Instytucje rynku finansowego w Polsce / Anna Szelągowska

Książka ta rekomendowana jest osobom, które stojąc przed dylematem wyboru odpowiedniej pozycji z zakresu rynku finansowego, chcieliby mieć w jednym opracowaniu bogate kompendium wiedzy na temat funkcjonowania instytucji polskiego rynku finansowego.
Pozycja ta prezentuje organizację, cele i uwarunkowania rozwoju blisko trzydziestu najważniejszych podmiotów rynku finansowego. Jej zaletą jest to, że napisana jest jasno i nader przejrzyście przez znanych ekonomistów z głównych ośrodków akademickich. Książka ta będzie zatem pomocna nie tylko w czasie sesji egzaminacyjnej, ale również w całym toku studiów, podczas których student niejednokrotnie zmuszony jest do poszerzania swojej wiedzy na temat mechanizmów funkcjonowania rynku finansowego.
Ta praca zbiorowa powinna wejść także do kanonu lektur podstawowych z zakresu ekonomii dla wszystkich, którzy przygotowują się do pisania prac dyplomowych lub są w trakcie ich pisania oraz dla tych Czytelników, którzy preferują maksimum treści w jednym tomie. Ten elementarz wiedzy powinien znaleźć się na półce każdego, kto chce zrozumieć i poznać realia polskiego rynku finansowego.
Anna Szelągowska Politechnika Radomska

Wprowadzenie

Rozdział 1
Narodowy Bank Polski jako bank centralny - Urszula Kosterna
Wprowadzenie
Tradycje polskiej bankowości centralnej
Narodowy Bank Polski w gospodarce centralnie planowanej
Dostosowania polskiej bankowości centralnej do wymogów gospodarki
rynkowej i norm europejskiego sektora finansowego od 1989 r
Ustrój, cele i zadania oraz organy Narodowego Banku Polskiego
Niezależność i odpowiedzialność Narodowego Banku Polskiego
Funkcje Narodowego Banku Polskiego
Podsumowanie

Rozdział 2
Komisja Nadzoru Finansowego - Krzysztof Borowski
Wprowadzenie
Skład Komisji Nadzoru Finansowego
Struktura organizacyjna Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego
Pion Nadzoru Rynku Kapitałowego (PNK)
Departament Usług Finansowych, Licencjonowania
i Nadzoru Funkcjonalnego
Departament Emitentów
Departament Nadzoru Obrotu
Pion Nadzoru Ubezpieczeniowego
Departament Ubezpieczeń Nadzoru Systemowego
Pion Nadzoru Emerytalnego (PNE)
Departament Emerytalnego Nadzoru Normatywnego
Pion Polityki Rozwoju Rynku Finansowego i Polityki
Międzysektorowej (PPM)
Departament Pośredników Finansowych (DPF)
Departament Ochrony Klientów (DOK)
Departament Edukacji (DED)
Pion Organizacyjny (POR)
Gabinet Komisji (GKO)
Pion Prawno-Legislacyjny (PPL)
Podmioty nadzorowane przez KNF
Narzędzia kontroli będące w posiadaniu KNF
Współpraca międzynarodowa KNF
Inne elementy działania KNF

Rozdział 3
Instytucja nadzoru ubezpieczeniowego w Polsce - Marzanna Lament
Wprowadzenie
Cel nadzoru ubezpieczeniowego i jego etapy rozwoju w Polsce
Rodzaje systemów nadzorczych
Zasady funkcjonowania nadzoru ubezpieczeniowego w Polsce
Reorganizacja nadzoru ubezpieczeniowego w Unii Europejskiej
Podsumowanie

Rozdział 4
Nadzór bankowy w Polsce na tle rozwiązań systemowych - Małgorzata Zaleska
Wprowadzenie
Geneza powstania nadzoru bankowego
Pojęcie, organizacja i cele działania nadzoru
Zakres oddziaływania nadzoru
Licencjonowanie działalności bankowej
Regulacje nadzorcze
Inspekcje i sankcje nadzorcze
Podsumowanie

Rozdział 5
Banki komercyjne na polskim rynku finansowym - Anna Szelągowska
Wprowadzenie
Podstawy prawne funkcjonowania banków komercyjnych w Polsce
Przedmiot działalności banków komercyjnych
Klienci banków komercyjnych
Organy banku komercyjnego i zakres ich obowiązków
Rozwój bankowości komercyjnej w Polsce po 1989 r
Podsumowanie

Rozdział 6
Banki hipoteczne w Polsce - Anna Szelągowska
Wprowadzenie
Zarys historyczny bankowości hipotecznej w Polsce
Prawne uwarunkowania działalności banków hipotecznych
Instytucja powiernika w działalności banku hipotecznego
Działalność banków hipotecznych w Polsce po 1997 r
Podsumowanie

Rozdział 7
Banki inwestycyjne na polskim rynku finansowym - Krzysztof Borowski
Wprowadzenie
Operacje na rynku papierów wartościowych
Działalność brokerska (broking)
Działalność dealerska (dealing)
Sprzedaż bezpośrednia wąskiej, określonej grupie inwestorów
(private placement)
Pośrednictwo w sprzedaży papierów wartościowych (selling agent)
Projektowanie i handel finansowymi instrumentami pochodnymi
(financial deńvatives)
Organizacja własnych i obcych emisji (issue broking and dealing)
Gwarantowanie emisji (underwriting)
Private banking
Operacje na rynku pieniężnym
Transakcje na rynku papierów dłużnych przedsiębiorstw
(commercial papers)
Transakcje na rynku papierów skarbowych
Transakcje na rynku międzybankowym
Transakcje na rynku walutowym
Zarządzanie aktywów
Tworzenie i zarządzanie funduszami wspólnego inwestowania
(mutual funds)
Tworzenie i zarządzanie funduszami podwyższonego ryzyka
(venture capital fund i private equity)
Doradztwo finansowe (corporate finance)
Tworzenie serwisu informacji gospodarczej i doradztwo
inwestycyjne
Sporządzanie analiz wykonalności projektów inwestycyjnych
(feasibility study)
Opracowanie strategii i prowadzenie restrukturyzacji
przedsiębiorstw
Opracowanie strategii przejmowania i łączenia (podziału)
przedsiębiorstw
Organizacja i prowadzenie wspomaganego wykupu
przedsiębiorstw
Projektowanie sekurytyzacji (securitization)
Działalność na rynku nieruchomości
Nowe trendy w bankowości inwestycyjnej na rynkach światowych
Bankowość inwestycyjna w Polsce i perspektywy rozwoju

Rozdział 8
Banki spółdzielcze w Polsce - Magdalena Cendal
Specyfika banków spółdzielczych
Rozwój bankowości spółdzielczej w Polsce w latach 1989-2005
Regulacje szczególne dotyczące funkcjonowania banku spółdzielczego
Pozycja banków spółdzielczych w polskim sektorze bankowym
Perspektywa rozwoju bankowości spółdzielczej

Rozdział 9
Spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe  - Justyna Maciejczyk, Anna Szelągowska
Wprowadzenie
Historyczne uwarunkowania rozwoju kas oszczędnościowo-kredytowych
Prawne uwarunkowania funkcjonowania spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych na polskim rynku finansowym
Rola Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej
w systemie SKOK
Gospodarka finansowa spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych
Bezpieczeństwo środków pieniężnych w systemie SKOK
Rozwój polskiego systemu SKOK po 1989 r
Podsumowanie

Rozdział 10
Działalność Bankowego Funduszu Gwarancyjnego na tle rozwiązań systemowy)
-Małgorzata Zaleska
Wprowadzenie
Geneza powstania systemów gwarantowania depozytów
Modele systemów gwarantowania depozytów
Organizacja i sposoby finansowania działalności systemów
gwarantowania depozytów
Zasady gwarantowania depozytów
Działalność pomocowa systemów gwarantowania depozytów
Działalność analityczna systemów gwarantowania depozytów
Podsumowanie

Rozdział 11
Krajowa Izba Rozliczeniowa SA jako kluczowy pośrednik rozliczeniowy
w polskim systemie finansowym - Grzegorz Kotliński
Wprowadzenie
Miejsce KIR SA wśród podmiotów tworzących infrastrukturę polskiego
systemu finansowego i bankowego
Charakterystyka KIR SA jako przedsiębiorstwa
Działalność usługowa KIR SA
Funkcjonowanie systemów rozliczeniowych KIR SA w latach 1993-2006
Działalność KIR SA a wyzwania stawiane rozwojowi obrotu
bezgotówkowego w Polsce
Podsumowanie

Rozdział 12
Instytucje ubezpieczeniowe w Polsce - Renata Pajewska
Podstawowe zasady działalności ubezpieczeniowej
Analiza otoczenia instytucjonalnego
Klasyfikacja ubezpieczeń
Podział systemowy na ubezpieczenia gospodarcze i społeczne
Podział ze względu na kryterium przedmiotu
Podział ze względu na rodzaj zdarzenia losowego
Podział ze względu na rodzaj swobody
Podział ze względu na zakres terytorialny
Podział na ubezpieczenia lądowe i morskie
Podział ze względu na podmiot zawierający ubezpieczenie
Podział ze względu na formę organizacyjno-prawną
Podział ze względu na transfer ryzyka ubezpieczeniowego
Ustawowy podział ubezpieczeń
Gospodarka finansowa zakładów ubezpieczeń
Przychody zakładu ubezpieczeń
Koszty zakładu ubezpieczeń
Podstawowe wymagania ustawowe w zakresie prowadzenia
gospodarki finansowej
Środki własne
Margines wypłacalności
Kapitał gwarancyjny
Charakterystyka polskiego rynku ubezpieczeń gospodarczych
Podmioty operujące na rynku
Kapitały zakładów ubezpieczeń
Podstawowe wskaźniki opisujące rozwój rynku ubezpieczeń
w Polsce na przestrzeni ostatnich lat
Struktura i dynamika zmian składki przypisanej brutto
Ocena atrakcyjności sektora ubezpieczeń w Polsce
Wielkość sektora i jego dynamika
Konkurencja na rynku ubezpieczeń

Rozdział 13
Pośrednicy ubezpieczeniowi w Polsce - Anna Bera
Wprowadzenie
Pośrednictwo ubezpieczeniowe w aspekcie innych typów pośrednictwa.
Zakres i regulacja prawna pośrednictwa ubezpieczeniowego
Działalność agencyjna
Działalność brokerska
Dyrektywy Unii Europejskiej a pośrednictwo ubezpieczeniowe
Podsumowanie

Rozdział 14
Firmy reasekuracyjne na rynku ubezpieczeniowym - Anna Bera
Pojęcie i regulacja prawna reasekuracji
Ubezpieczenie a reasekuracja
Funkcje reasekuracji
Formy reasekuracji
Rynek reasekuracji
Podsumowanie

Rozdział 15
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny - Marzanna Lament
Wprowadzenie
Powstanie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego
i etapy jego rozwoju
Zadania i funkcje Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego
Zasady funkcjonowania Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego
Przychody i koszty Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego
Podsumowanie

Rozdział 16
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA - Jacek Tomaszewski
Historia GPW SA
Organizacja i zasady funkcjonowania GPW SA
System notowań GPW SA i notowane instrumenty
Rynek akcji
Rynek instrumentów dłużnych
Rynek instrumentów pochodnych
Pozostałe funkcje GPW SA
Podsumowanie

Rozdział 17
MTS-Centralna Tabela Ofert SA - Krzysztof Borowski
Wprowadzenie
Rynek MTS Poland
Uczestnicy rynku
Transakcje i procedury rozliczeniowe
Instrumenty
Rynek Papierów Wartościowych CeTO (regulowany rynek pozagiełdowy)
Regulacje prawne
Indeks Rynku Akcji - ITO

Rozdział 18
Giełdy towarowe w Polsce - Krzysztof Borowski
Wprowadzenie
Zadania giełdy towarowej
Rodzaje i podział giełd towarowych
Rodzaje transakcji na giełdach towarowych
Przedmiot transakcji na giełdach towarowych
Cel inwestowania na giełdach towarowych
Uczestnicy giełdy
Parkiet giełdy i przebieg sesji
Izba rozrachunkowa
Domy składowe
Konosamenty
Akcje giełd towarowych
Giełdy towarowe w Polsce
Towarowa Giełda Energii
Warszawska Giełda Towarowa
Giełdy internetowe
Członkowie giełdy

Rozdział 19
Instytucje asset management na polskim rynku finansowym - Paweł Niedziółka
Wprowadzenie
Uwarunkowania regulacyjno-prawne funkcjonowania firm
asset management na rynku polskim
Usługi asset management na polskim rynku finansowym
Perspektywy asset management w Polsce

Rozdział 20
Domy maklerskie - Marcin Liberadzki
Wprowadzenie
Domy maklerskie na giełdzie papierów wartościowych
Domy maklerskie na giełdzie towarowej
Bankowe domy maklerskie

Rozdział 21
Fundusze inwestycyjne w Polsce - Katarzyna Gabryelczyk
Wprowadzenie
Podstawy prawne działalności funduszy inwestycyjnych w Polsce
Rozwój i struktura podmiotowa rynku funduszy inwestycyjnych w Polsce
Podsumowanie

Rozdział 22
Fundusze venture capital - Sławomir Antkiewicz
Wprowadzenie
Istota i definicja funduszy venture capital
Działy gospodarki finansowane przez fundusze
Proces finansowania przy pomocy venture capital
Fundusze venture capital obecne na polskim rynku
Diagnoza rynku
Tworzenie funduszy yenture capital w świetle polskiego prawa
Narodowe Fundusze Inwestycyjne jako szczególny przypadek funduszy
venture capital
Strategia rozwoju polskiego rynku kapitałowego
Podsumowanie

Rozdział 23
Fundusze hedgingowe w Polsce - Izabela Pruchnicka-Grabias
Ogólna charakterystyka funduszy hedgingowych
Geneza powstania funduszy hedgingowych
Wyniki funduszy światowych
Fundusze dostępne na polskim rynku
Superfund Specjalistyczny FIO
Superfund Trend PLUS Powiązany FIO oraz Superfund Trend
BIS Powiązany FIO

Rozdział 24
Fundusze emerytalne w Polsce - Kamil Liberadzki
Wprowadzenie
System ubezpieczeń emerytalnych w Polsce
Otwarte Fundusze Emerytalne oraz podmioty z nimi związane
Polityka inwestycyjna i limity inwestycyjne Otwartych Funduszy
Emerytalnych
Wpływ OFE na rynek finansowy w Polsce
Podsumowanie

Rozdział 25
Fundusze poręczeń kredytowych w Polsce -Przemysław Pluskota
Wprowadzenie
Geneza działalności poręczeniowej
System funduszy poręczeń kredytowych oraz warunki i tryb ich udzielania
Krajowy Fundusz Poręczeń Kredytowych (KFPK)
Fundusz Poręczeń Unijnych (FPU)
Charakterystyka i efekty działalności funduszy poręczeń kredytowych
Beneficjenci działalności funduszy poręczeń kredytowych
Warunki i scenariusze rozwoju działalności poręczeniowej
Podsumowanie

Rozdział 26
Fundusze pożyczkowe na polskim rynku finansowym - Przemysław Pluskota
Wprowadzenie
Istota działalności pożyczkowej
Historia działalności pożyczkowej w Polsce
Warunki i tryb udzielania pożyczek
Działalność funduszy pożyczkowych w Polsce
Beneficjenci działalności pożyczkowej
Podsumowanie

Rozdział 27
Firmy leasingowe w Polsce - funkcjonowanie, produkty oraz rynek - Paweł Niedztółka, Mateusz Szczepański
Wprowadzenie
Podstawy prawne funkcjonowania firm leasingowych w Polsce
po 1989 r
Typy transakcji leasingowych oferowanych na polskim rynku
Leasing środków transportu, maszyn i urządzeń
- podstawowe zasady finansowania
Leasing zwrotny nieruchomości
Rynek leasingu w Polsce - stan obecny i perspektywy
Podsumowanie

Rozdział 28
Spółki audytorskie i konsultingowe - Szymon Cendal
Usługi audytorskie a usługi konsultingowe
Struktura rynku usług audytorskich i konsultingowych
Ocena podmiotów działających na rynku usług audytorskich
Nadzór nad podstawową działalnością firm audytorskich
i konsultingowych
Podmioty korzystające z usług audytorskich i konsultingowych
Rozwój rynku usług audytorskich i konsultingowych
Rola uczestników rynku audytu i konsultingu w świetle skandali z nimi związanych
Bibliografia