Polityka wynagradzania kierownictwa banków jest jednym z najważniejszych mechanizmów ładu korporacyjnego, wpływającym na wyniki instytucji finansowej, a w konsekwencji na cały sektor bankowy. W publikacji przedstawiono uwarunkowania instytucjonalne projektowania, prowadzenia i egzekwowania tej polityki w Polsce oraz opisano, jak prowadzona jest ona w innych krajach Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych.
Szczegółowo omówiono m.in.:
wielkość i strukturę wynagrodzeń członków zarządu,
transparentność i jakość procesów związanych z polityką wynagradzania,
funkcjonowanie komitetu ds. wynagrodzeń, powoływanego w ramach rady nadzorczej do opracowywania i monitorowania polityki wynagradzania,
długoterminowe programy motywacyjne w bankach.
Opisano, jak banki stosują się do przepisów prawnych i dobrych praktyk w dziedzinie wynagrodzeń, oraz wskazano obszary problematyczne, wymagające działań naprawczych.
Publikacja przeznaczona jest dla członków rad nadzorczych oraz zarządów banków i spółek publicznych, pracowników agend rządowych zajmujących się rynkiem kapitałowym, firm doradczych, kancelarii prawnych, pracowników działów HR, a także studentów finansów, bankowości i prawa.
Publikacja zawiera pełną dokumentację literatury przedmiotu, a także, co ważniejsze, aktualne dane statystyczne na temat wynagrodzeń w polskich bankach. Dużą zaletą książki jest ukazanie często niespodziewanych zależności wynagrodzeń menedżerów od wielu cech banków i składu ich rad nadzorczych. Książkę gorąco polecam wszystkim zainteresowanym tematem, a członkom rad nadzorczych wręcz jako lekturę obowiązkową.
Dr Wiesław Rozłucki, wieloletni prezes i współtwórca warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych, obecnie członek rad nadzorczych spółek publicznych
Książka dr Agnieszki Słomki-Gołębiowskiej jest rzetelnym przeglądem i opisem zarówno historycznych, jak i bieżących regulacji oraz towarzyszących im dylematów w perspektywie międzynarodowej
i krajowej. Stanowi ona pierwszy tak kompleksowy opis skomplikowanych zagadnień, jakie wiążą się z pogodzeniem perspektywy licznych interesariuszy sprawnego, przyjaznego klientom, efektywnego i bezpiecznego funkcjonowania banków.
Cezary Stypułkowski, prezes Zarządu mBank SA
Agnieszka Słomka-Gołębiowska doktor nauk ekonomicznych, adiunkt w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie; członek Rady Nadzorczej mBanku; od 2006 roku zasiada w radach nadzorczych spółek kapitałowych.
O autorce 9
Przedmowa 11
Wstęp 15
1. Polityka wynagradzania kierownictwa banków w teorii i w badaniach empirycznych 25 1.1. Ład korporacyjny w bankach 25 1.2. Specyfika ładu korporacyjnego banków w Polsce 31 1.3. Wynagradzanie kierownictwa jako mechanizm ładu korporacyjnego: perspektywa teoretyczna 35 1.4. Polityka wynagradzania kadry kierowniczej w bankach w świetle badań empirycznych 41
2. Instytucjonalne uwarunkowania wynagradzania kierownictwa: doświadczenia międzynarodowe i polskie 56 2.1. Polityka wynagradzania kadry zarządzającej w USA: perspektywa instytucjonalna 57 2.2. Przemiany instytucjonalne polityki wynagradzania kierownictwa w krajach Unii Europejskiej 73 2.3. Ewolucja polityki wynagradzania członków zarządów spółek publicznych w Polsce 83
3. Aktualne regulacje i dobre praktyki wynagradzania kierownictwa w bankach na świecie i w Polsce 88 3.1. Ewolucja międzynarodowych wytycznych polityki wynagradzania kadry zarządzającej instytucji finansowych 88 3.2. Stany Zjednoczone 93 3.3. Unia Europejska 95 3.4. Polska 100 3.5. Podsumowanie 106
4. Polityka wynagradzania kierownictwa banków w Polsce 109 4.1. Wielkość i struktura wynagrodzeń kierownictwa banków w Polsce 109 4.2. Czynniki determinujące wielkość i strukturę wynagrodzeń kierownictwa banku 117 4.3. Niezależność rady nadzorczej jako główna determinanta wielkości wynagrodzeń kierownictwa banków 141 4.4. Podsumowanie 148
5. Transparentność i jakość polityki wynagradzania kierownictwa banków w Polsce 150 5.1. Transparentność polityki wynagradzania kierownictwa banku 150 5.2. Jakość polityki wynagradzania kierownictwa banku 163 5.3. Podsumowanie 175
6. Rola komitetu ds. wynagrodzeń w polityce wynagradzania kierownictwa banków 176 6.1. Znaczenie komitetu ds. wynagrodzeń dla rady nadzorczej banku 176 6.2. Komitet ds. wynagrodzeń w przepisach prawnych i dobrych praktykach w Polsce 178 6.3. Komitety rady nadzorczej ds. wynagrodzeń w bankach w Polsce 182 6.4. Czynniki determinujące powołanie komitetu ds. wynagrodzeń w bankach 184 6.5. Transparentność funkcjonowania komitetu ds. wynagrodzeń 189 6.6. Jakość funkcjonowania komitetu ds. wynagrodzeń 192
7. Długoterminowe programy motywacyjne w bankach w Polsce 199 7.1. Istota długoterminowych programów motywacyjnych 199 7.2. Znaczenie długoterminowych programów motywacyjnych dla kadry kierowniczej banków w Polsce 203 7.3. Transparentność długoterminowych programów motywacyjnych 210 7.4. Jakość długoterminowych programów motywacyjnych 213 7.5. Transparentność i jakość polityki wynagradzania kierownictwa banków w Polsce - próba syntetycznej oceny 218
Zakończenie 225
Bibliografia 233
Spis ilustracji 245
Spis tabel 247
Indeks 251