Model interakcji postępowania przygotowawczego oraz postępowania głównego w procesie karnym / Jarosław Zagrodnik

Publikacja stanowi w polskiej nauce procesu karnego pierwsze, kompleksowe opracowanie poświęcone układowi wzajemnych powiązań między postępowaniem przygotowawczym oraz postępowaniem głównym, które – występując na różnym poziomie ogólności – wpływają na ukształtowanie zasadniczych składników strukturalnych wytyczających wzorcowy przebieg procesu karnego na wymienionych etapach (interakcji postępowania przygotowawczego oraz postępowania głównego w procesie karnym).

Przyjmując założenie, że w schematach myślowych, którym jest obecnie podporządkowany przebieg polskiego procesu karnego, wynikających w przeważającej mierze z koncepcji procesu karnego ukształtowanej w latach 1944-1989, nie da się pomieścić przemyśleń dotyczących interakcji postępowania przygotowawczego i postępowania głównego, które byłyby w pełni adekwatne do współczesnych realiów i ugruntowanego podłoża demokratycznego, w książce podjęto próbę przekroczenia wynikających z tych schematów „barier koncepcyjnych” w drodze skonstruowania wzorcowego układu wzajemnej relacji między wymienionymi etapami procesowymi (modelu interakcji między tymi etapami w procesie karnym). W przedstawionym znaczeniu model interakcji postępowania przygotowawczego oraz postępowania głównego stanowi pewnego rodzaju szkielet przebiegu postępowania karnego w sprawach publicznoskargowych do momentu wydania wyroku przez sąd pierwszej instancji. Konstrukcja modelu jest podporządkowana osiągnięciu celu horyzontalnego w postaci urzeczywistnienia sprawiedliwości proceduralnej w procesie karnym poprzez zapewnienie maksymalnego prawdopodobieństwa osiągnięcia sprawiedliwości materialnej w warunkach tego procesu.

Opracowanie zawiera analizę modelowych rozwiązań dotyczących relacji między postępowaniem przygotowawczym oraz postępowaniem głównym, które funkcjonują w polskim porządku prawnym oraz w systemach prawnych wybranych państw Europy Zachodniej. Towarzyszy jej wykorzystanie zarówno dorobku polskiej doktryny procesu karnego, jak i obcej, w szczególności niemieckiej nauki prawa karnego procesowego. Formułowane w opracowaniu tezy zawierają propozycje rozwiązań problemów, które zajmują centralne miejsce w trwającej obecnie w polskiej nauce procesu karnego dyskusji nad zmianą modelu procesu karnego oraz stanowią zasadniczy przedmiot intensywnych prac legislacyjnych zmierzających w tym kierunku.