Zagadnienie upadłości przedsiębiorstw jest bardzo ważne z punktu widzenia zarówno teorii ekonomii, jak i praktyki gospodarczej. Obecny ogólnoświatowy kryzys finansowy dowiódł, że nawet najlepsze międzynarodowe koncerny powinny nieustannie monitorować sytuację finansową swoją, jak i firm, z którymi współpracują. Proces globalizacji doprowadził do powstania skomplikowanej sieci zależności w otoczeniu przedsiębiorstw. W warunkach gospodarki rynkowej oznacza to wzrost złożoności i niepewności zjawisk wpływających na kondycję finansowo-ekonomiczną jednostek gospodarczych. Żadne przedsiębiorstwo, nawet w okresie prosperity, nie może być pewne swojej przyszłości. Niniejsza książka, będąca wynikiem dziesięcioletnich badań własnych autora nad tym zagadnieniem, powinna się więc spotkać z zainteresowaniem nie tylko studentów i naukowców z dziedziny nauk ekonomicznych, ale także praktyków biznesu. Zawarte w niej informacje mogą być wykorzystane w praktyce w kilku aspektach: wczesnego ostrzegania przed pogarszaniem się sytuacji finansowej badanej firmy, oceny wypłacalności kontrahentów, oceny ryzyka kredytowego przez instytucje finansowe, oceny realizacji planów finansowo-ekonomicznych w firmie, oceny ryzyka zakupu akcji spółki przez inwestorów indywidualnych i instytucjonalnych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Dzięki całościowemu przedstawieniu problemu upadłości firm i zaprezentowaniu zupełnie nowego systemu wczesnego ostrzegania, opartego na podstawach makro- i mikroekonomicznych, publikacja ta będzie stanowić ważny wkład w lepsze zrozumienie tego zjawiska, występującego właściwie od zawsze w dziedzinie ekonomii.
O autorze 7
Wstęp 9
CZĘŚĆ 1. EKONOMICZNE ASPEKTY UPADŁOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW 17
Rozdział 1.1. Wprowadzenie 19
Rozdział 1.2. Charakterystyka zależności między fazami kryzysu, rodzajami upadłości a endogenicznymi i egzogenicznymi przyczynami upadłości przedsiębiorstw 23 1.2.1. Zdefiniowanie pojęcia upadłości przedsiębiorstw 23 1.2.2. Charakterystyka podstawowych faz kryzysu w przedsiębiorstwie 25 1.2.3. Charakterystyka podstawowych typów upadłości firm 29 1.2.4. Endogeniczne i egzogeniczne przyczyny upadłości przedsiębiorstw w zależności od fazy kryzysu i rodzaju upadłości 35
Rozdział 1.3. Cechy "demograficzne" przedsiębiorstw a przyczyny upadłości firm 53
Rozdział 1.4. Ryzyko upadłości przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej 62
1.4.1. Zdefiniowanie ryzyka upadłości firm 62 1.4.2. Klasy ryzyka upadłości firm - rating 77
Rozdział 1.5. Koncepcyjny model upadłości przedsiębiorstw 80
CZĘŚĆ 2. METODOLOGIA PROGNOZOWANIA SYTUACJI EKONOMICZNO-FINANSOWEJ FIRM 85
Rozdział 2.1. Wprowadzenie 87 Rozdział 2.2. Klasyfikacja metod prognozowania upadłości przedsiębiorstw 91 Rozdział 2.3. Systematyzacja modeli prognozowania upadłości 98 Rozdział 2.4. Krótka charakterystyka metodologii wybranych modeli prognozowania upadłości 108 Rozdział 2.5. Wady i ograniczenia wybranych metod prognozowania upadłości firm 126 Rozdział 2.6. Propozycja systemu wczesnego ostrzegania przedsiębiorstw przed ryzykiem upadłości 132
CZĘŚĆ 3. WIELOCZYNNIKOWY SYSTEM WCZESNEGO OSTRZEGANIA 135
Rozdział 3.1. Wprowadzenie 137
Rozdział 3.2. Założenia do badań 139
3.2.1. Dobór przedsiębiorstw do próby uczącej i testowej 139 3.2.2. Dobór zmiennych wejściowych do systemu oraz poszczególnych modeli 141 3.2.3. Etapy badania 143
Rozdział 3.3. Modele prognozowania upadłości 148
3.3.1. Modele metod statystycznych 148 3.3.2. Modele miękkich technik obliczeniowych 159 3.3.3. Analiza porównawcza wyników modeli prognozowania upadłości metod statystycznych oraz metod miękkich technik obliczeniowych 179
Rozdział 3.4. System wczesnego ostrzegania przedsiębiorstw przed zagrożeniem upadłością 182
3.4.1. Funkcje ryzyka upadłości firm w ujęciu makroekonomicznym 182 3.4.2. Prognozowanie kursu walutowego PLN/USD 184 3.4.3. Wieloczynnikowy system wczesnego ostrzegania 187
Wnioski 199 Załącznik 1 203 Załącznik 2 204 Załącznik 3 209 Bibliografia 215 Indeks 229