Stosunki międzynarodowe w Europie w 1945-2009 / Stanisław Parzymies

W tym klasycznym podręczniku akademickim autor analizuje ważne wydarzenia międzynarodowe w Europie, które miały miejsce po II wojnie światowej. Omawia sytuację na tym kontynencie po konferencji jałtańskiej w czasie narodzin i utrwalania blokowego podziału Europy, okres pokojowego współistnienia i odprężenia, a następnie jednoczenia się państw europejskich, a także powstanie i ewolucję Unii Europejskiej, kwestie bezpieczeństwa Europy na przełomie XX i XXI wieku, stosunki transatlantyckie oraz spory i konflikty istniejące po zakończeniu zimnej wojny.

Wstęp

Rozdział I – Konsekwencje II wojny światowej

1. Kształtowanie się Wielkiej Koalicji
2. Konferencja w Teheranie
3. Konferencja w Jałcie
4. Między Jałtą a Poczdamem
5. Konferencja w Poczdamie
6. Traktaty pokojowe z sojusznikami Niemiec

Rozdział II – Problem Niemiec. Początki zimnej wojny w Europie i podział Europy

1. Uchwały konferencji poczdamskiej w sprawie Niemiec
2. Realizacja przez cztery mocarstwa uchwał poczdamskich w sprawie Niemiec
3. Powstanie dwóch państw niemieckich
4. Droga Republiki Federalnej Niemiec do zachodnich struktur współpracy gospodarczej i polityczno-wojskowej

Rozdział III – Europa Środkowa i Wschodnia: powstanie bloku wschodniego

1. Tworzenie radzieckiej strefy wpływów w Europie między Bugiem i Łabą
2. Konsolidacja rządów komunistycznych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej oraz zerwanie stosunków z Jugosławią
3. Struktury organizacyjne bloku wschodniego

Rozdział IV – Europa Zachodnia: procesy integracyjne

1. Przesłanki i koncepcje integracji europejskiej po 1945 r.
2. Plan Marshalla – impuls do integracji europejskiej
3. Zachodnioeuropejskie organizacji współpracy międzyrządowej
4. Zachodnioeuropejskie organizacje integracyjne

Rozdział V – Europa i świat zewnętrzny po II wojnie światowej

1. Polityka Stanów Zjednoczonych wobec Europy
2. Interesy państw europejskich na dalekim Wschodzie
3. Wojny kolonialne państw europejskich w Azji
4. Europa wobec problemów Bliskiego Wschodu
5. Dekolonizacja Afryki
6. Zmierzch tradycyjnych potęg kolonialnych
7. Europa a ruch krajów niezaangażowanych

Rozdział VI – Symptomy odprężenia w Europie

1. Od XX Zjazdu KPZR do Praskiej Wiosny (1956-1968)
2. Polityka wschodnia Francji i Republiki Federalnej Niemiec
3. Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

Rozdział VII – Rozkład „realnego socjalizmu” i zmiany polityczne

1. Implikacje Aktu Końcowego KBWE w krajach Europy Środkowej i Wschodniej
2. Od jawności i przebudowy do upadku ZSRR
3. Rozwiązanie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej i Układu Warszawskiego

Rozdział VIII – Porządek międzynarodowy w nowej Europie

1. Międzynarodowe uwarunkowania zjednoczenia Niemiec
2. Subregionalne struktury współpracy w Europie Środkowej i Wschodniej
3. Rada Europy
4. Trójkąt Weimarski : konsultacje w duchu europejskiej jedności

Rozdział IX – Integracja europejska u progu XXI wieku

1. Unia Europejska na rozdrożu
2. Traktat Amsterdamski o Unii Europejskiej
3. Wspólna waluta euro
4. Traktat o Unii Europejskiej przyjęty w Nicei
5. Projekt traktatu ustanawiającego Konstytucje dla Europy
6. Traktat Lizboński

Rozdział X – Unia Europejska po rozszerzeniu – nowe sąsiedztwo i ambicje globalne

1. Rozszerzenie Unii Europejskiej na Wschód
2. Granice Unii Europejskiej oraz współpraca z sąsiadami ze Wschodu i Południa
3. Rozszerzona Unia Europejska wobec problemu nielegalnej imigracji
4. Unia europejska wobec procesów globalizacji

Rozdział XI – Bezpieczeństwo Europy na przełomie XX i XXI wieku

1. Sojusz Północnoatlantycki przed nowymi wyzwaniami
2. Od Europejskiej Tożsamości Bezpieczeństwa i Obrony do Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony
3. Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie
4. Wspólnota Niepodległych Państw

Rozdział XII – Stosunki transatlantyckie

1. Ramy formalne współpracy transatlantyckiej
2. Stosunki transatlantyckie w dziedzinie bezpieczeństwa
3. Kwestia Iraku główną przyczyną napięcia w stosunkach transatlantyckich
4. Transatlantyckie stosunki gospodarcze po upadku systemu dwubiegunowego
5. Rola Francji w stosunkach transatlantyckich
6. Wpływ rozszerzenia Unii Europejskiej na stosunki transatlantyckie

Rozdział XII – Spory i konflikty w Europie po zakończeniu zimnej wojny

1. Wojna w Czeczenii
2. Konflikt wokół Kosowa
3. Konflikt w Irlandii Północnej
4. Walka o niepodległość Baskonii

Zakończenie
Indeks nazw geograficznych
Indeks instytucji, deklaracji i porozumień międzynarodowych
Indeks nazwisk