Monografia Świat roślin, stanowiąca dziewiątą część serii Słownictwo pism Stefana Żeromskiego, podobnie jak pozostałe książki tej serii – składa się z dwóch części: mniejszej – interpretacyjnej i obszerniejszej – słownikowej. W części analitycznej omówiono tylko niektóre zagadnienia związane z funkcjonowaniem słownictwa roślinnego1 w tekstach pisarza ziemi kieleckiej i formami obecności motywów botanicznych w literaturze (głównie aspekty stylistyczne). Tekstowe użycia słownictwa z roślinnego kręgu tematycznego rejestruje słownik. Każdy wyraz hasłowy jest ilustrowany pięcioma lub sześcioma cytatami z różnych pod względem gatunkowym utworów Żeromskiego. W przypadku dużej liczby poświadczeń danego wyrazu i interesującego materiału językowego zwiększano ich liczbę do ośmiu, dziewięciu. Niekiedy też wyodrębniano grupę porównań, gdyż są one ważnym elementem kreacji świata roślin.
TWÓRCZOŚCI SPIS TREŚCI
I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA WIEDZY BOTANICZNEJ STEFANA
ŻEROMSKIEGO I JEJ NIEKTÓRE REPREZENTACJE W JEGO. . . . . . . . . . . .7
II. CHARAKTERYSTYKA SŁOWNICTWA ROŚLINNEGO W PISMACH
STEFANA ŻEROMSKIEGO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
1. Podstawa materiałowa słownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
2. Klasyfikacja semantyczna nazw z roślinnego kręgu tematycznego . . 27
3. Strukturalna charakterystyka słownictwa florystycznego . . . . . . . . . .35
4. Frekwencja wyrazów z zakresu roślinności występujących w pismach
Stefana Żeromskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
III. TRZY SPOSOBY KREACJI ŚWIATA ROŚLIN W PISMACH
ŻEROMSKIEGO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
1. Pejzaże wewnętrzne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43
2. W kręgu sztuki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48
3. Roślinność jako zewnętrzny obraz człowieka . . . . . . . . . . . . . . . . .53
IV. ŚRODKI STYLISTYCZNE SŁUŻĄCE OBRAZOWANIU ŚWIATA ROŚLIN . 58
1. Archaizmy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58
2. Dialektyzmy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
3. Synonimy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64
4. Nagromadzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69
5. Epitety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
6. Porównania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80
7. Metafory . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99
7. 1. Peryfrazy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
7. 2. Połączenia apozycyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
8. Cytowane wyrazy obce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
9. Autocytaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .152
10. Słownictwo roślinne specjalnie (osobiście) wyróżnione przez pisarza .158
V. FUNKCJE SŁOWNICTWA ROŚLINNEGO W PISMACH STEFANA
ŻEROMSKIEGO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162
1. Funkcja metaforyczna (metaforyzacyjna) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162
2. Funkcja mimetyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162
3. Funkcja przedmiotowa (pragmatyczna) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
4. Funkcja symboliczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164
5. Funkcja ekspresywna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165
6. Funkcja terapeutyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .165
ZAKOŃCZENIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . .167
LITERATURA PRZEDMIOTU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
SŁOWNIK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . 171
WYKAZ ALFABETYCZNY HASEŁ ZAMIESZCZONYCH W SŁOWNIKU . . . . . . . 591