Krąg Literacki PODIUM. Studium socjologicznoliterackie / Krzysztof Huszcza

Książka jest pierwszą monografią istniejącej do dzisiaj i prowadzącej intensywną działalność literacką i kulturotwórczą grupy o nazwie Krąg Literacki PODIUM wywodzącej się z Dolnej Austrii. Ukonstytuowała się ona w 1971 roku, ale dyskusje nad jej powstaniem, stanowiące kwintesencję szerszych polemik światopoglądowych różnych generacji na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku, trwały już wcześniej. Ich ślady można odnaleźć w życiorysach pisarzy, którzy zdecydowali się związać swoją przyszłość z tym gremium. Dzięki temu kierunkowi badań opis poświęcony jednemu tylko ugrupowaniu zyskał wielowymiarową głębię i stanowi studium większej części sceny literackiej powojennej Republiki Austriackiej. Ponieważ aspiracje pisarzy związanych z Dolną Austrią ewoluowały w kierunku szerokiego otwarcia ugrupowania na kwestie związane z kulturą całego kraju, jego sąsiadów, a następnie nawet najodleglejszych zakątków świata, w rozprawie ukazano przemianę stowarzyszenia regionalnego w gremium o ambicjach międzynarodowych. Wśród tych wątków niebagatelną część stanowią kwestie polskie, co udowadnia opracowanie polskich motywów w dorobku twórców z Kręgu oraz bardzo obszerna bibliografia przekładów ich tekstów na język polski.

Rozprawa budzi respekt, a nawet podziw, dla kompetencji, dojrzałości ujęcia, a przede wszystkim benedyktyńskiej pracowitości i akrybii filologicznej Autora. Jest cenna i na pewno ważna zarówno dla czytelnika polskiego, jak i austriackiego. Pozyskane dane zostały ułożone w sensowną, przejrzystą całość. Chciałabym również podkreślić oryginalność studium, gdyż jest to pierwsza naukowa i to tak szeroko zakrojona monografia tego ugrupowania literackiego.

Prof. dr hab. Maria Kłańska

Dr Krzysztof Huszcza jest historykiem literatury, adiunktem w Instytucie Filologii Germańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, specjalistą w zakresie historii kultury i literatury Austrii oraz polsko-austriackich związków kulturowych. Studiował na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie obronił dysertację poświęconą Ottonowi Forstowi de Battaglii. Był wielokrotnym stypendystą DAAD w Bochum oraz OeAD i Austriackiego Towarzystwa Literackiego w Wiedniu. W Instytucie Filologii Germańskiej jest kierownikiem Pracowni Przekładu Tekstów Literackich. Założyciel, redaktor i współredaktor czasopism oraz serii wydawniczych, redaktor monografii zbiorowych (m.in. o pisarstwie Petera Turriniego i Petera Handkego) i licznych edycji tekstów literackich, tłumacz prozy i poezji.

1. Terminologia

1.1. Wyodrębnienie pojęcia grupy społecznej

1.2. Grupa literacka ‒ próba definicji

2. Tło historyczno-literackie. Impulsy dla powstania Kręgu Literackiego PODIUM

2.1. Czy cezura 1945 roku?

2.2. Życie kulturalne w Austrii po zakończeniu drugiej wojny światowej

2.2.1. Czasopisma i gazety o profilu kulturalno-społecznym i literackim

2.2.2. Organizacje i nieformalne kręgi oraz ich rola w konsolidacji środowisk twórczych

2.3. Rok 1948 ‒ zmiana pokoleniowa. Kryzys rynku wydawniczego

2.4. Rok 1955 ‒ austriacki traktat państwowy a sytuacja na scenie literackiej. Neoawangardy ucieczka w prywatność

2.5. Nadzieje lat sześćdziesiątych. W oczekiwaniu na zmiany

2.6. Schyłek lat sześćdziesiątych ‒ preludium epoki przemian

3. Krąg literacki jako zamysł ‒ okres przedgrupowy

3.1. Nieoficjalne towarzystwo kulturalne Aloisa Vogla i Alfreda Gessweina

3.2. Miesięcznik „Wiener Kunsthefte”

3.3. Rocznik „konfigurationen”

3.4. Narodziny idei

3.5. Krąg Literacki Wiener Neustadt

4. Ukonstytuowanie się Kręgu Literackiego Zamek Neulengbach PODIUM

4.1. Realizacja projektu z 1967 roku

4.2. Założyciele Kręgu

4.2.1. Wilhelm Szabo

4.2.2. Alois Vogel

4.2.3. Alfred Gesswein

4.2.4. Peter Müller

4.2.5. Ilse Tielsch[-Felzmann]

4.2.6. Albert Janetschek

4.2.7. Hans Heinz Hahnl

4.2.8. Max Demeter Peyfuss

4.2.9. Gotthard Fellerer

4.2.10. Herbert Kuhner

4.3. Najaktywniejsi członkowie Kręgu w „pierwszych godzinach” jego istnienia

4.3.1. Jeannie Ebner

4.3.2. Doris Muhringer

4.3.3. Peter Henisch

4.3.4. Heinrich Eggerth

4.3.5. Ernst David (właśc. Ernst Eichler)

4.4. Główne postulaty stabilizujące

4.4.1. Brak akceptacji dla współpracy z pisarzami obciążonymi narodowosocjalistyczną przeszłością

4.4.1.1. Relacje PODIUM i Wspólnoty Roboczej Literatura Towarzystwa Krzewienia Oświaty i Kultury Ojczystej

Dolnej Austrii we wczesnych latach istnienia Kręgu

4.4.2. Otwarty charakter stowarzyszenia, brak jego programu estetycznego

4.4.3. Powinowactwo z Dolną Austrią

4.4.4. Eksponowanie tradycji kulturalno-literackich regionu wobec jednoczesnej krytyki regionalnej polityki kulturalnej

4.4.5. Dbałość o młodą generację pisarzy i próby zażegnania konfliktu generacyjnego

4.4.6. Nazwa grupy ‒ ukłon w stronę tradycji

4.4.7. Struktura i profil stowarzyszenia ‒ tradycje wewnątrzgrupowe jako czynnik identyfikacji grupowej

5. Właściwy okres działalności grupowej 1971–2020 ‒ dynamizm akcji zespołowych

5.1. Własne inicjatywy wydawnicze

5.1.1. „Podium”

5.1.1.1. Podium dla PODIUM ‒ refleksy życia wspólnotowego we własnym periodyku i biuletynie

5.1.2. Serie poświęcone poezji

5.1.2.1. „Lyrik aus Österreich”

5.1.2.2. „Neue Lyrik aus Österreich”

5.1.2.3. „Podium Portrat”

5.1.3. „Podium Sonderreihe”

5.1.4. Antologie

5.1.5. Ulotki na coroczny „Dzień Liryki”

5.2. Działalność pozawydawnicza ‒ imprezy literackie

5.2.1. Wieczory autorskie, odczyty, prezentacje

5.2.2. Sympozja Literackie, okazjonalne sympozja rocznicowe i Międzynarodowe Sympozja w Pulkau

5.2.2.1. Sympozjon Rzeźbiarzy Lindabrunn jako przykład zaangażowania literatów w działania pozaliterackie, kulturotwórcze

5.2.3. Nagrody literackie PODIUM

5.2.3.1. Nagroda Literacka im. Alfreda Gessweina

5.2.3.2. Nagroda Literacka im. Aloisa Vogla

5.2.4. Inne akcje promocyjne ‒ „Lockstoff!”

6. Działalność międzynarodowa stowarzyszenia

6.1. Współpraca z DIE KOGGE i innymi zagranicznymi stowarzyszeniami literackimi

6.2. Prezentacje zagraniczne

7. Polskie motywy w twórczości członków PODIUM

8. Polska recepcja utworów członków PODIUM

9. Suplement

9.1. Lista i biogramy członków Kręgu Literackiego PODIUM w latach 1970–2020

9.2. Kalendarium działalności Kręgu Literackiego PODIUM w latach 1970–2016

9.2.1. Fragmenty projektu porządku zebrania zarządu Kręgu planowanego na 3.08.2016. Planowane zmiany w perspektywie czasowej od stycznia 2018 roku (autor: Hannes Vyoral)

9.3. Statuty stowarzyszenia „Krąg Literacki Zamek Neulengbach ‒ Podium”

10. Bibliografie

10.1. Teoria grup społecznych i literackich

10.2. Bibliografia Kręgu Literackiego PODIUM

10.2.1. Teksty krytyczne i publicystyczne na temat historii i działalności PODIUM (zestawienie adnotowane)

10.2.2. Literatura uzupełniająca

10.2.3. Materiały archiwalne ‒ źródła niepublikowane

10.2.4. Korespondencja z autorem

10.3. Bibliografia polskiej recepcji

10.3.1. PODIUM w Polsce. Bibliografia polskich przekładów utworów literackich i innych tekstów autorstwa członków Kręgu

Literackiego wraz z odnośną bibliografią przedmiotową

10.3.2. Utwory literackie i teksty krytyczno-literackie członków Kręgu Literackiego PODIUM publikowane w Polsce w języku niemieckim

11. Spis ilustracji

12. Indeks nazwisk