W książce przybliżono i usystematyzowano zagadnienia dotyczące gospodarki finansowej jednostek oświatowych, w tym w szczególności ich rachunkowości. Omówiono wytyczne w zakresie organizacji rachunkowości w jednostkach oświatowych pozwalające na prawidłowe oraz sprawne prowadzenie ksiąg rachunkowych, niezależnie od przyjętej formy obsługi finansowej (samodzielnie lub przez jednostkę obsługującą).
Publikacja pomaga opracować plan kont dostosowany do potrzeb jednostki oświatowej, a także:
- przedstawia sposoby ewidencji typowych zdarzeń zachodzących w jednostkach oświatowych umożliwiające szybkie rozwiązanie wątpliwości ewidencyjnej,
- zawiera przykładowy plan kont jednostki oświatowej,
- prezentuje schematy księgowań pogrupowane w poszczególne obszary tematyczne.
-
W drugim wydaniu zwrócono uwagę na nowe przepisy ustaw samorządowych dotyczące wprowadzenia możliwości objęcia wspólną obsługą jednostek oświatowych, w tym omówiono zagadnienie odpowiedzialności za gospodarkę finansową, rachunkowość i sprawozdawczość jednostki oświatowej objętej wspólną obsługą.
- Publikacja jest przeznaczona dla księgowych, pracowników działów księgowości jednostek oświatowych: szkół, przedszkoli i innych placówek oświatowych, a także pracowników jednostek obsługujących placówki oświatowe, zwłaszcza zajmujących się prowadzeniem syntetycznej i analitycznej ewidencji księgowej.
Wykaz skrótów 9
Wstęp 11
Rozdział I Szkoła jako jednostka sektora finansów publicznych 15 1. System oświaty w Polsce 15 2. Jednostka budżetowa jako podstawowa forma organizacyjno-prawna szkolnictwa 25 3. Zastosowanie klasyfikacji budżetowej 28 4. Plany finansowe jako podstawa gospodarki finansowej jednostek oświatowych 32 4.1. Uwagi ogólne 32 4.2. Sposób prowadzenia gospodarki finansowej państwowych jednostek budżetowych 33 4.3. Sposób prowadzenia gospodarki finansowej samorządowych jednostek budżetowych 35 5. Odpowiedzialność za gospodarkę finansową 39 6. Zarys kontroli zarządczej w jednostkach budżetowych 44
Rozdział II Polityka rachunkowości jednostek oświatowych 48 1. Unormowania prawne rachunkowości jednostek oświatowych 48 2. Ogólne zasady rachunkowości 51 3. Szczególne zasady rachunkowości jednostek oświatowych 55 4. Elementy polityki rachunkowości jednostki oświatowej 59 5. Zasady tworzenia planu kont jednostek budżetowych 67 6. Plan kont jednostek oświatowych 112
Rozdział III Organizacja rachunkowości w jednostkach oświatowych 117 1. Zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych 117 2. Organizacja wspólnej obsługi księgowej jednostek oświatowych 124 3. Wydzielony rachunek dochodów jednostek oświatowych 128 3.1. Uwagi ogólne 128 3.2. Sposób prowadzenia gospodarki finansowej jednostek oświatowych w zakresie dochodów gromadzonych na wydzielonym rachunku 130
Rozdział IV Ewidencja typowych operacji w jednostkach oświatowych 134 1. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 0 "Majątek trwały" 134 1.1. Uwagi ogólne 134 1.2. Rzeczowe aktywa trwałe 136 1.3. Zbiory biblioteczne 150 1.4. Umorzenie i amortyzacja środków trwałych 155 1.5. Wartości niematerialne i prawne 160 1.6. Umorzenie i amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych 165 1.7. Ewidencja szczegółowa środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 166 2. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 1 "Środki pieniężne i rachunki bankowe" 169 2.1. Uwagi ogólne 169 2.2. Środki pieniężne w kasie 170 2.3. Krótkoterminowe papiery wartościowe 177 2.4. Środki pieniężne na rachunkach bankowych 179 2.5. Środki pieniężne w drodze 193 2.6. Środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi 194 3. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 2 "Rozrachunki i rozliczenia" 196 3.1. Uwagi ogólne 196 3.2. Ewidencja rozrachunków z odbiorcami i dostawcami 198 3.3. Ewidencja wpływów do wyjaśnienia 203 3.4. Ewidencja rozrachunków publicznoprawnych 204 3.5. Ewidencja rozrachunków z pracownikami 209 3.6. Ewidencja pozostałych rozrachunków 217 3.7. Odpisy aktualizujące należności 221 3.8. Rozliczenie jednostki oświatowej z budżetem 225 4. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 3 "Materiały i towary" 230 4.1. Uwagi ogólne 230 4.2. Ewidencja rozliczenia zakupu 233 4.3. Ewidencja materiałów 235 5. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 4 "Koszty według rodzajów i ich rozliczenie" 238 5.1. Uwagi ogólne 238 5.2. Ewidencja kosztów według rodzajów 240 5.3. Ewidencja analityczna do kont zespołu 4 253 6. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 5 "Koszty według typów działalności i ich rozliczenie" 257 6.1. Uwagi ogólne 257 6.2. Ewidencja kosztów według typów działalności 259 7. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 6 "Produkty" 263 7.1. Uwagi ogólne 263 7.2. Ewidencja produktów gotowych 264 7.3. Rozliczenia międzyokresowe kosztów 265 8. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 7 "Przychody, dochody i koszty" 269 8.1. Uwagi ogólne 269 8.2. Przychody i dochody w jednostkach oświatowych 270 8.3. Pozostałe koszty operacyjne i koszty finansowe w jednostkach oświatowych 282 9. Ewidencja księgowa na kontach zespołu 8 "Fundusze, rezerwy i wynik finansowy" 287 9.1. Uwaga ogólna 287 9.2. Fundusz 287 9.3. Rozliczenia międzyokresowe przychodów i rezerwy 301 9.4. Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych 306 10. Zasady ewidencji księgowej na kontach pozabilansowych 313 10.1. Uwagi ogólne 313 10.2. Ewidencja na kontach pozabilansowych 315
Rozdział V Sprawozdawczość jednostek oświatowych 324 1. Podstawa prawna sprawozdawczości jednostek oświatowych 324 2. Sprawozdawczość finansowa 329 2.1. Uwagi ogólne 329 2.2. Bilans jednostki oświatowej 332 2.3. Rachunek zysków i strat jednostki oświatowej 337 2.4. Zestawienie zmian w funduszu jednostki oświatowej 341 3. Sprawozdawczość budżetowa 344 4. Sprawozdawczość w zakresie operacji finansowych 348
Wykaz typowych księgowań w jednostkach oświatowych 353
Bibliografia 385
Akty prawne 387