i uwzględniać przede wszystkim zgodność działań z ustawą z 7 września 1991 r. o systemie oświaty, ze szczególnym uwzględnieniem terminów powiadomienia o planowanych zmianach rodziców uczniów i kuratora oświaty. Należy wziąć pod uwagę również warunki, w jakich będą się uczyć dzieci i młodzież po likwidacji szkoły oraz organizację dowożenia dzieci do szkoły. Procedura likwidacyjna jest bardzo skomplikowanym procesem. Jeden błąd może spowodować wstrzymanie całego postępowania.

Mimo stopniowego spadku liczby zamykanych szkół, samorząd nadal zamierza ograniczać wydatki na oświatę. Z informacji resortu edukacji z 13 marca 2014 r. wynika, że w tym roku samorządy miały zamiar zlikwidować 99 szkół. Publikacja przybliży przyczyny i procedury towarzyszące likwidacji placówek oświaty.

1. Istota likwidacji szkoły
   • 1.1. Zdefiniowanie pojęcia
   • 1.2. Procedura likwidacji szkoły
     • 1.2.1. Konsultacje ze związkami zawodowymi
     • 1.2.2. Wyłączenie się radnego z głosowania
     • 1.2.3. Uchwała intencyjna
     • 1.2.4. Powiadomienie rodziców
     • 1.2.5. Opinia kuratora
     • 1.2.6. Zawiadomienie organu wykonawczego
     • 1.2.7. Uchwała w sprawie likwidacji szkoły
     • 1.2.8. Nadzór wojewody
   • 1.3. Przekształcenie szkoły
     • 1.3.1. Zdefiniowanie pojęcia
     • 1.3.2. Likwidacja szkoły filialnej
     • 1.3.3. Przeniesienie kształcenia w określonym zawodzie
   • 1.4. Likwidacja placówki wchodzącej w skład zespołu szkół
   • 1.5. Przekazanie dokumentacji
2. Likwidacja szkoły a uprawnienia uczniów
   • 2.1. Kształcenie zawodowe
   • 2.2. Ustalanie sieci i obwodów szkół
3. Wpływ likwidacji szkoły na stosunki pracy w szkole
   • 3.1. Obowiązki dyrektora szkoły
   • 3.2. Całkowita likwidacja szkoły
     • 3.2.1. Rozwiązanie stosunków pracy z nauczycielem
     • 3.2.2. Zwolnienie pracowników niepedagogicznych
     • 3.2.3. Odwołanie dyrektora szkoły
   • 3.3. Częściowa likwidacja szkoły
     • 3.3.1. Wybór nauczycieli do zwolnienia
     • 3.3.2. Przeniesienie w stan nieczynny
4. Obowiązki w zakresie prowadzonej rachunkowości
   • 4.1. Zamknięcie ksiąg rachunkowych
     • 4.1.1. Termin zamknięcia ksiąg
     • 4.1.2. Procedura zamknięcia ksiąg rachunkowych w likwidowanej szkole
   • 4.2. Sporządzenie sprawozdań
   • 4.3. Przekazanie dokumentacji księgowej
   • 4.4. Inwentaryzacja majątku
     • 4.4.1. Spis z natury
     • 4.4.2. Uzgodnienie salda
     • 4.4.3. Weryfikacja salda
     • 4.4.4. Odstąpienie od inwentaryzacji