W monografii opisano sposób pojmowania obywatelskości jako płaszczyzny integracji społeczności muzułmańskich ze społeczeństwem polskim na przykładzie Ligi Muzułmańskiej w RP. W wymiarze analiz teoretycznych dotyczył on trzech wiodących zagadnień – integracji, obywatelskości oraz wielokulturowości. Przedstawione analizy wykazały, że w społeczeństwach wielokulturowych, pomimo różnorodności jego modeli, obywatelskość i integracja wzajemnie się uzupełniają. Konieczne jest jednak wyraźne nakreślenie granicy pomiędzy społeczeństwem pluralistycznym a wielokulturowym, pomiędzy wielokulturowością a wieloraką jednokulturowością. Podstawowe dylematy związane z włączaniem imigrantów do społeczeństw przyjmujących w perspektywie wielokulturowości dotyczyły istoty takiego społeczeństwa: niejednoznaczności definiowania i rozumienia wielokulturowości, współistnienia praw jednostkowych i grupowych, spójności społecznej.
Dla społeczeństwa wielokulturowego integracja jest zgodna z jego zasadami oraz optymalnym sposobem na włączenie imigrantów do społeczeństwa przyjmującego. Gwarantuje zachowanie własnej tradycji społeczno-kulturowej przez nowych przybyszów przy wykształceniu się licznych powiązań z nowym miejscem osiedlenia. Bycie obywatelem staje się tym samym wartością rdzenną dla tworzących się społeczeństw multikulturowych. Dynamiczny i dwuwymiarowy charakter integracji zmienia obie strony tego procesu. Taki proces związany jest z wykształceniem się ponadetnicznej definicji nowego obywatela.
Wstęp 9
Rozdział 1. Podstawowe założenia badawcze 17
1.1. Charakterystyka dotychczasowych badań nad społecznościami muzułmańskimi o pochodzeniu imigranckim w Polsce 17
1.2. Cel i podstawowe problemy badawcze 24
1.3. Hipotezy badawcze 26
1.4. Charakterystyka zastosowanych metod i technik badawczych 28
Rozdział 2. Znaczenie obywatelskości jako płaszczyzny integracji imigrantów ze społeczeństwem przyjmującym 35
Wstęp 35
2.1. Przegląd wiodących teorii i podejść dotyczących włączania imigrantów do społeczeństwa przyjmującego 40
2.2. Wiodące podejścia do ujmowania integracji 50
2.3. Obywatelskość – de-etnicyzacja obywatelskości w Europie w perspektywie teorii integracji i obywatelskości 56
2.4. Modele włączania imigrantów do społeczeństwa przyjmującego w perspektywie teorii integracji i obywatelskości 64
2.5. Dylematy związane z włączaniem imigrantów – wielokulturowość w kontekście demokracji liberalnej 68
Podsumowanie 83
Rozdział 3. Muzułmanie w Polsce – ogólna charakterystyka 87
Wstęp 87
3.1. Islam a kwestia lojalności obywatelskiej i integracji ze społeczeństwem przyjmującym – przypadek Tatarów – historia i współczesność 90
3.2. Współczesna aktywność religijna i organizacyjna społeczności tatarskich i imigranckich muzułmanów w Polsce 95
Podsumowanie 100
Rozdział 4. Muzułmanie w Polsce – społeczności nietatarskie i ich wpływ na Ligę Muzułmańską w RP 103
Wstęp 103
4.1. Nietatarskie organizacje muzułmańskie w Polsce 106
4.2. Nietatarskie związki wyznaniowe skupiające muzułmanów w Polsce 110
4.3. Liczebność i różnorodność społeczności muzułmańskich w Polsce 114
Podsumowanie 118
Rozdział 5. Liga Muzułmańska w Rzeczypospolitej Polskiej – charakterystyka działalności 121
Wstęp 121
5.1. Liga Muzułmańska w RP – ogólna charakterystyka 126
5.2. Działalność Ligi Muzułmańskiej w RP i organizacji ją zakładających w perspektywie teorii integracji 134
Podsumowanie 143
Rozdział 6. Charakterystyka podejścia Ligi Muzułmańskiej w RP do zagadnienia obywatelskości 145
6.1. Charakterystyka „muzułmańskiej” obywatelskości w Europie 145
6.2. Zróżnicowane postawy obywatelskie wśród muzułmanów w Europie i w Polsce 155
6.3. Wpływ przynależności Ligi Muzułmańskiej w RP do FIOE na pojmowanie obywatelskości 163
6.4. Charakterystyka podejścia Ligi Muzułmańskiej do obywatelskości na podstawie analizy dokumentów 172
Podsumowanie 181
Rozdział 7. Pojmowanie obywatelskości na łamach czasopisma „As-Salam” 185
Wstęp 185
7.1. Założenia i wyniki analizy treści czasopisma „As-Salam” 186
7.1.1. Wymiar istnienia – analiza ilościowa 186
7.1.2. Wymiar wartości – analiza jakościowa 189
7.2. Obecność treści dotyczących obywatelskości 213
Podsumowanie – uwarunkowania związane z wydawaniem czasopisma „As-Salam” przez Ligę Muzułmańską w RP 215
Rozdział 8. Obywatelskość i integracja społeczności muzułmańskich ze społeczeństwem polskim w opiniach działaczy Ligi Muzułmańskiej w RP 223
8.1. Ogólna charakterystyka działaczy Ligi Muzułmańskiej w RP 223
8.2. Aktywność w muzułmańskich organizacjach i związkach wyznaniowych – tzw. biografia organizacyjna 227
8.3. Motywacja i okoliczności związane z działalnością w Lidze Muzułmańskiej w RP 229
8.4. Muzułmańska obywatelskość 234
8.4.1. Obywatelskość w aspekcie prawno-instytucjonalnym 236
8.4.2. Obywatelskość w aspekcie obowiązków i lojalności obywatelskiej 238
8.4.3. Obywatelskość w aspekcie aktywności obywatelskiej 243
8.4.4. Obywatelskość w aspekcie tożsamościowym 247
8.5. Integracja ze społeczeństwem polskim 250
8.6. Islam i religijność muzułmanów w Polsce na tle społeczności skupionej w Lidze Muzułmańskiej w RP 254
8.7. Relacje Ligi Muzułmańskiej ze społecznością Tatarów w Polsce 257
8.8. Wizerunek muzułmanów oraz stan wiedzy na temat islamu w społeczeństwie polskim 260
8.9. Sytuacja polskich muzułmanów w perspektywie uwarunkowań wyznawców islamu w Europie Zachodniej 262
Podsumowanie 266
Zakończenie i weryfikacja hipotez 271
Bibliografia 287
Aneksy 307
Aneks 1. Oficjalne dokumenty i oświadczenia instytucji muzułmańskich dotyczących ważnych zagadnień dotyczących muzułmanów na świecie zamieszczone w „As-Salam” 307
Aneks 2. Dyspozycje do wywiadów swobodnych ukierunkowanych z działaczami Ligi Muzułmańskiej w RP 309
Aneks 3. Biogramy respondentów – działaczy Ligi Muzułmańskiej w RP 311
Spis skrótów stosowanych w monografii 315
Zaloguj się
0,00zł
Dodano do koszyka