„Meir Ezofowicz” to powieść autorstwa Elizy Orzeszkowej, jednej z najważniejszych pisarek polskich, epoki pozytywizmu.
Utwór ukazuje socjologiczny obraz małego żydowskiego miasteczka w Polsce.
Powieść posiada cechy sagi – opowieść skonstruowana jest wokół rodzinnej legendy. Co parę pokoleń w rodzinie Ezofowiczów rodzi się człowiek sprawiedliwy, o sercu przepełnionym miłością do rodzaju ludzkiego.
Akcja utworu dzieje się w fikcyjnym żydowskim miasteczku – Szybowie. Mieszkają tam dwie wpływowe rodziny: ród Ezofowiczów i ród Todrosów.
Ród Todrosów od wieków kojarzony był z głęboką religijnością i tradycją, natomiast ród Ezofowiczów słynął z wybitnych jednostek, próbujących zreformować społeczność żydowską.
Powieść koncentruje się na losach młodego Meira Ezofowicza (reprezentanta stanu kupieckiego), który pragnie kontynuować szlachetne tradycje rodu. Drażni go zacofanie otaczającego go środowiska oraz fanatyzm religijny. Meir poprzez swoje zachowanie i poglądy, nieustannie naraża się społeczności żydowskiej.