U źródeł poezji Józefa Czechowicza tkwią tęsknota za istnieniem świata idealnego oraz pragnienie ustanowienia go poprzez język. Krajobraz pełni bywa tu jednak znakiem poczucia jego braku, nie zaś oddzielenia odeń za sprawą odległości. Liryczne obrazy Lublina i Lubelszczyzny to jedynie ewokacje pejzażu dzieciństwa, ewokacje zadowalające
się ekwiwalentem wyobrażeniowym, konkretem przefiltrowanym przez estetyzującą imaginację. Światoodczuciu Czechowicza znacznie bliższa od Arkadii wydaje się Atlantyda z jej paradoksalnością, ontologiczną nieokreślonością, z możliwością jej pomyślenia czy kreacji poza fizykalnymi wymiarami. Atlantyda to poniekąd miejsce, jakie wyznacza sobie Czechowicz na egzystencjalnym horyzoncie nowoczesności. Takie spojrzenie na poetę umożliwia wyłaniająca się z pism Ryszarda Nycza wizja literatury przełomu XIX i XX wieku wraz z propozycjami filozoficzno-metodologicznego jej ujęcia. Książka ta jest owocem poszukiwania odpowiedzi na pytanie, jaki udział w doświadczeniu nowoczesności miał autor Kamienia i jak to częściowo wspólne, częściowo indywidualne doświadczenie przejawia się w jego poezji.
WSTĘP
I. W ŚWIECIE POEZJI
1. Autoportrety podmiotu i strategie autoportretowania
2. Ku Atlantydzie. O przestrzeni poetyckiej Czechowicza
3. Jak odmierzać wieczność czasu?
4. Vita somnium breve. O poetyce i funkcjach snu w poezji Czechowicza
II. POŚRÓD IDEI I WARTOŚCI
5. Wobec tradycji chrześcijańskiej
6. Duchowe znaczenia estetyzmu
7. O kilku watkach egzystencjalistycznych
III. WOBEC TRADYCJI I WSPÓŁCZESNOŚCI
8. O rodowodzie wyobraźni stwarzającej
9. W wymiarach nowoczesności
WYBRANA BIBLIOGRAFIA
INDEKS NAZWISK