"Monografia Jadwigi Cook omawia w sposób szczegółowy i systematyczny kwestię ograniczonej przekładalności nacechowanych potocznie tekstów literackich. Problem ten, poruszany w literaturze teoretycznej, znajduje w niniejszej pracy doskonałą ilustrację dzięki przemyślanej metodzie badawczej i odpowiednio dobranym tekstom. Praca może być inspiracją do dalszych badań przekładowych i kontrastywnych w dziedzinie języka potocznego i jego stylizacji literackiej".
Z recenzji prof. Teresy Giermak-Zielińskiej
Jadwiga Cook jest adiunktem w Instytucie Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, pracuje naukowo i dydaktycznie w Zakładzie Językoznawstwa Francuskiego. Jej rozprawa doktorska dotyczyła przekładalności zjawisk nacechowanych potocznie z języka francuskiego na język polski. Oprócz niniejszej monografii autorka opracowała kilkanaście artykułów z tej dziedziny. W ostatnich latach naukowo zajmuje się dwujęzycznym przyswajaniem języka pierwszego i zjawiskiem dziecięcej dwujęzyczności polsko-francuskiej i polsko-angielskiej.
Część pierwsza. Preliminaria
1. Dialog w powieści
1.1. Definicja dialogu powieściowego
1.2. Funkcje dialogu w powieści
1.2.1. Funkcja ekspozycyjna
1.2.2. Funkcja informująca
1.2.3. Funkcja dramatyczna
1.2.4. Funkcja tranzycyjna (kohezyjna)
1.2.5. Funkcja atestacyjna
1.3. Mimetyzm dialogu
1.3.1. Dialog powieściowy jako reprodukcja żywej mowy
1.3.2. Obecność odmian podstandardowych w dialogu powieściowym
2. Français familier a polszczyzna potoczna
2.1. Wariancja i odmiany języka
2.2. Français familier – odmiana potoczna języka francuskiego
2.2.1. Odmiany języka francuskiego
2.2.2. Odmiana familier
2.2.2.1. Definicja
2.2.2.2. Le français familier a inne odmiany
2.2.2.3. Cechy potoczności w języku francuskim
2.3. Potoczna odmiana polszczyzny
2.3.1. Odmiany języka polskiego
2.3.2. Polszczyzna potoczna
2.3.2.1. Definicje
2.3.2.2. Cechy potoczności w języku polskim
2.4. Przyjęte w pracy rozumienie potoczności
3. Potoczność w dialogu powieściowym jako problem przekładowy
3.1. Funkcje elementów nacechowanych potocznie w tekście powieściowym
3.2. Trudności napotykane w procesie przekładu elementów nacechowanych potocznie
Część druga
Tłumacze wobec zjawisk nacechowanych potocznie
I. Zjawiska leksykalne
1. Wyrażenia odnoszące się do człowieka
1.1. Określenia człowieka
1.2. Wygląd człowieka
1.3. Cechy charakteru
1.4. Czynności fizyczne
1.5. Stan fizyczny i psychiczny
2. Wyrażenia odnoszące się do relacji człowieka z innymi
2.1. Status społeczny
2.2. Praca
2.3. Rodzina
2.4. Relacje międzyludzkie
2.5. Zachowania społecznie nieakceptowane
3. Określenia i nazwy związane z życiem codziennym
3.1. Przedmioty związane z życiem codziennym
3.2. Motoryzacja
3.3. Mieszkanie i umeblowanie
3.4. Miejsca i instytucje
3.5. Przyroda, czas, przestrzeń
3.6. Cecha, stan rzeczy
4. Wyrażenia odnoszące się do sytuacji życiowych
4.1. Sytuacje niesprzyjające, niepowodzenia
4.2. Powodzenie działań i zamierzeń
4.3. Sposób wykonania zadania
5. Określenia wartościujące
6. Interiekcje
II. Zjawiska składniowe
1. Składnia zdań pytajnych
1.1. Charakterystyka zdań pytajnych w języku francuskim
1.2. Charakterystyka zdań pytajnych w języku polskim
1.3. Potoczne zdania pytajne w przekładzie
1.3.1. Pytania zadane przez intonację
1.3.1.1. Pytania właściwe
1.3.1.2. Pytania pozorne
1.3.2. Pytania z elementem dodanym na końcu zdania
2. Zdania przeczące z elipsą ne
2.1. Budowa zdania przeczącego w języku francuskim
2.2. Budowa zdania przeczącego w języku polskim
2.3. Zdania przeczące z elipsą ne i ich oddanie w przekładzie Spis treści
3. Dyslokacja
3.1. Dyslokacja w języku francuskim – definicja i funkcja
3.2. Uwydatnienie części zdania w języku polskim
3.2.1. Szyk zdania
3.2.2. Inne sposoby uwydatnienia części zdania
3.3. Dyslokacja w przekładzie
4. Elipsa
4.1. Definicja oraz typy elipsy
4.2. Potoczna elipsa w przekładzie
4.2.1. Elipsa podmiotu
4.2.1.1. Elipsa zaimka bezosobowego il
4.2.1.2. Elipsa podmiotu w zdaniach osobowych
4.2.2. Elipsa podmiotu i orzeczenia jednocześnie
4.2.3. Elipsa przyimka de
4.2.4. Elipsa ne i pas
5. Użycie que
III. Zjawiska fonetyczne
1. Niestandardowa elizja
2. Apokopa
3. Synkopa
4. Afereza
5. Wymowa „niemego e”
6. Łączenia międzywyrazowe
7. Nietypowa wymowa
IV. Wartość stylistyczna zjawisk nacechowanych potocznie w powieści – przykład powieści Total khéops i Ensemble, c’est tout oraz ich polskich przekładów
1. Język Marsylii w Total khéops Jeana-Claude’a Izzo
2. Portret bohaterów Ensemble, c’est tout Anny Gavaldy widoczny w ich wypowiedziach
Zakończenie
Aneks
Bibliografia
Résumé
Indeks osób