O społecznej roli zabytków przedhistorycznych: pokazać, by nauczyć / Roman Jakimowicz

"Wystawienie winno być tak urządzone, aby zainteresowało i zwróciło uwagę każdego zwiedzającego, a nie zmęczyło i nie pozostawiło błędnych i często szkodliwych dla samej nawet prahistorii wrażeń i przekonań. Najwięcej zainteresować, według mojego doświadczenia, mogą właśnie zagadnienia ogólne rozwoju kultury ludzkiej. Jednocześnie będą one rozwijały umysłowość zwiedzających i wywołają pierwsze przeświadczenie o ważności tego rodzaju wystawy i samych zabytków. Na takim tle każdy wystawiony
zabytek zyska na wartości w oczach zwiedzających i w ten sposób prawie bezwiednie wyrobi się pewne przekonanie w umysłach zwiedzających i zrozumienie dla tych na ogół pogardzanych „starych rupieci czy garnków”. Wystawione na takim ogólnym tle zabytki, znajdowane w danej okolicy, zyskają w oczach zwiedzających i stracą charakter jedynie „pamiątek”, do których należy odnosić się z pewnym sentymentem i o których wiele osób „realnie myślących” wyraża się zwykle z przekąsem. Zasadą każdego muzeum winno być, aby zwiedzający przychodzili nie tylko, żeby zobaczyć, ale i nauczyć się".

Roman Jakimowicz

Wybór tekstów Romana Jakimowicza poprzedza esej dra Wojciecha Brzezińskiego.

spis treści

WSTĘP. ROMAN JAKIMOWICZ, DYREKTOR PAŃSTWOWEGO

MUZEUM ARCHEOLOGICZNEGO W LATACH 1929–1939

(Wojciech Brzeziński) .......................................................................................................5

TEKSTY WYBRANE (Roman Jakimowicz) ...............................................................25

Znaczenie działu przedhistorycznego w muzeum prowincjonalnym [1922] ..27

Centralne Muzeum Archeologiczne w Warszawie [1922] ..................................39

Ochrona zabytków przedhistorycznych [1927] ....................................................48

Polskie ustawodawstwo o ochronie zabytków przedhistorycznych [1932] ... 109

Jak rozpoznawać i chronić od zniszczenia zabytki przedhistoryczne?

[1932] ...................................................................................................................... 126

O pochodzeniu ozdób srebrnych znajdowanych w skarbach

wczesnohistorycznych [1933] .............................................................................. 153

Państwowe Muzeum Archeologiczne [1936]..................................................... 206

Pisma w sprawie budowy gmachu muzeum z lat 1931–1939 .......................... 240

Projekt regulaminu Państwowego Muzeum Archeologicznego [1939] ......... 250

Spis ilustracji ................................................................................................................. 295

Nota edytorska .............................................................................................................. 295