Nadzór i kontrola finansów Jednostek Samorządu Terytorialnego / Adam Błaszko

Publikacja stanowi analizę systemu nadzoru i kontroli jednostek samorządu terytorialnego przez Regionalne Izby Obrachunkowe (RIO) w sprawach finansowych.

Przedstawiono w niej m.in. takie zagadnienia jak:
• organizację i zasady działania regionalnych izb obrachunkowych w zakresie nadzoru nad JST;
• funkcje, cele i środki nadzoru;
• przesłanki podjęcia czynności nadzorczych;
• warunki, tryb i zasady kontroli;
• zaskarżanie rozstrzygnięć nadzorczych RIO – dopuszczalność wniesienia skargi, wymogi formalne, formułowanie zarzutów skargi kasacyjnej.

Publikacja będzie pomocna dla pracowników jednostek samorządu terytorialnego podczas postępowań nadzorczych i kontrolnych. Pozwoli zrozumieć misję i zasady funkcjonowania RIO, jak również w sposób właściwy reprezentować własne interesy – szczególnie finansowe – na różnych płaszczyznach współpracy z tym podmiotem.

Książka przeznaczona jest dla skarbników, pracowników działów finansowo-księgowych jednostek samorządu terytorialnego oraz osób wchodzących w skład organów stanowiących i wykonawczych tych jednostek, a także adwokatów i radców prawnych.

Wykaz skrótów  | str. 9

Wstęp  | str. 11

Rozdział 1

Kontrola i nadzór – analiza pojęć  | str. 15

1.1. Uwagi wstępne  | str. 15

1.2. Nadzór i kontrola w JST  | str. 16

1.3. Nadzór  | str. 27

1.4. Pojęcie nadzoru  | str. 29

1.5. Nadzór nad samorządem  | str. 31

1.6. Funkcje i cele nadzoru  | str. 33

1.7. Środki nadzoru  | str. 35

1.8. Specyfika nadzoru RIO  | str. 40

1.9. Kontrola  | str. 45

1.10. Kryteria kontroli  | str. 47

1.11. Środki kontroli  | str. 49

1.12. Kontrola i nadzór – podobieństwa i różnice  | str. 53

1.13. Podsumowanie  | str. 59

Rozdział 2

Regionalne izby obrachunkowe jako część administracji publicznej w Polsce  | str. 61

2.1. Uwagi wstępne  | str. 61

2.2. Specyfika organizacji RIO  | str. 62

2.3. Zasada domniemania kompetencji nadzorczych  | str. 66

2.4. Dylematy dotyczące rozgraniczenia właściwości nadzorczych RIO i wojewodów  | str. 68

2.5. Sprawy finansowe jako przedmiot nadzoru RIO  | str. 72

2.6. Podsumowanie  | str. 81

Rozdział 3

Organizacja i zasady działania regionalnych izb obrachunkowych w zakresie nadzoru nad JST  | str. 85

3.1. Uwagi wstępne  | str. 85

3.2. Kolegium RIO  | str. 86

3.3. Charakter członkostwa w kolegium RIO  | str. 87

3.4. Charakter pracy w ramach kolegium RIO  | str. 95

3.5. Niezawisłość członków kolegium RIO  | str. 96

3.6. Wyłączne kompetencje kolegium RIO  | str. 100

3.7. Posiedzenia kolegium izby  | str. 101

3.8. Tryb pracy kolegium  | str. 104

3.9. Raporty, analizy i opinie składów orzekających RIO  | str. 106

3.10. Podsumowanie  | str. 111

Rozdział 4

Działania nadzorcze RIO w ramach systemu organów władzy publicznej  | str. 113

4.1. Uwagi wstępne  | str. 113

4.2. Czynności nadzorcze RIO  | str. 113

4.3. Przesłanki podjęcia czynności nadzorczych  | str. 118

4.4. Postępowanie wyjaśniające  | str. 122

4.5. Postępowanie nadzorcze przed kolegium RIO  | str. 128

4.6. Istotne naruszenie prawa  | str. 138

4.7. Nieistotne naruszenie prawa i pozostałe konsekwencje postępowania nadzorczego  | str. 145

4.8. Szczególny tryb nadzorczy  | str. 149

4.9. Zastępcze ustalenie budżetu jako środek nadzoru  | str. 159

4.10. Podsumowanie  | str. 168

Rozdział 5

Działalność kontrolna i instruktażowo-szkoleniowa RIO  | str. 175

5.1. Działalność kontrolna  | str. 175

5.2. Warunki, tryb i zasady kontroli RIO  | str. 177

5.3. Wystąpienie pokontrolne, zalecenia i zastrzeżenia  | str. 180

5.4. Działalność informacyjna, instruktażowa  i szkoleniowa  | str. 184

5.5. Charakter i zakres działalności informacyjnej, instruktażowej oraz szkoleniowej RIO  | str. 186

5.6. Instruktaż i wyjaśnienia przepisów prawa  | str. 189

5.7. Faktyczny zakres działalności informacyjnej, instruktażowej oraz szkoleniowej RIO  | str. 191

5.8. Działalność szkoleniowa  | str. 192

Rozdział 6

Działalność opiniodawcza  | str. 195

6.1. Uwagi wstępne  | str. 195

6.2. Charakter prawny opinii  | str. 197

6.3. Kontrowersje dotyczące działalności opiniodawczej RIO  | str. 206

6.4. Kryteria formalne opinii RIO  | str. 208

6.5. Opinie negatywne  | str. 210

6.6. Odwołanie od opinii  | str. 211

6.7. Analiza poszczególnych rodzajów opinii wydawanych przez RIO  | str. 217

6.7.1. Opinie dotyczące budżetu JST  | str. 217

6.7.2. Opinie RIO o deficycie  | str. 223

6.7.3. Opinia o informacji z przebiegu wykonania budżetu JST  | str. 230

6.7.4. Opinie RIO w zakresie możliwości spłaty zaciąganych zobowiązań finansowych  | str. 238

6.8. Podsumowanie  | str. 250

Rozdział 7

Pozostałe zagadnienia związane z działalnością RIO  | str. 253

7.1. Rola RIO w procesie absolutorium budżetowego JST  | str. 253

7.2. Raport o stanie gospodarki finansowej jednostki  | str. 255

7.3. Postępowanie naprawcze  | str. 256

7.4. Zastępcze ustalenie budżetu przez RIO  | str. 258

7.5. Wytyczne wydawane przez Krajową Radę Regionalnych Izb Obrachunkowych  | str. 259

7.6. Rozpatrywanie skarg przez RIO  | str. 260

7.7. Rozpatrywanie spraw dotyczących powiadomień regionalnej izby obrachunkowej przez skarbnika (głównego księgowego budżetu) o przypadkach dokonania kontrasygnaty na pisemne polecenie zwierzchnika  | str. 261

Rozdział 8

Zaskarżanie rozstrzygnięć nadzorczych RIO  | str. 263

8.1. Skarga do sądu na rozstrzygnięcie nadzorcze  | str. 264

8.2. Dopuszczalność wniesienia skargi  | str. 265

8.3. Termin na wniesienie skargi  | str. 266

8.4. Organ właściwy do wniesienia skargi  | str. 267

8.5. Wymogi formalne skargi  | str. 267

8.6. Zarzuty skargi  | str. 268

8.7. Formułowanie zarzutów skargi kasacyjnej  | str. 269

8.8. Postępowanie sądowoadministracyjne dotyczące rozstrzygnięć nadzorczych RIO  | str. 271

Bibliografia  | str. 273

Orzecznictwo  | str. 285