Niniejszy tom jest kolejnym ogniwem serii międzywydawniczej „Literatura na ekranie”, poświęconej adaptacjom różnych literatur narodowych. Zgodnie z zasadami serii, każdy autor analizuje adaptację, lub adaptacje (od jednej do kilku), jednego utworu literackiego wybranego z danej literatury narodowej, przy czym punktem wyjścia jest zawsze utwór literacki, a analizowany film zostaje z nim skonfrontowany. Po książkach dotyczących literatur: hiszpańskiej, angielskiej, amerykańskiej, japońskiej, włoskiej i czeskiej, jako siódmy przedstawiamy tom poświęcony adaptacjom filmowym literatury polskiej.
Tytuł tomu, wynikły z ustalonej w serii konwencji, znaczy tyle, i tylko tyle, że najstarszym spośród osiemnastu utworów literackich, których adaptacje zostają w nim omówione, jest Pan Tadeusz (1834) Adama Mickiewicza, a najświeższym – Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną (2002) Doroty Masłowskiej. O wyborze decydowała nie tylko ranga pierwowzorów, ale i ich rodzajowa i gatunkowa różnorodność; wśród osiemnastu tytułów jest trzynaście powieści (to gatunek literacki od zawsze najchętniej adaptowany), a ponadto, po jednym: opowiadanie, cykl nowel, poemat epicki, dramat, a nawet wiersz liryczny. Historyczna i gatunkowa różnorodność wywołała też rozmaitość ujęć analitycznych, przy czym wszystkie analizy dokonane zostały – przez czołowych polskich specjalistów - z perspektywy użytkowników kultury żyjących w drugiej dekadzie XXI wieku. Tom o niezastąpionych walorach edukacyjnych, a zarazem – książka do czytania.
Tadeusz Lubelski Wstęp
Agnieszka Morstin Bez kompleksów. Filmowy "Pan Tadeusz" czytany inaczej
Magdalena Podsiadło Dalej aktualne. "Lalka" Wojciecha Jerzego Hasa według Bolesława Prusa
Alicja Helman Quo vadis, domine? Cztery adaptacje powieści Henryka Sienkiewicza
Bartosz Kwieciński "Ziemia obiecana" Wajdy według Reymonta: film o niespełnionych obietnicach
Łucja Demby „Ciągle taki mi się snuje dramat…”. Od "Wesela" Wyspiańskiego do "Wesela" Wajdy
Tadeusz Lubelski Dwa wrzenia rewolucyjne. Od "Dziejów jednego pocisku" Andrzeja Struga do "Gorączki" Agnieszki Holland
Sebastian Jagielski Gra w ciuciubabkę. Andrzeja Wajdy adaptacja "Panien z Wilka" Jarosława Iwaszkiewicza
Dominik Wierski "Zaklęte rewiry" Janusza Majewskiego według Henryka Worcella. Od portretu środowiskowego do opowieści o inicjacji i przeszłości
Monika Dulemba Ja, Skolimowski, czyli "Ferdydurke" na ekranie
Marcin Maron Między mitem a historią. Tajemnica filmowego języka "Sanatorium pod Klepsydrą" Wojciecha J. Hasa
Krzysztof Kornacki "Popiół i diament" Wajdy według Andrzejewskiego
Paulina Gorlewska Horror w "Dolinie Issy": od Miłosza do Konwickiego
Józef Gębski "Pasażerka" Andrzeja Munka według Zofii Posmysz (jaka mogłaby być, gdyby…)
Przemysław Pełka Nieoswajalna obcość (wszech)świata. O filmowych adaptacjach "Solaris" Stanisława Lema
Przemysław Kaniecki "Austeria" na czarnej wodzie. Film Jerzego Kawalerowicza według powieści Juliana Stryjkowskiego
Monika Maszewska-Łupiniak "Siekierezada": od Stachury do Leszczyńskiego
Grażyna Stachówna Filmowa kariera jednego wiersza. "Miłość od pierwszego wejrzenia" Wisławy Szymborskiej po mandaryńsku
Maciej Stroiński "Wojna polsko-ruska" z flagą i bez flagi
Filmografia
Noty o autorach
Indeks nazwisk
Indeks tytułów