Publikacja Bogusława Śliwerskiego pt. Szkoła na wirażu zmian politycznych. Bez cenzury, to kolejna po Ped@gog w blogosferze, Kraków 2009 i Klinika akademickiej pedagogiki, Kraków 2011, książka powstała z esejów Autora zamieszczanych na Jego blogu (http://sliwerski-pedagog.blogspot.com), który jest miejscem refleksji Autora dotyczących obserwowanych przez Niego zjawisk i wydarzeń odnoszących się do szeroko rozumianej pedagogiki. […
Lektura publikacji Bogusława Śliwerskiego przedstawia rzeczywistość edukacyjną w „krzywym zwierciadle”. Incydenty dostrzeżone, czy jak pisze sam Autor, o których jest informowany, przez zaniepokojonych, często bezradnych wobec nich pedagogów, rodziców, demaskują patologię, która bez skrupułów obejmuje każdy etap edukacji od przedszkola po szkołę wyższą, każdy podmiot pedagogicznych oddziaływań nie wyłączając małych dzieci i osób z niepełnosprawnością. Z treści publikacji wyłania się bardzo niekorzystny obraz polskiej szkoły, taki był jednak, jak rozumiem, zamiar Autora – „powiedzieć” głośno to, o czym wielu z pedagogów rozmawia w kuluarach szkolnych czy uczelnianych korytarzy. Nie oznacza to, że wszędzie jest równie źle, jak opisuje to Autor - że nie ma szkół, uczelni funkcjonujących prawidłowo, że nie ma ludzi z zasadami (z których można byłoby w sensie społecznym być dumnym). Dlatego, jak wyczytuję z publikacji, jej Autor nie dokonuje uogólnień, z konsekwencją trzyma się formuły egzemplifikacji, na ile jednak częstej, powtarzalnej – pozostawia ocenie czytelnika.
Pewne jest jedno, że eseje autorstwa Bogusława Śliwerskiego nie pozwalają odbiorcy zostać wobec nich obojętnym. Jednych będą irytować, oburzać, innym pozwolą się z poglądami Autora zidentyfikować, dadzą odwagę do działania, otwartego sprzeciwu wobec dostrzeganych nieprawidłowości, jeszcze innych, mam nadzieję, zawstydzą, a może nawet przestraszą, co sprawi, że w podobnych sytuacjach (w swoim środowisku) zastanowią się czy milczeć, udać, że nie dostrzegają problemu, bo przecież postawy takie w efekcie i tak legitymizują patologię.[...]
Publikacja Bogusława Śliwerskiego jest inspirująca i z innego powodu. Niewątpliwym jej walorem jest upowszechnianie wiedzy stricte naukowej. W swoich krótkich, nierzadko 1-2 stronicowych esejach Bogusław Śliwerski dba o wiarygodność naukową i odwoływanie się do autorów koncepcji, teorii czy klasyfikacji odnoszących się do zagadnienia.[...]
Kolejny walor publikacji, wynikający z przyjętej stylistyki esejów pedagogicznych, to dzielenie się z czytelnikiem refleksją i „zaproszenie do spotkania i udziału” w wydarzeniach i debatach naukowych, w których nie miał on okazji brać bezpośredniego udziału, a które Autor (w nich uczestniczący) uznaje za znaczące dla refleksji pedagogicznej.[...]
Z treści publikacji wyłania się konsekwentny obraz zaangażowania i troski jej Autora o kondycję pedagogiki jako nauki i szkoły jako obszaru koniecznego pedagogicznego zainteresowania - obu będących bezsprzecznie na tytułowym „wirażu”, aż nadto dobitnie zdefiniowanym przez Bogusława Śliwerskiego. Bogactwo dostrzeżonych przez Autora niebezpieczeństw, nieprawidłowości, wręcz patologii może „paraliżować”, wolę jednak myśleć, że stanie się inspiracją do działania, legitymacją do sprzeciwu i budowania koalicji, coraz potężniejszej w liczbie tych, którzy nie chcą godzić się na marginalizację pedagogiki jako nauki, a szkoły – edukacji jako nieistotnego epizodu w życiu człowieka.
Z recenzji
prof. dr hab. Iwona Chrzanowska
Kiedy polska oświata stanie się publiczna?; 9
Wirus pedagogiczny; 13
Desocjalizacja po polsku, czyli polityczna prostytucja; 16
Co we wczesnej edukacji jest banałem?; 18
Edukacja współczesnego dziecka – wartość czy banał?; 20
Troska o prawa dziecka jako konieczny etap w rozwoju kultury; 23
Kto i czyje interesy rozgrywa przedszkolną kartą?; 26
Wolontariacki Dzień Dziecka; 28
Dzieło i pedagogia Janusza Korczaka w nowym odczytaniu; 30
(Non-)sens zielonych szkół; 36
Wesoła szkoła; 38
Groźny w szkole incydent; 39
Przestępczość nieletnich, czyli co mówią fakty; 41
Pedagodzy walczą o młodzież; 43
Ideał a młodzież; 48
Po co szkołom patron?; 51
Głos profesora pedagogiki przeciwko szamanom w publicznej debacie; 53
O edukacji w informatycznej mgle ponowoczesnego świata; 56
Pedagodzy w świecie fanfików, erpegowców, hakerów, hejterów, hipsterów, linuksowców i blogasków; 59
Lu(łó-)dzki eksperyment pedagogiczny?; 62
Jak pod przymusem zmuszać uczniów?; 63
O autorytarnym wychowaniu; 65
Zimny chów niepełnosprawnych dzieci; 67
Nauczyciel wspierający jako persona non grata w szkole integracyjnej; 69
Czarna pedagogika w roku Janusza Korczaka; 72
Uczniowie do szczot; 75
Kto ma płacić za nauczycielskie błędy?; 78
Kto kogo szykanuje w szkole? Z perspektywy outsidera; 82
Dlaczego nauczyciele tolerują mobbing w szkole?; 85
Pedagodzy nie dochodzą swoich praw, gdy są dyskryminowani; 90
Kto ma sumienie humanistyczne?; 92
Szkoła partnerska czy demokratyczna?; 94
Komu i po co są potrzebni rodzice w szkole?; 98
Sprawa Alana ma szerszy wymiar oświatowy i pedagogiczny; 101
Rodzice mają dość! Chcą rady szkoły; 118
Verba docent, exempla trahunt – szkoła jako prywatne
terytorium nieograniczonej władzy; 120
Artystyczna testomania; 126
„Zemsta” na nieukach CKE; 128
Matura z kaktusem; 129
Czy rzeczywiście primus inter pares?; 132
Kiepskie wyniki w znakomitych, zdaniem MEN, gimnazjach; 134
Wykoślawiona ewaluacja szkół; 136
Egzaminy merytoryczne i polityczne; 142
Po raz kolejny dorośli nie zdali matury,
a płacić ma za to młodzież?; 144
Szkoły z obsesją przełożonego; 146
Typy przywództwa w edukacji; 150
Wychowawca roku 2012 za 1,23 z VAT; 151
Szkoła psychopedagogicznej manipulacji; 154
Jak radzić sobie z opresorami, demonami czy wampirami władzy?; 157
Dyrektor szantażysta może stracić pracę! Oby!; 159
Jak szkolić niedouczonych dyrektorów szkół?; 161
Andragogika dezintegracji i demoralizacji; 164
O tym, jak niektórzy dyrektorzy liceów są na bakier z rozumem, prawem pedagogiką; 169
Pozytywnie zakręceni; 171
Nauczyciele wolności; 175
Najlepszy wychowawca?; 180
E-wychowawcy po wirtualnych kursach; 183
M-learning w kształceniu dzieci, młodzieży i dorosłych; 185
Nowoczesna edukacja, ale. bez przyszłości; 187
Czy warto pisać własny program kształcenia?; 189
Edukacyjne zło-dziejstwo; 194
Niechciane produkty pseduoedukacji; 198
Pesymistyczne wieści w sprawie polskich nauczycieli; 202
Ile jest warta nauczycielska misja?; 204
Badania naukowe dla MEN Koziołka Matołka; 207
Co robić z małymi szkołami podstawowymi na wsi?; 210
Renesans niekoedukacyjnej edukacji; 214
Czy powstanie jeszcze kiedyś autorska szkoła podstawowa?; 217
Pierwsza w Polsce po ponad pięćdziesięciu latach szkoła daltońska; 220
O szkole prywatnej bez reguł pedagogicznej odpowiedzialności; 223
O potrzebie wyrażania protestu w prywatnym szkolnictwie; 225
O częściowej degradacji niepublicznego sektora edukacji w Polsce; 228
Badania porównawcze systemów edukacyjnych w świecie (How the World’s Most Improved School Systems Keep Getting Better); 231
Niemieccy nauczyciele nie wierzą w swój wpływ na uczniów; 235
Posłowie; 239