Książka, niezależnie od swojego naukowego charakteru, stanowi zbiór wskazówek i zaleceń na temat sprawnego gospodarowania nieruchomościami gminnymi w czasie kryzysu oraz po kryzysie. Podjęte zostały w niej m.in. zagadnienia odnoszące się do:
- organizacyjnych i finansowych aspektów gospodarowania nieruchomościami gminnymi,
- skutków kryzysu finansowego w gospodarce komunalnej wybranych gmin,
- skutków kryzysu finansowego w kontekście wykonywania zawodów związanych z obsługą rynku nieruchomości,
- skutków kryzysu finansowego w sferze stosunków cywilnoprawnych.
Opracowanie jest skierowane do samorządowców, pośredników w obrocie nieruchomościami, zarządców nieruchomości, naukowców oraz – jako lektura uzupełniająca – dla studentów różnych kierunków. Autorzy to przedstawiciele różnych ośrodków akademickich, praktycy oraz uznani specjaliści w wielu dziedzinach związanych z nieruchomościami.
Wprowadzenie 7
Rozdział 1
Regionalny wymiar kryzysu gospodarczego ze szczególnym uwzględnieniem Polski - Ewa Łaźniewska, Dorota Czyżewska 9
1.1. Konieczność wprowadzenia zmian w polityce strukturalnej UE 9
1.2. Wpływ kryzysu na kierunki zmian w polityce spójności 11
1.3. Rozwój regionalny Polski na tle innych regionów
Europy Środkowo-Wschodniej 14
1.4. W kierunku nowego paradygmatu rozwoju 19
1.5. Dalsze procesy decentralizacji i regionalizacji w Europie 20
Rozdział 2
Wpływ kryzysu finansowego na treść stosunków prawnych związanych z nieruchomościami - Andrzej Oryl 23
2.1. Fazy obsługi prawnej przy zabezpieczeniu transakcji 23
2.2. Faza badawcza 24
2.3. Faza konstrukcyjna 26
2.4. Faza egzekucyjna 32
Rozdział 3
Cykle koniunkturalne, popyt i podaż na rynku nieruchomości - Aneta Zaremba, Beata Będzik 39
3.1. Czynniki powodujące niedoskonałość rynku nieruchomości 39
3.2. Popyt i podaż na rynku nieruchomości 41
3.3. Rola rynku nieruchomości w gospodarce 44
Rozdział 4
Oznaki kryzysu na rynku nieruchomości mieszkaniowych na przykładzie wybranych miast Wielkopolski - Izabela Rącka 51
4.1. Ogólne dane dotyczące krajowego rynku nieruchomości 51
4.2. Analiza rynku nieruchomości 55
4.3. Czynniki wpływające na decyzję o wyborze kupna nieruchomości gruntowej 55
4.4. Analiza rynku nieruchomości gruntowych niezabudowanych przeznaczonych
pod zabudowę mieszkaniową w Poznaniu w latach 2001-2009 56
4.5. Rynek nieruchomości w Kaliszu 65
4.6. Analiza rynku nieruchomości gruntowych niezabudowanych przeznaczonych
pod zabudowę mieszkaniową w Kaliszu w latach 2003-2009 66
4.7. Rynek nieruchomości w Pleszewie 74
4.8. Analiza rynku nieruchomości gruntowych niezabudowanych przeznaczonych
pod zabudowę mieszkaniową w Pleszewie w latach 2003-2009 75
Rozdział 5
Funkcjonowanie przedsiębiorstw budowlanych w warunkach kryzysu
na rynku nieruchomości - Gabriel Główka 85
5.1. Dekoniunktura na rynku nieruchomości 85
5.2. Rynek budowlany a rynek nieruchomości 88
5.3. Warunki elastycznego działania przedsiębiorstw budowlanych 92
Rozdział 6
Zarządcy nieruchomości w czasie kryzysu na rynku nieruchomości - Katarzyna Najbar 97
6.1. Zarządzanie nieruchomościami w Polsce 97
6.2. Nieruchomość jako przedmiot zarządzania 101
6.3. Zarządzanie nieruchomościami w czasach kryzysu 104
Rozdział 7
Organizacyjne aspekty gospodarowania nieruchomościami gminnymi - Maciej J. Nowak 111
7.1. Gminy jako podmiot gospodarki nieruchomościami. Gminny zasób nieruchomości 112
7.2. Akty gminne związane z gospodarką nieruchomościami 114
7.3. Sprzedaż jako instrument gospodarowania nieruchomościami gminnymi 116
7.4. Rynek nieruchomości gminnych 119
7.5. Użytkowanie wieczyste 121
7.6. Najem, dzierżawa nieruchomości gminnych 124
7.7. Sposoby zarządzania najmem i dzierżawą przez gminy 128
Rozdział 8
Finansowe zagadnienia związane z gospodarką nieruchomościami komunalnymi - Janina Kotlińska 135
8.1. Wpływy z nieruchomości komunalnych ? próba systematyki 135
8.2. Dochody z nieruchomości o charakterze incydentalnym 137
8.3. Dochody z nieruchomości o charakterze stałym 141
8.4. Nietypowe dochody z nieruchomości komunalnych 148
8.5. Wydatki na nieruchomości komunalne ? wiadomości wprowadzające 150
8.6. Wydatki na utrzymanie nieruchomości komunalnych 152
8.7. Wydatki na inwestowanie w nieruchomości komunalne i źródła ich finansowania 154
8.8. Uwarunkowania przepływów związanych z nieruchomościami komunalnymi 159
Rozdział 9
Polityka podatkowa gmin w zakresie opodatkowania nieruchomości w dobie kryzysu gospodarczego - Rafał Dowgier 165
9.1. Konstytucyjne gwarancje samodzielności gmin w zakresie kształtowania
wysokości podatków lokalnych 167
9.2. Podatki obciążające nieruchomości w systemie dochodów gminy 169
9.3. Realizacja polityki podatkowej gminy w procesie stanowienia miejscowego
prawa podatkowego 171
Rozdział 10
Kryzys na rynku nieruchomości w opinii przedstawicieli gmin - Maciej J. Nowak,
Beata Wenerska, Anna Oleńczuk-Paszel, Elżbieta Kicka, Ireneusz Jaźwiński,
Maciej Skotarczak, Zbigniew Olech, Bartosz Dąbrowski, Milena Lusarczyk,
Monika Śpiewak-Szyjka 179
10.1. Zarządzanie w gminach w okresie kryzysu gospodarczego 179
10.2. Dochody z nieruchomości gminnych i wydatki na nieruchomości gminne w czasie kryzysu 184
10.3. Kryzys a sprzedaż, najem, dzierżawa i użytkowanie wieczyste nieruchomości
gminnych 187
10.4. Kryzys a administracyjne, podatkowe i planistyczne instrumenty gospodarowania nieruchomościami gminnymi 191
10.5. Ocena kryzysu w gminach 192
Zakończenie 197
Bibliografia 199
Autorzy 207