Działalność gospodarcza na rynku aptecznym i jej ograniczenia. Uwarunkowania konstytucyjne / Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz-Żukowska

Problematyka związana z funkcjonowaniem aptek jest niezwykle złożona i obejmuje wiele szczegółowych kwestii. Zwiększona liczba regulacji dotyczących tematyki farmaceutycznej i aptecznej na przestrzeni ostatnich 35 lat zmieniła realia funkcjonowania tego – prima facie ograniczonego podmiotowo i przedmiotowo – obszaru działalności życia gospodarczego i społecznego.

Mając do wyboru wielość zagadnień Autorzy wybrali kilka z nich, które punktu widzenia przedsiębiorców zasługują na szczególne zainteresowanie badawcze. Są to kwestie dotyczące:
- istoty przepisów „antykoncentracyjnych”;
- reklamy aptek i punktów aptecznych;
- franczyzy aptek;
- udzielania i cofania zezwoleń na prowadzenie apteki ogólnodostępnej;
- a także roli, znaczenia oraz wpływu samorządu zawodowego na funkcjonowanie przedsiębiorców.

Poradnik skierowany jest przede wszystkim dla przedsiębiorców prowadzących apteki oraz franczyzodawców. Zainteresuje również prawników praktyków zajmujących się tym tematem, w tym adwokatów, radców prawnych i sędziów.

Autorzy to pracownicy Katedry Prawa Konstytucyjnego Wydziału Prawa,  Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. Posiadają wieloletnie doświadczenie w zakresie praktycznego respektowania przez prawodawcę standardów prawidłowej legislacji, ochrony wolności i praw jednostki. Są twórcami szeregu opinii, w tym dotyczących konstytucyjności ingerencji prawodawcy w sferę dóbr konstytucyjnie chronionych, oraz autorami kilkuset opracowań naukowych z przedmiotowego obszaru.

Wykaz skrótów | str. 9

Wprowadzenie | str. 11

Rozdział I

Prowadzenie działalności gospodarczej na rynku aptek ogólnodostępnych – standardy konstytucyjne | str. 17

1. Wolność działalności gospodarczej i materialne przesłanki dopuszczalności jej ograniczeń w Konstytucji RP | str. 17
2. Zasady prawidłowej legislacji w sferze ustawowej konkretyzacji konstytucyjnej gwarancji wolności działalności gospodarczej | str. 25

2.1. Zasada proporcjonalności ingerencji w sferę wolności działalności gospodarczej | str. 25

2.2. Zasada zaufania obywatela do państwa | str. 28

2.3. Zasada określoności prawa | str. 29

3. Apteki – ewolucja systemowa definiowania specyfiki prawnych mechanizmów reglamentacji swobody działalności gospodarczej | str. 38

3.1. Transformacja modelu funkcjonowania aptek | str. 38

3.2. Praktyka interpretacji regulacji prawnych dotyczących aptek w orzecznictwie sądów administracyjnych w okresie 1992–2002 | str. 47

3.3. Uchwalenie ustawy – Prawo farmaceutyczne z 2001 r.  | str. 54

Rozdział II

Zezwolenie na prowadzenie apteki ogólnodostępnej | str. 57

1. Zezwolenie na prowadzenie apteki jako forma reglamentowania działalności gospodarczej na rynku aptecznym | str. 57
2. Katalog przesłanek pozytywnych i negatywnych udzielenia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej | str. 60
3. Podmioty uprawnione do uzyskania zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej | str. 66
4. Franczyza jako forma organizacyjno-prawna prowadzenia działalności gospodarczej na rynku aptecznym | str. 86

4.1. Istota umowy franczyzy | str. 86

4.2. Umowa franczyzy na rynku aptecznym | str. 93

5. Rękojmia należytego prowadzenia apteki ogólnodostępnej w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo farmaceutyczne | str. 105

5.1. Wymóg posiadania rękojmi należytego prowadzenia apteki przez podmiot prowadzący aptekę | str. 105

5.2. Wymóg posiadania rękojmi należytego prowadzenia apteki przez jej kierownika – opinia organów samorządu aptekarskiego | str. 111

6. Postanowienia „antykoncentracyjne” w ustawie – Prawo farmaceutyczne | str. 126

6.1. Wprowadzenie i ewolucja kształtu przepisu „antykoncentracyjnego” w ustawie – Prawo farmaceutyczne | str. 127

6.2. Konstytucyjność ograniczeń „antykoncentracyjnych” w ustawie – Prawo farmaceutyczne | str. 132

Rozdział III

Cofnięcie zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej | str. 143

1. Przesłanki cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej – wprowadzenie | str. 143
2. Przesłanki obligatoryjnego cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej | str. 147

2.1. Niespełnienie warunków określonych przepisami prawa, wymaganych do wykonywania działalności gospodarczej określonej w zezwoleniu  | str. 147

2.2. Nieusunięcie w wyznaczonym przez organ zezwalający terminie stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z przepisami prawa regulującymi działalność gospodarczą objętą zezwoleniem | str. 158

2.3. Przesłanki obligatoryjnego cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej z art. 103 u.p.f.  | str. 162

3. Wybrane przesłanki fakultatywnego cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej | str. 173

3.1. Uniemożliwienie lub utrudnienie wykonywania czynności urzędowych przez Inspekcję Farmaceutyczną lub Narodowy Fundusz Zdrowia | str. 173

3.2. Sankcja fakultatywnego cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej z uwagi na naruszenie samodzielności farmaceuty | str. 175

3.2.1. Pojęcie samodzielności zawodowej farmaceuty w nowej ustawie o zawodzie farmaceuty – wprowadzenie  | str. 175

3.2.2. Przesłanka „uporczywości” naruszenia samodzielności zawodowej farmaceuty przez podmiot prowadzący aptekę w pracach nad projektem ustawy | str. 177

4. Dopuszczalność cofania zezwoleń na prowadzenie apteki ogólnodostępnej w konsekwencji naruszenia ograniczeń „antykoncentracyjnych” – problem konstytucyjności praktyki stosowania i wykładni art. 99 ust. 3 u.p.f. | str. 188

Rozdział IV

Zakaz reklamy aptek ogólnodostępnych  | str. 219

1. Wolność prowadzenia działalności gospodarczej a reklama | str. 219
2. Ewolucja rozwiązań ustawowych definiujących zasady i zakres prowadzenia reklamy przez apteki | str. 226
3. Praktyka identyfikacji reklamy i działań marketingowych (informacji o ich działalności) podejmowanych przez apteki do czasu wprowadzenia generalnego ich zakazu w 2011 roku | str. 237
4. Analiza obowiązujących rozwiązań ustawowych | str. 252

4.1. Wprowadzenie | str. 252

4.2. Systemowe przesłanki wprowadzenia zakazu reklamy oraz ewolucji przepisów reglamentujących | str. 256

4.3. Relacja pojęć zawartych w ustawie – Prawo farmaceutyczne | str. 266

4.4. Standardy unijne a prawo do reklamy | str. 277

5. Analiza szczegółowa art. 94a ust. 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne z perspektywy standardów konstytucyjnych | str. 285

5.1. Analiza respektowania konstytucyjnych zasad prawidłowej legislacji  | str. 285

5.2. Analiza zgodności z konstytucyjnymi wolnościami i prawami | str. 300

5.2.1. Wolność prowadzenia działalności gospodarczej oraz wolność pozyskiwania i rozpowszechniania informacji | str. 300

5.2.2. Kwestia poszanowania wolności i praw konsumenta oraz praw pacjenta | str. 311

6. Wnioski | str. 322

Zakończenie | str. 325

Bibliografia  | str. 335